ÖZEL GÜVENLİK MESLEK ETİĞİ - Deneme Sınavı - 2

Halkla ilişkiler kavramı ilk kez Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Thomas Jefferson tarafından 1807 yılında kongreye gönderdiği mesajda kullanıldığı bilinmektedir.

Genç Türkiye Cumhuriyeti’nde halkla ilişkiler ile ilgili çalışmaları, 1950’lerden sonra görmekteyiz. Ancak çağdaş olarak kamuda halkla ilişkiler faaliyetleri 1960’lı yıllardan sonra netleşmeye başlamıştır. 1961 ve 1964 yıllarında yapılan genel nüfus sayımları peşi sıra Devlet Planlama Teşkilatı ile Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı ortak projelerinde halkla ilişkiler departmanları kurulmuştur. Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü, DPT Yayın ve Temsil Şubesi, Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi, bakanlıkların basın ve halkla ilişkiler müşavirlikleri gibi. 1962 yılında uygulanan Merkezî Hükûmet Teşkilatı Araştırma Projesi (MEHTAP). Devlet kuruluşlarının her kademesinde çalışma ve kararlarda halkla yakın ilişki kurulmalıdır. 1970’ler özel sektörün ilgi göstermesi de bu dönemlere rastlamaktadır.

Toplumsal sorumluluk ve dürüstlük ilkesi halkla ilişkilerin felsefesidir. Bu anlayışa göre sadece üretmek ve üretilenleri satma anlayışı terk edilmektedir. Ticari şirketler yalnızca kendi çıkarlarını değil, toplumsal çıkarları da gözetmelidirler.

Toplumsal sorumluluk kavramı bağlamında kurum ve kuruluşların yerine getirmesi gereken yükümlülüklerden biri topluma yönelik eğitsel, sanatsal ve kültürel faaliyetler düzenlemektir. Diğer maddeler halkla ilişkilerin genel anlamı ile amaçlarıdır.

Halkla ilişkilerde hedef kitleyi etkilemenin ve mesajların kalıcı olmasının tek yolu süreklilik ve tekrarlamadır. Başarılı olmak için önemli mesaj ve davranışların aralıklarla tekrar edilmesi gereklidir. Başka yolu yoktur.

Özel güvenlik hizmetlerinde memnuniyet algısı kurumların hizmet grubuna göre farklılıklar gösterir. Bu nedenle standart bir yönetim anlayışını ve kalitesi oturtmak oldukça zordur. Proje temelli çalışan güvenlik firmalarının, mevcut durumlarına göre risk haritalarını, iş akış şemalarını çıkarmaları gerekir.

Güvenlik personeline özel, ergonomik ve güvenlik tehlikeleri de göz önünde bulundurulmalıdır.

Ergonomik Tehlikeler

Güvenlik Tehlikeleri

Güvenlik görevlisi görevi sırasında güvenlik ve sağlığını etkileyen çeşitli güvenlik tehlikeleriyle karşılaşabilir. Düşme, kayma, takılma vb. Bu tür risklere karşı ayrıca önlem alınması da kalıcı iş ka­zalarını önleyecektir.

Özellikle meslek hastalıklarının çeşitlenerek devam ettiği ortamlarda güvenlik personelleri dik­katli olmak zorundadırlar. Hastaneler, fabrikalar, ulaşım alanları (liman, terminal, gar havaalanı vb.), spor tesisleri, alışveriş merkezleri, kamu kurum ve kuruluşları, iş kazaları ve meslek hastalıklarını riskli koşullara göre değerlendirilmelidir. Kimyasal, biyolojik, fiziksel, sosyopsikolojik, etkenlerin oluşturduğu tüm sağlık sorunları bu anlamda gözden geçirilerek tedbir alınmalıdır.

Einstein’a göre “Zaman olayları oluşuna göre sıralayan ve olaylara anlam veren bir boyuttur.” Newton’a göre “Zaman, tek yönde durmaksızın akar”. Smith kitabında “Zaman, olayların geçmişten bugüne gelip geleceğe doğru birbirini takip eden kesintisiz bir süreçtir.” Olarak tanımlamıştır. Tezcan, “Zaman, insan yaşamının yerine göre uzun ya da kısa süreli, yinelenmesi olanaksız, başlangıcı ve sonu belli, saatle ölçülebilen bir bölümüdür.” ve Açıkalın ise “Zaman, art arda dizilmiş olayların ve olguların algılanmasıdır. Zaman olayları ölçebildiğimiz bir süreçtir.” olarak tanımlamıştır.

Gerçek zaman, ölçülüp gözlenebilen nesnellik gösterebilen zaman türüdür. Bir zaman birimi kanalıyla ölçülebilir ve saat zamanına vurgu yapar. Gerçek zaman, ay ve güneşin hareketlerine göre fiziksel olarak gözlenebilen değişmelere dayanır. Burada sözü edilen zaman, fiziksel olaylardan yola çıkarak, ölçeklendirilmiştir. Bir saatlik süre kişilere göre farklı şekilde algılansa da süre asla değişmez. Bu nedenle de saat zamanı, nesnel gerçekliği yansıtır. Algılanan zaman, kişiden kişiye, durumdan duruma değişir. Bu nedenle de durumsaldır ve öznel gerçekliğe dayanır. İnsan sıkıldığında, bir şeyi sabırsızca beklediğinde zaman daha yavaş geçer. Eğlence ve mutlu bir ortamda ise zaman çok hızlı geçer. Biyolojik zaman, bedensel olarak algılanan zamandır. Durumsal koşullara göre biyolojik zaman programı kendisini yeniler. İçgüdüseldir, süreç içinde kazanılmış alışkanlıklara dayanır. Ekonomide zaman bir maliyet ve ölçü birimidir. Çünkü emeğin karşılığı olan ücret saat, gün, hafta veya ay üzerinden hesaplanır. Aynı zamanda kredi ve faiz ödemesi de belli zaman dilimleri dikkate alınarak yapılır. Yönetsel zaman, yöneticilerin yönetim süreçlerini yerine getirmek üzere kullandıkları zaman türüdür. Başka bir ifade ile her düzeydeki yöneticinin yönetsel çalışmalar için ayırdıkları zaman, yönetsel zaman kavramı içinde düşünülmektedir. Yönetsel zaman genellikle planlı, aktif programa dayalı geçen zaman olarak değerlendirilir.

Etkili ve verimli iş anlayışı hizmet kalitesini artırdığı gibi görevi yapan kişinin de bu ritmi yakalaması gerekir. Bu durum kişinin psikolojik ve biyolojik durumu ile alakalıdır. İş tatminin yakalanması çeşitli koşullara bağlıdır. Çalışılan iş ortamı, alınan ücret, çalışma saatleri, sosyal haklar, kariyer hedefleri ve hedefin gerçekleşmesi, en önemlisi ise yönetici faktörüdür.

İş güvenliği açısından riskli ve sorunlu olan alanların tespitinde, mevcut duruma göre risk analizleri yapılarak, önleyici çalışma süreçlerin yapılması gerekir. Bu çalışmalar sonucunda risk analizleri ve raporları iş güvenliği uzmanları tarafından rapor edilerek düzeltici faaliyetler düzenlenir. Bu faaliyetler öncesinde toplanan bütün veriler birebir öncelik sıralarına göre değerlendirilerek işleme alınır. Tüm işlemlerde stratejik, yapıcı ve keskin kararların alınması gerekir. Bu durum riskin sıfırlanması için yapılan ön eylem planıdır. Eylem planı ise öncelik sırasına göre şu şekilde olması gerekir:

Zamanın yönetme sınırı, zamanı denetim altına almak ile mümkündür. Verimli çalışma, planlama, organize etme, etkin denetim sistemi ile mümkündür. Planlı olmayan çalışma ortamlarında harcanan iş ve iş gücü maliyet kayıplarına neden olmaktadır. Zamanın stratejik bir unsurdur. Bu stratejiyi benimsemek rekabet piyasasında rakipler karşısından önemli bir avantajdır.

Stres Kavramının Özelliklerini şöyle sıralamak mümkündür; Stres kaçınılmazdır. Stresin tamamen yok olması yaşamın bitmesiyle mümkündür. Stres yaşıyor ve çalışıyor olmanın ürünüdür. Stres kişiseldir. Yani kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Stres cinsiyete göre de farklılık gösterir. Stres meslek gruplarına göre de farklılık gösterir. Stres olumsuz olmakla birlikte olumlu yönleri de var. Stres tamamen yok edilemez, ancak etkisi azaltılabilir. Birey üzerinde etkileri gözlemlenebilir. Bu durumda stersin görev sorumluluğunun belirsizliği bir özellik değildir.

Siyasi ve Politik belirsizlikler; bir ülkede oluşan politik ve siyasi istikrarsızlıklar, siyasi iktidarların ve hükûmetlerin sık sık değişmesi bunun sonucunda oluşan çalkantılar, seçimlerin sık aralıklarla yapılması, yasa ve kanunların sürekli değişmesi ya da çıkamaması, bürokrasinin hantal yapısı, insanların geleceğe güvenle bakamaması gibi negatif durumları oluşturur. Ekonomik İstikrarsızlıklar; iş yaşamındaki değişiklikler sonucunda ortaya çıkmaktadır. Buna bağlı olarak, çalışanların ortak kaygıları, Ekonomik dalgalanmaların doğurabileceği düşük ücret, ücret ödeyememe, alamama, ücretsiz izinler, işten atılma kaygıları, tekrarında işsiz kalma sendromları, borçlanmadan kaynaklanan ödeme gecikmeleri gibi durumlar uluslararası ekonomik belirsizlikler, küresel krizler gibi durumlar örnek olarak verilebilir. Teknolojik Belirsizlikler; emek yoğun işlerde, kas gücünün kullanılması makineleşme ve otomasyon ile seri üretime geçilmesi, hizmet sektöründe, kamu sektöründe bilgisayarların devreye girmesi yeni teknolojilerin kullanılması çalışan insanlar üzerinde ciddi baskılar yaratmaya başlamıştır. Çalışan grupların yeni teknolojiyi öğrenememe korkusu, iş kaybetme korkusu iş streslerini de beraberinde getirmiştir.

Çalışma hayatında yaşanan olumsuzluklar düşünüldüğünde yapıcı faaliyetlerin ön plana çıkması koşulların iyileştirilmesi iş hayatının zorluğunu atlatmayı sağlayacaktır. Verimliliğin artırılmasına yönelik çalışmalara önem veren işletmeler profesyonel destek almaktadırlar. Kurum içinde oluşan işletme körlüğü, kurumun önündeki en büyük engellerden biridir. aidiyeti, yapılan işin etkinliği ve etkililiği açısından oldukça önemlidir. Profesyonel danışmanlık hizmetleri bu yönüyle kurumların olmazsa olmazlarındandır.

Çalışanların örgütsel stres sonuçlarından daha az etkilenmeleri ve bireylerin stresle daha kolay başa çıkmalarına yol gösterecek bazı metotlar şunlardır: Çalışanların rollerinin yeniden tanımlanması, Sosyal destek sağlama, Fazla ve aşırı iş yükünü ortadan kaldırma, İş yeri koşullarını yeniden gözden geçirme, Personelin kararlara katılımını arttırma, Personelin güven duygularını geliştirme, Stresli personele danışmanlık hizmeti verme. İnsan kaynakları yönetiminin etkili kullanılması, Toplam kalite yönetiminin benimsenmesi ise zaman ve stres yönetimindeki çalışmalardır.

İş yoğunluğu ve zorluğu, zaman ve stres arasındaki üçlü bağ mesleğe bağlı stresleri ön plana çıkarmaktadır. Güvenlik, sağlık, yönetici pozisyonunda çalışan insanların stres yoğunluğunun diğer mesleklere göre stres düzeyi daha yüksektir.

Sektörel anlamda baktığımızda bu meslek gruplarında iş yeri koşulları, kişinin genel sağlık durumunu bozan elverişsiz çalışma koşulları çalışanların fiziksel ve psikolojik zarar görmelerine neden olmaktadır. Çalışma saatlerinin düzensizliği, vardiya usulü çalışmanın zorluğu, çevresel etmenlerden kaynaklanan fiziksel tehlike varlığı, kişiye taşıyabileceğinden fazla sorumluluk yüklenmesi, işten atılma korkusu gibi birçok sebep insanları strese ve gerilime sevk eder. Zamanı ve stresi kontrol etmek, önleyici faaliyetler almak, sorumluluğu eşit olarak dağıtmak, sektörün önündeki darboğazların açılmasını sağlayacaktır.

İş sağlığı ve iş güvenliği kavramının modern anlamındaki tanımı iş kazaları ve meslek hastalıklarının tanı ve tedavisinden önce çalışanların sağlığını korumak, çalışanın sağlığını bozacak tehlike ve riskleri ortadan kaldırmaktır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ilkelerine göre ise işçi sağlığı ve iş güvenliği kavramı şu şekilde tanımlanmaktadır; “Tüm çalışanların bedensel, ruhsal ve toplumsal sağlık ve refahlarının en üst düzeye yükseltilmesi ve bu durumun korunması; İş yeri koşullarının, çevrenin ve üretilen malların getirdiği sağlığa aykırı sonuçların ortadan kaldırılması; Çalışanları yaralanmalara ve kazalara maruz bırakacak risk faktörlerinin ortadan kaldırılması; yine çalışanların bedensel ve ruhsal özelliklerine uygun işlere yerleştirilmesi ve sonuç olarak işçilerin bedensel ve ruhsal gereksinimlerine uygun bir iş yaratılması.”

Kazaların insan kaynaklı üç temel nedeni bulunmaktadır. Bunlar; Psikolojik nedenler: Unutkanlık, sıkıntı, çevre etkileri, istem dışı davranış, ihmal; Fiziksel nedenler: Yorgunluk, uykusuzluk, alkol, hastalık vb. ; İş yeri nedenleri: İnsan ilişkileri, takım çalışması, iletişim vb. dır.