ÖZEL VERGİ HUKUKU II

Emlak vergisi Türk vergi sistemi içinde yer alan en önemli servet vergisi türlerinden birisidir. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Betonarme, kâgir, ahşap, çelik ya da bir başka malzemeden yapılmış her türlü bina verginin konusuna girer. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Bina vergisinde yer alan sürekli muafiyetler kamu kurum ve kuruluşları, elçilik ve konsolosluklar ve askerî kuruluşlara ait gayrimenkullere yöneliktir. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.

Konut olarak kullanılan bina veya apartman dairelerinin, 2500T’ den az olmamak üzere vergi değerinin 1/4’ ü, inşaatın bitim tarihini izleyen yıldan itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Deprem, su basması, yangın gibi doğal afetler sebebiyle yanan, yıkılan veya kullanılmaz hâle gelen binaların yerine yenileri yapıldığı takdirde, yeni binalar inşalarının sona erdiği yılı izleyen bütçe yılından itibaren 10 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.

İlgili kurum ve kuruluşlarca belirlenen geri kalmış bölgelerde inşa edilen sınai tesisler ve organize sanayi bölgeleri ile sanayi ve küçük sanat sitelerindeki binalar da inşalarının sona erdiği yılı izleyen bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Cumhurbaşkanı, vergi oranlarını yarısına kadar indirmeye veya üç katına kadar artırmaya yetkilidir. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.

Bazı arazilerin arsa sayılmasının gerekebileceği düşüncesiyle belediye sınırları içinde veya dışında bulunan parsellenmemiş araziden hangilerinin Emlak Vergisi Kanunu’ na göre arsa sayılacağını belirleme yetkisi Cumhurbaşkanı’na verilmiştir. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.

İnşaatın sona ermesi veya kısmen kullanılmaya başlanması bütçe yılının son üç ayı içerisinde gerçekleştiği takdirde bildirim, bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren üç ay içinde verilir. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.

Emlak vergisi iki eşit taksitte ödenir. Birinci taksitin ödenme zamanı mart, nisan veya mayıs ayları, ikinci taksitin ödenme zamanıysa kasım ayıdır. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Servet vergileri; genel servet vergileri ve özel servet vergileri olarak ikiye ayrılır.

Emlak vergisi objektif nitelikte bir vergidir. Subjektiflik yani kişisellik unsurları olan gelir ya da servetin toplanması ve artan oranlı tarife uygulanması gibi hususları içermemektedir. Objektif nitelikteki emlak vergisinde gayrimenkuller dolayısıyla ödenen vergiden, bu varlıkların neden olduğu borçlar için hiçbir ayarlama ve indirim yapılmasına izin verilmediği gibi yükümlülerin kişisel ve ailevi durumları da dikkate alınmamaktadır. Ayrıca emlak vergisinde tek oran uygulanmaktadır. Vergi oranı mükellefin kişisel durumuna göre değil vergiye konu gayrimenkullerin türüne göre değişiklik göstermektedir. Emlak vergisi kapsam bakımından özel bir servet vergisidir. Verginin adından da anlaşıldığı üzere, konu unsuru servetin tamamı değil sadece arsa, arazi ve bina kavramlarını içeren gayrimenkullerdir.

Sahibine, hakkın konusu olan malı zilyetliğinde bulundurma, yönetme, kullanma ve ondan yararlanma yetkilerini veren ayni hakka intifa hakkı denir.

Konut olarak kullanılan bina veya apartman dairelerinin, 2500 TL’ den az olmamak üzere vergi değerinin 1/4’ ü, inşaatın bitim tarihini izleyen yıldan itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır

Bina vergisinin oranı, büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alanlar içindeki konutlar için ‰ 2'dir.

Bina vergisi, normal olarak ilgili belediye tarafından dört yılda bir defa olmak üzere takdir işlemlerinin yapıldığı yılı izleyen bütçe yılının ocak ve şubat aylarında yıllık olarak tarh olunur.

Kiraya verilse bile sürekli olarak vergiden muaf olan araziler şu şekilde sıralanabilir:
- Katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyelere ve köy tüzel kişiliğine, kanunla kurulan üniversitelere ve Devlete ait arazi;
- İl özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların oluşturdukları birlikler veya bunlara bağlı müesseseler tarafından işletilen su, elektrik, hava gazı, mezbaha ve soğuk hava işletmelerine ait arazi ve belediye sınırları içindeki yolcu taşıma işletmelerine ait arazi;
- Türk Silahlı Kuvvetlerini (Jandarma Genel Komutanlığı dâhil) güçlendirmek amacıyla kurulmuş vakıflara ait arazi ve arsalar;
- 4389 sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine göre temettü hariç ortaklık hakları ile
yönetim ve denetimleri veya hisseleri kısmen veya tamamen Tasarruf Mevduatı
Sigorta Fonuna intikal eden bankalara, tasfiyeleri Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
eliyle yürütülen müflis bankaların iflas idarelerine ait arazi ve arsalar

Arazi vergisinin matrahı Emlak Vergisi Kanunu hükümlerine göre tespit edilen “vergi değeri”dir.

Vergisi Kanunu çerçevesinde bina ve arazinin vergi değerini değiştiren durumlar şu şekilde sıralanabilir:
• Mevcut binalara ilaveler yapılması veya asansör veya kalorifer tesislerinin konulması.
• Bir binanın yanması, yıkılması suretiyle veya başka sebeplerle tamamen veya kısmen harap olması veya binada mevcut asansör veya kalorifer tesislerinin kısmen veya tamamen kaldırılması

• Bir binanın tamamlayıcı parçası durumunda olan arazinin bu durumdan çıkması
veya bir arazi ve arsanın binanın tamamlayıcı parçası durumuna girmesi.
• Bir bina veya arazinin taksim veya ifraz edilmesi veya mükellefinin değişmesi.
Araziden bir kısmının kamulaştırılması da ifraz hükmündedir

Zaman aşımı, vergi borcunu sona erdiren nedenlerden biridir. İlke olarak, vergi idaresinin (emlak vergisi bakımından belediye idaresinin) vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihi izleyen yıldan itibaren en geç beş yıl içinde vergiyi tarh etmesi gerekir. Bu süre içinde tarh ve tebliğ edilmeyen vergi zaman aşımına uğrar.