ÖZEL VERGİ HUKUKU II

İlk dört şıkta sayılanlar ticari, zirai ve mesleki faaliyet kapsamında sayılmadığı için KDV'nin konusuna girmez. Boru hattı ile ham petrol taşınması ise KDV'nin konusuna giren "diğer teslim ve hizmetler" arasında sayılmıştır.

Mal teslim eden, hizmet ifa eden, telefon hizmetlerini sunan, şans oyunlarını oynatanlar KDV'nin mükellefidirler. İthalatta ise mal ithal eden kimse katma değer vergisinin mükellefidir.

Gayrimenkul ve gayrimenkul sayılan mal ve hakların kiralanmasının KDV'ne tabi olması için iktisadi işletmeye dahil olmaları gerekir.

Öncelikli olarak mükellefe eksik belgelerin tamamlanması için 10 günlük süre tanınır.

Hazine ve Maliye Bakanlığınca çok sayıda faaliyet içerinde katma değer vergisinin tevkifat yolu ile alınmasını öngördüğü faaliyet (D) şıkkında yer alan "özel güvenlik hizmetleridir"

7 günlük fatura düzenleme süresine rağmen katma değer vergisinde ay tamamlanmadan verginin doğduğu kabul edilmektedir. Doğru yanıt Nisan ayıdır.

Komisyoncular aracılığıyla yapılan satışlarda vergiyi doğuran olay malın alıcıya teslimi anında meydana gelmektedir.

Elektrik, su ve hava gazı gibi tüketimlerde katma değer vergisi açısından vergiyi doğuran olay tüketim bedellerinin tahakkuk ettirilmesidir.

Gümrük vergisine tabi olan mallar için katma değer vergisinde vergiyi doğuran olay gümrük vergisi ödeme mükellefiyetin başladığı anda doğar.

Türkiye 25.10.1984 tarih ve 3560 Sayılı Kanun ile 1 Ocak 1985 tarihinden itibaren katma değer vergisine geçiş yapmıştır. Katma değer vergisinin yürürlüğe girmesi ile birlikte mal ve hizmetler üzerinden daha önce alınan 8 (sekiz) adet vergi yürürlükten kaldırılmıştır. Bunlar;

Dâhilde Alınan İstihsal Vergisi,

İthalden Alınan İstihsal  Vergisi,

Nakliyat Vergisi,

PTT Hizmetleri Vergisi,

İlan ve Reklam Hizmetleri Vergisi,

İşletme Vergisi,

Spor Toto Vergisi ve

Şeker İstihlak Vergisi’dir.

Doğru cevap “E” şıkkıdır.

Katma değer vergisi yatırımları engelleyen bir vergi değil aksine yatırımı teşvik eden bir vergidir. Nitekim “tüketim tipi” bir katma değer vergisinde, tasarruflar, sermaye kazançları ve yatırımlar katma değer vergisinin dışında tutulmaktadır. Doğru cevap “C” şıkkıdır.

Gelir tipi katma değer vergisinin matrahı; satışlardan, ara malların maliyeti ve amortismanlar düşülerek hesaplanmaktadır. Doğru cevap “B” şıkkıdır.

Katma değer vergisinin hesaplanmasında kullanılan yaygın yöntem vergi indirimi (mahsup) yöntemidir. Doğru cevap “A” şıkkıdır.

Katma değer vergisinin konusu:

Mal teslimleri ve hizmet ifaları (uluslararası ve transit taşımacılık hizmetleri dahil),

Mal ve hizmet ithalatı,  

Diğer teslim ve hizmetler şeklinde sıralanmıştır.

Doğru cevap “A” şıkkıdır.

Mal teslimleri KDV’nin konusunu oluşturmaktadır. Mal teslimi sayılan haller şunlardır:

Mal üzerindeki tasarruf hakkının alıcıya devredilmesi    

Malın alıcının gösterdiği yere veya kişilere verilmesi       

Malın nakliyesinin başlatılması

Malın nakliyeciye verilmesi

Malın ödünç olarak verilmesi ise teslim sayılmamaktadır. Doğru cevap “E” şıkkıdır.

İthalatın katma değer vergisine tabi tutulması, ihracatın ise vergiden istisna kılınması “varış ülkesi” prensibinin bir sonucudur. İthalatın katma değer vergisine tabi tutulmasındaki temel amaç yurt içinde üretilen mal ve hizmetler ile ülkeye ithal yoluyla gelen mal ve hizmetler arasındaki vergi yükü farklılaşmasını (rekabet eşitsizliğini) ortadan kaldırmak ve tarafsızlık sağlamaktır. Vergilemede “varış ülkesi” prensibini uygulayan bütün ülkelerde ithalat katma değer vergisine tabi tutulmakta, ihracattan vergi alınmamaktadır. Doğru cevap “B” şıkkıdır.

Katma değer vergisi mal ya da hizmetin satış fiyatına eklenmek suretiyle nihai tüketiciye yansıtılan bir vergidir. Dolayısıyla katma değer vergisinin yükü nihai tüketiciler üzerinde kalmaktadır.  Katma Değer Vergisi Kanunu’nda sayılan mükellefler (kanuni mükellef) nihai tüketicilerden (fiili ya da iktisadi mükellef) tahsil ettikleri vergiyi aracı/sorumlu sıfatıyla onların adına vergi idaresine ödemek zorunda olan gerçek ya da tüzel kişilerdir. Dolayısıyla katma değer vergisinin kanuni mükellefleri, asıl mükellef olan nihai tüketicilerden tahsil ettikleri vergiyi onların adına vergi dairesine yatıran kişilerdir. Doğru cevap “C” şıkkıdır.

Mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, iş yerinin, kanuni ve iş merkezlerinin bulunmadığı hâllerde işlemlere taraf olanlar (mükellefin temsilcisi, vekili, mükellef adına hareket etmeye yetkili herhangi bir şahıs ya da kendine mal ve hizmet teslim edilen kişiler), verginin ödenmesinden sorumludur. Doğru cevap “A” şıkkıdır.

Konsinye satış; mülkiyet devri yapılmaksızın, malın alıcı adayı durumunda olan kimseye verilmesi ya da gönderilmesini ifade etmektedir. Doğru cevap “D” şıkkıdır.

Satışlardan, ara malların ve sermaye mal­larının maliyeti düşülerek matrahı hesaplanan katma değer vergisi, tüketim tipi katma değer vergisidir.