ÖZEL VERGİ HUKUKU I

Ülkemizde hâlen yürürlükte bulunan Gelir Vergisi Kanunu 1.1.1961 tarihinden beri uygulanmaktadır. Cevap C

Diğerleri harcama üzerinden alınan vergiler iken emlak vergisi servet üzerinden alınan vergilerdendir. Cevap B

Gelir üzerinden alınan vergiler ve servet üzerinden alınan vergiler dolaysız vergiler iken, harcamalar üzerinden alınan vergiler dolaylı vergilerdir. A şıkkındaki vergi harcamalar üzerinden alınan vergilerdendir. Diğerleri gelir ve servet üzerinden alınan vergilerdendir. O halde cevap A dır.

Türk vergi sisteminde gelir üzerinden alınan vergiler gelir vergisi ve kurumlar vergisinden oluşmaktadır. Gelir vergisinin vergi gelirleri tahsilatı içindeki payı %19 civarındadır. Cevap E dir.

Arızi kazançlar ve değer artış kazançları Kaynak Teorisi'ne değil, Safi Artış Teorisi'ne dayanmaktadır. Cevap C dir.

Sedüler gelir vergisi; bir vergilendirme döneminde mükelleflerin çeşitli kaynaklardan elde ettikleri gelirlerin
ayrı ayrı vergilendirildiği sistemdir. Üniter gelir vergisi; mükelleflerin bir vergilendirme döneminde çeşitli
kaynaklardan elde ettikleri gelirlerin toplanarak toplam
üzerinden vergilendirilmesidir. Birleşik (karma) gelir
vergisi ise, gelir unsurlarının önce ayrı ayrı (sedül bazında), daha sonra toplam üzerinden vergilendirilmesidir. Cevap B dir.

Diğerleri gelir vergisinin unsurlarındandır. Ancak şirketler gerçek kişi değildir. Gelir vergisi ise gerçek kişiler içindir. Dolayısıyla şirket kazançları gelir vergisinin unsurlarından değildir. Cevap E dir.

Gayrisafi değil, safidir. Cevap B dir.

Diğerleri doğru olarak verilen istisnalardır. Ancak C deki gibi bir istisna yoktur cevap C.

Cevap E dir.

Dünyada ilk kez 18. yüzyılın sonlarında İngiltere’de uygulanmaya başlanan gelir vergisi, diğer ülkelere de yayılmıştır.

Servet üzerinden alınan vergiler emlak vergisi, değerli konut vergisi, motorlu taşıtlar vergisi ve veraset ve intikal vergisinden oluşmaktadır

Harcama üzerinden alınan vergiler ise katma değer vergisi, özel tüketim vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi, özel iletişim vergisi, şans oyunları vergisi, damga vergisi, gümrük vergisi ve harçlardır.

Türk vergi sisteminde ilk altı gelir unsuru (ticari kazanç, zirai kazanç, ücret, serbest meslek kazançları, gayrimenkul sermaye iratları ve menkul sermaye iratları) kaynak teorisine dayanmaktadır.

Kaynak teorisi ve safi artış teorisi karşılaştırıldığında; safi artış teorisinde haksız kazançların, karşılıksız zenginleşmelerin, üretime faktör arz etmeksizin elde edilen değerlerin gelir sayıldığı; böylece bağış, miras, kumar ve piyango gelirlerinin de gelir tanımına dahil edildiği, ancak kaynak teorisine göre bunların gelir kavramına dahil edilmediği görülmektedir

GVK’ya göre gelir, bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır

GVK’de yer alan gelir tanımından anlaşılacağı üzere gelirin özellikleri (nitelikleri);
• Şahsilik,
• Yıllık olması,
• Elde edilmiş olması,
• Genel olması,
• GVK’de yer alan kazanç ve iratlardan oluşması,
• Gerçek olması,
• Safi olmasıdır.

Tahakkuk esası; gelire konu olan faaliyet bedelinin, ödenmesi gereken aşamaya gelmesidir.

Ülkemizde hâlen yürürlükte bulunan Gelir Vergisi Kanunu 1.1.1961 tarihinden beri uygulanmaktadır.

Bir takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar tam mükellefiyete tabi olmakla birlikte; bazı yabancılar Türkiye’de altı aydan fazla kalsalar dahi, Türkiye’de yerleşmiş sayılmazlar ve tam mükellefiyete tabi olmazlar. Bu kişiler;
• Belli ve geçici görev veya iş için Türkiye’ye gelen iş, ilim ve fen adamları, uzmanlar,
memurlar, basın ve yayın muhabirleri ve durumları bunlara benzeyen diğer kimseler;
• Tahsil, tedavi, istirahat veya seyahat maksadıyla gelenler (GVK md. 5/1);
• Tutukluluk, hükümlülük veya hastalık gibi elde olmayan sebeplerle Türkiye’de alıkonulmuş veya kalmış olanlardır (GVK md. 5//2).
Bu kişiler dar mükellefiyet kapsamında vergilendirilmektedirler