ÖZEL GÜVENLİK MESLEK ETİĞİ - Deneme Sınavı - 16

Ülkemizde kolluk görevlilerini, genel kolluk, özel kolluk ve yardımcı kolluk olmak üzere üç gruba ayırmak mümkündür.
• Genel Kolluk: Polis (Emniyet Genel Müdürlüğü), Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı
• Özel Kolluk: Gümrük Muhafaza ve Orman Muhafaza Genel Müdürlüğü, Belediye Zabıtaları
• Yardımcı Kolluk: Köy korucuları, Kır Bekçileri, Çarşı ve Mahalle Bekçileri, Gemi Kaptanları ve Özel Güvenlik

Ülkemizde kolluk görevlilerini, genel kolluk, özel kolluk ve yardımcı kolluk olmak üzere üç gruba ayırmak mümkündür.
• Genel Kolluk: Polis (Emniyet Genel Müdürlüğü), Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı
• Özel Kolluk: Gümrük Muhafaza ve Orman Muhafaza Genel Müdürlüğü, Belediye Zabıtaları
• Yardımcı Kolluk: Köy korucuları, Kır Bekçileri, Çarşı ve Mahalle Bekçileri, Gemi Kaptanları ve Özel Güvenlik

Polisin suç önleme ve suçun aydınlatılması için delil tespiti görevlerinin yanında 2559 sayılı PVSK’de ve yönetmeliklerde belirtilen diğer önemli görevleri aşağıda ifade edilmektedir:
• Durdurma ve kimlik sorma (PVSK md.4)
• Parmak izi ve fotoğrafların kayda alınması (PVSK md.5)
• Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin denetimi (PVSK md.6)
• Adli ve Önleme araması (PVSK md.9, Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği md.7)
• Zor ve Silah Kullanma (PVSK md.14)
• Yakalama, gözaltına alma ve muhafaza altına alma (PVSK md.2, Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği md.5)

Genel kolluk, görevleri çerçevesinde herhangi bir direniş ile karşılaşması durumunda, bu direnişi ortadan kaldırmak amacıyla zor kullanmaya yetkilidir. Zor kullanma yetkisi, karşılaşılan direnişin boyutuna göre ve sadece direnişi etkisiz hale getirmek için kullanılmalıdır. Direnişin derecesine göre zor kullanma yetkisi üç kademede ve artan bir şekilde uygulanmalıdır. Bu üç kademeyi sırasıyla ve birbirini takip edecek şekilde aşağıdaki hâliyle sıralayabiliriz (PVSK md.16):
• Bedenî Güç: Direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde doğrudan doğruya kullanılan bedenî kuvvettir.
• Maddi güç: Direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde bedenî kuvvetin yeterli olmadığı durumlarda kullanılan, kelepçe, cop, basınçlı veya boyalı su, göz yaşartıcı gazlar veya tozlar, fiziki engeller, köpekler, atlar ile diğer hizmet araçlarıdır.
• Silah: Kanuni şartlar gerçekleştiğinde, bedenî kuvvet ve maddi güç kullanarak etkisiz hâle getirilemeyen direniş karşısında, sadece bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde silah kullanılabilir.

Thomas Hobbes siyaset felsefesinin temeli olan “Toplum Sözleşmesi” teorisi ile devletlerin varlık nedenini genel güvenliğin arttırılması olarak görmektedir.

Anayasa’mızda ifade edildiği şekliyle devletin görevlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
• Türk milletinin bağımsızlığını, bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini korumak,
• Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak,
• Kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak;
• Kişinin temel hak ve hürriyetlerini sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmak,
• İnsanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmak.

Doğal haklar yaklaşımı çerçevesinde insan haklarının temel özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:
• Bireyseldir.
• Doğuştan kazanılır.
• Evrensel ve geneldir.
• Dokunulmaz.
• Vazgeçilemez ve devredilemez.

Türk toplumlarında iç güvenlik hiz- metleri savaşlarda orduyu komuta eden Subaşılarla birlikte başlatılmaktadır. Subaşılar barış zamanla- rında ülkenin asayişinden de sorumluydular. Os- manlı Devleti’nde Subaşılar, kadıların asayişin sağ- lanması noktasında en önemli icra kuvveti olarak görev yapmaktaydı.

Osmanlı Devleti’nde “polis” adıyla yeni bir teşkilatın kuruluşu 1845 yılında, “jandarma” adıyla yeni bir kolluk teşkilatının kuruluşu da 1839 yılında gerçekleşmiştir.

Kamu düzeni kavramı, anayasa ve diğer yasal metinlerde devlet ve toplum düzeninin işleyişine tehdit oluşturabilecek her türlü eylemin engellenmesini ifade etmektedir. Bu çerçevede kamu düzeni, devlet ve bireylerin güvenlik, huzur ve barış içinde yaşamasını ve gelişmesini sağlayan ortamdır. Kamu düzeni aynı zamanda kamu yararı kavramını da içinde barındırmaktadır. Kamu yararı, bireysel çıkarların üstünde bir kamu iyiliği ifadesidir. Kamu düzeninin sağlanmasından sorumlu devlet bu görevi kamu yararını gözeterek yerine getirmelidir.

Yönetim, belirli bir amaç etrafında toplanmış bireylerin etkin ve verimli çalışma unsurları çer- çevesinde sevk ve idare edilmesidir. Güvenlik hizmetleri de insanların temel hak ve özgürlüklerinin korunması ve toplumsal huzurun sağlanması noktasında yönetsel olarak küreselleşme süreci ile birlikte sıkça tartışılan bir konudur.

Kolluk görevlilerinin daha iyi anlaşılması için bu kitapta üçlü bir ayrıma gidilecektir. Bu çerçe- vede ülkemizde kolluk görevlilerini, genel kolluk, özel kolluk ve yardımcı kolluk olmak üzere üç gru- ba ayırmak mümkündür.

Genel Kolluk: Polis (Emniyet Genel Mü- dürlüğü), Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı

Özel Kolluk: Gümrük Muhafaza ve Orman Muhafaza Genel Müdürlüğü, Belediye Za- bıtaları

Yardımcı Kolluk: Köy korucuları, Kır Bek- çileri, Çarşı ve Mahalle Bekçileri, Gemi Kaptanları ve Özel Güvenlik

ülkemizde kolluk görevlilerini, genel kolluk, özel kolluk ve yardımcı kolluk olmak üzere üç gru- ba ayırmak mümkündür.

Genel Kolluk: Polis (Emniyet Genel Mü- dürlüğü), Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı

Özel Kolluk: Gümrük Muhafaza ve Orman Muhafaza Genel Müdürlüğü, Belediye Za- bıtaları

Yardımcı Kolluk: Köy korucuları, Kır Bek- çileri, Çarşı ve Mahalle Bekçileri, Gemi Kaptanları ve Özel Güvenlik

Polisin suç önleme ve suçun aydınlatılması için delil tespiti görevlerinin yanında 2559 sayılı PVSK’de ve yönetmeliklerde belirtilen diğer önem- li görevleri aşağıda ifade edilmektedir:

Durdurma ve kimlik sorma (PVSK md.4)

Parmak izi ve fotoğrafların kayda alınması (PVSK md.5)

Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin denetimi (PVSK md.6)

Adli ve Önleme araması (PVSK md.9, Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği md.7)

Zor ve Silah Kullanma (PVSK md.14)

Yakalama, gözaltına alma ve muhafaza altı- na alma

Genel kolluk içerisinde değerlendirdiğimiz son kolluk birimi sahil güvenliktir. 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Teşkilat, Görev ve Yetki- leri Yönetmeliği Sahil güvenliği, kamu düzeninin korunmasını sağlayan silahlı genel kolluk olarak tanımlamaktadır. Sahil güvenliğin görev alanı, Türkiye Cumhuriyeti’nin bütün sahilleri, iç suları, liman ve körfezleri, karasuları, münhasır ekonomik bölgesi ile ulusal ve uluslararası hukuk kuralları uyarınca egemenlik ve denetimi altında bulunan deniz alanlarıdır.

Makul şüphe kavramını, hayatın olağan akışına uymayan, kuvvetli ve somut delillere dayanan şüp- he olarak tanımlamak mümkündür. Yasal metinler- de kolluk görevlilerinin güvenlik hizmeti sunumu- nun makul sebeplere dayandırılması gerektiği ifade edilmektedir. Bu sebeple kolluk görevlileri, suçla mücadele ve suçun aydınlatılması faaliyetlerini ma- kul şüphe olarak ifade edilen somut gerekçelerle ilişkilendirmelidir.

Ole Waever’a göre güvenlik, beka ile ilgilidir. “Varlığa kastedilen tehditler karşısında acil ve olağanüstü önlemlerle bekanın sağlanmasıdır”

Güvenliğe ilişkin farklı tanımların yapılmasında, tanımın yapıldığı dönemin özellikleri, sosyokültürel, ekonomik, toplumsal ve hukuki gelişmeler etkili olmaktadır.

Maslow’un İhtiyaçlar Piramidi:Fizyolojik İhtiyaçlar, Güvenlik İhtiyaçları, Sosyal İhtiyaçlar, Saygınlık İhtiyaçları, Kişisel Doyum'dan oluşmaktadır.

Askerî sektör, kuvvete dayalı baskı ilişkileri; siyasi sektör, yetki, yönetim durumu ve tanınmaya dair ilişkiler; ekonomik sektör, ticaret, üretim, tüketim ve para piyasaları ilişkileri; toplumsal sektör, etnik ve politik kimlik, azınlık ilişkileri; çevresel sektör, insan faaliyetleri ile gezegenin yaşamsal nitelikleri arasındaki olumlu-olumsuz ilişkileri kapsamaktadır.