ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ II

NAEYC çocuk gelişimini göz önünde bulunduran bir öğretim programı tasarlarken kullanılması gereken ve gelişimsel uygulamaların temelini oluşturan 12 ilke belirlemiştir:

Programın bireyselleştirilmesi. Gelişimsel uygulamalar grup içindeki her bir çocuğun öğrenme ihtiyacı ve ilgisi doğrultusunda farklı öğretim stratejilerinin kullanılmasını teşvik etmektedir.

Esnek ve uyarıcı sınıf ortamları. Doğrudan öğretim ve dolaylı öğretim etkinliklerinin dengeli kullanımı öğrenmeyi destekler.

Bütünleştirilmiş Program: Çocukların gerçek yaşamda kullanacağı becerilere sahip olmaları amacıyla öğretimi bir yeterlik geliştirme süreci olarak gören ve öğrenciler bir tema ya da proje çerçevesinde çalışırken farklı disiplinlerin birbiriyle etkileşim içinde kullanıldığı öğretim yaklaşımıdır.

Bütünleştirilmiş programda işlenecek bir temanın planlanma basamakları şöyledir:

Bütünleştirilmiş program uygulamanın en temel amacı öğrenmeyi daha anlamlı kılmaktır. Bütünleştirilmiş programda bir proje ya da tema seçilirken çocukların ilgileri ve deneyimleri dikkate alınır ve çocuklar kendileri için anlamlı bir bağlamda kendi yeteneklerini kullanabilme fırsatını bulur. Erken çocukluk döneminde öğrenme yaşamın diğer ögelerinden ayrılamaz. Yapılan her etkinlikte çocuklar yeni şeyler öğrenebilir. Çocuklar yeni bir durumla karşılaştıklarında birden fazla alana ilişkin öğrenmeyi aynı anda gerçekleştirebilir. Bu nedenle sınıflarda da konu alanlarını birbirinden ayırarak öğretmek çocukların doğal öğrenme biçimlerine aykırıdır. Bütünleştirilmiş bir program çocuğun birden fazla alanda bilgi, beceri ve tutum kazanmasını ve daha bütüncül bir gelişim göstermesini sağlar.

Bütünleştirilmiş programın etkilerine yönelik araştırmalardan elde edilen sonuçlar şöyle özetlenebilir:

Karşılaştırma: Gerçek nesnelerdeki benzerlik ve farklılıkları incelemek için duyuları kullanmak. Karşılaştırma, çocukların nesnelerin büyük ya da küçük, uzun ya da kısa, ağır ya da hafif olduğunu fark ayırd etmesiyle başlar. İlköğretimin ilk basamaklarıyla birlikte çocuklar fikirleri, kavramları ve nesneleri birbirleriyle kıyaslamaya başlar.

Bütünleştirilmiş program gibi çocuk merkezli ve sorgulamaya dayalı okulöncesi eğitim programları için kullanılması önerilen informal ölçme aracı gözlemdir. Gözlem, okulöncesi eğitimde en sık kullanılan değerlendirme yöntemlerinden biridir. Anekdot kaydı, derecelendirme ölçeği ve değerlendirme tablosu gibi farklı gözleme dayalı araçlar vardır. Öğretmenler gün içindeki gözlemlerini bu araçları kullanarak kaydedebilirler. Gözleme dayalı olarak gerçekleştirilen ölçmenin amacı öğretimi yönlendirmek ve velilerle iletişim sağlamaktır. Çocuklara notlar verilip bu notlara dayanarak bir üst sınıfa gönderme ya da aynı sınıfı tekrar ettirme gibi kararlar vermek için kullanılmamalıdır. Okulöncesi eğitimde ölçmenin temel işlevi öğrenme düzeyini geliştirmektir. Öğretmenler ölçme aracılığıyla topladıkları verilere dayanarak her bir çocuk hakkında değerlendirmede bulunur ve bu verileri sınıftaki uygulamaları iyileştirmek için kullanır. Gözleme dayalı ölçme öğretim programının önemli bir parçasıdır ve sınıftaki etkinliklerle uyumludur. Ölçme etkinlikleri düzenli aralıklarla ve sistematik bir yolla gerçekleştirilmelidir. Gözlem aracılığıyla çocukların fiziksel, duygusal, bilişsel ve sosyal alanlardaki gelişimi izlenebilir ve gözlem sonuçları çocuğa ilişkin e.itsel kararlar verilirken kullanılabilir. Bu özelliğiyle, gözleme dayalı ve çocuk gelişimine uygun ölçme yöntemleri bütünleştirilmiş program için de en etkili ve verimli seçenektir.

Bütünleştirilmiş öğretim programında aile katılımının temel ilkeleri şu şekilde sıralanabilir:

Temeli çocukların nasıl geliştiği ve öğrendiğini inceleyen araştırmalara ve etkili erken çocukluk eğitimi hakkında bilinenlere dayanan bir öğretim yaklaşımı olarak tanımlanan kavram gelişimsel uygulamalardır.

Gelişim alanları (fiziksel, sosyal, duygusal ve bilişsel) birbirleriyle ilişkidir ve çocuk bütünsel olarak gelişir.

Gelişimsel uygulamalar grup içindeki her bir çocuğun öğrenme ihtiyacı ve ilgisi doğrultusunda farklı öğretim stratejilerinin kullanılmasını teşvik etmektedir. Etkinliklerin velilerin tercihleri doğrultusunda düzenlenmesi programın bireyselleştirilmesi ilkesine aykırıdır.

Bütünleştirilmiş programda öğretmen, çocukların fikirlerini geliştirmelerine yardımcı olan, sorularını yanıtlayan ve etkileşimlerini yönlendirerek sınıf içinde herkesin projeye etkin katılımını sağlayan bir rehberdir.

Bir matematik dersinde çocukların balo davetiyeleri için kaç tane renkli kartona ihtiyaçlarının olduğunu ve bu kartonlardan kaçar tane davetiye oluşturabileceklerini hesaplaması bütünleştirilmiş öğretim programlarının öğrenme anlamlı kılmasıyla ilişkilidir çünkü etkinlik hayatın içinden gerçek bir durumu kapsamaktadır.

Bütünleştirilmiş bir öğretim programında işlecek bir temanın planlanması sürecinin ikinci basamağı alt proje ya da temaların belirlenmesidir.

Anekdot kayıtları ve rubrikler eğitim ortamlarında performansın doğrudan ölçülmesine olanak tanıyan araçlardır.

Bütünleştirilmiş öğretim programları öğrenci gelişiminin standardize edilmiş testlerle ölçülmesine karşı çıkmaktadır.

Bir eğitim kurumu aile katılım programlarının tüm ebeveynlerin katılım sağlayabileceği gün ve saatte planlamaya çalışması aileye katılım olacağı sunmasıyla ilişkili bir durumdur.

Bütünleştirilmiş öğretim programlarında kaynaştırma öğrencileri kendine özgü ilgi ve ihtiyaçları olan öğrenciler olarak kabul edilmektedir.