ÖZEL GÜVENLİK HUKUKU II - Deneme Sınavı - 4

Bu bağlamda, özel güvenlik hizmetlerinin “özel kişiler” tarafından sunulan ve kamu düzenini ile kamu güvenliğini sağlayan “tamamlayıcılık” özelliği ön plandadır.

Hukuki anlamda yetki; çeşitli işlemler tesis edebilme, eylemde bulunabilme, karar alabilme, kararın uygulanabilmesine ilişkin ehliyeti de ifade eder.

Uygulama Yönetmeliği’nin 43. Maddesine göre özel güvenlik hizmetleriyle ilgili denetim yapılacak yerler:

• Kişisel anlamda özel güvenlik hizmetlerinden yararlanan gerçek kişiler veya yerler (Örneğin; bir holding, çalışanlarının güvenliği açısından özel güvenlik hizmetlerinden yararlanabilir)

• Özel güvenlik şirketler

• Alarm izleme merkezleri

• Özel güvenlik birimleri

• Özel eğitim kurumlarıdır.

Hizmetin hangi .l.ütlere göre denetleneceğine ise Uygulama Yönetmeliği’nin 44. Maddesi yer vermektedir. Buna göre; denetim sırasında aşağıdaki hususlarla ilgili denetim yapılır:

• Faaliyet izninin ve personelin çalışma izinlerinin geçerli olup olmadığı;

• Özel güvenlik görevlileri için mali sorumluluk sigortasının yaptırılıp yaptırılmadığı;

• Üçüncü kişilere verilen koruma ve güvenlik hizmetlerine ilişkin sözleşmelerin

usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediği;

• Üçüncü kişilere verilen koruma ve güvenlik hizmetlerine ilişkin sözleşmelerin

zamanında valiliğe bildirilip bildirilmediği;

• Görev alanına uyulup uyulmadığı;

• Silah ve teçhizatın ruhsatlı olup olmadığı ve bunların usulüne uygun korunup

korunmadığı;

• Kayıt ve defterlerin usulüne uygun tutulup tutulmadığı;

• Eğitim hizmetlerinin bu Yönetmelik hükümlerine uygun yürütülüp yürütülmediği,

• Kanun ve Uygulama Yönetmeliği’nin diğer hükümlerinin uygulanıp uygulanmadığı;

• Amaç dışında faaliyet gösterilip gösterilmediği.

Denetim sonucunda tespit edilen eksikliklerin tamamlanması için denetlenen yere en az 7 gün süre verilir.

Bu bağlamda Uygulama Yönetmeliği’nin 45. Maddesine göre: “Denetim sonucu düzenlenen raporun bir sureti denetlenen birimin dosyasında muhafaza edilir, diğer sureti valiliğe, ilgisine göre bir sureti de Bakanlığa sunulur.”

Bu halde denetleyen merciler, kanunilik, .l.ülülük, kazanılmış haklara saygı, hukukun üstünlüğü gibi temel ilkelerden taviz vermeksizin denetimlerini gerçekleştirecektir.

Diğer yandan 5188 sayılı Kanun’un 20. Maddesinde “idari para cezası veya yaptırım gerektiren fiiller” sayılmıştır:

“a) Özel güvenlik kimlik kartını başkasına kullandıran özel güvenlik yöneticisi ve görevlisine ü.bin Türk Lirası idari para cezası verilir ve bu kişilerin özel güvenlik kimlik kartı valilikçe iptal edilir. Bu kişiler bir daha özel güvenlik alanında çalışamazlar.

b) Diğer kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak özel güvenlik hizmetini 5 inci maddede belirtilen süre içinde ilgili valiliğe bildirmeyen özel güvenlik şirketlerine her bildirim için ü.bin Türk Lirası idari para cezası verilir.

c) 6 ncı madde uyarınca mülki idare amirlerince istenen ilave tedbirleri almayan kişi, kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine altıbin Türk Lirası idari para cezası verilir.

d) Mülki idare amirinin veya birlikte görev yapılan yetkili genel kolluk amirinin verdiği emirleri yerine getirmeyen veya bir suçun işlendiğini göreviyle bağlantılı olarak öğrenip de bu suç ile ilgili yetkili genel kolluğa bilgi vermeyen özel güvenlik yöneticisi ve görevlileri ile bu emrin yerine getirilmemesi eylemine sebep olan özel güvenlik yöneticisi ve görevlisinin bağlı oldukları kişi, kurum, kuruluş veya şirket yetkilileri bir yıl süreyle özel güvenlik alanında görev alamazlar.

e) Geçerli mazereti olmadan denetim esnasında güvenlik sorumlusunu veya yöneticiyi bulundurmayan, denetim kapsamındaki bilgi, belge ve kayıtları vermeyen kişi, kurum, kuruluş ve şirketlere beşbin Türk lirası, denetimlerde tespit edilip giderilmesi istenen eksiklikleri gidermeyen kişi, kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine altıbin Türk Lirası idari para cezası verilir.

f) Özel güvenlik görevlisini koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştıran, üniforma giydirmeyen veya izin verilen dışında teçhizat giydirerek çalıştıran kişi, kurum ve kuruluşlara her tespit için ü.bin Türk Lirası idari para cezası verilir.

g) 11 inci maddenin ikinci fıkrası ile 12 nci maddenin ü.üncü fıkrasında belirtilen bildirimleri süresinde yerine getirmeyenlere ü.bin Türk Lirası idari para cezası verilir.

h) Yetkili genel kolluk kuvvetlerine karşı görevini yapmasını engellemek amacıyla direnen veya cebir kullanan ya da tehdit eden özel güvenlik yöneticisi ve görevlisi ile ateşli silâhını bu Kanuna aykırı veya görev alanı dışında kullanan, görevi dışında üniforması ile toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katıldığı tespit edilen özel güvenlik görevlilerinin özel güvenlik kimlik kartı valilikçe iptal edilir. Bu kişiler bir daha özel güvenlik alanında çalışamazlar.

ı) Grev yasağına uymayan özel güvenlik görevlileri altı ay süreyle özel güvenlik alanında görev alamazlar”.

Söz konusu para cezalarına sebep olan fiiller, suç unsuru taşımamaktadır Bu tür fiiller, düzeni bozucu nitelikte olup “kabahat” olarak adlandırılır.

Ancak Kabahatler Kanunu’ndaki özel hükümler gereğince, 5188 sayılı Kanun’a göre verilen idari para cezalarına karşı “idari para cezasının tefhimi veya tebliğinden itibaren 15 gün içinde sulh ceza mahkemesinde” dava yolu açıktır.

Yetkilerin, kanunilik ilkesi gereğince belirlenebilir olması, hukuki istikrar ve güvenceyi gerçekleştirir.

Denetim, bir işlemin, kararın veya durumun kuralla uyumunun araştırılması ve
belirli bir sonuca ulaşılması anlamına gelir.

Kamu hizmeti, idarenin bizzat kendisi tarafından veya idarenin yakın denetimi
ve gözetimi ile özel kişiler tarafından yürütülen, nihai amacı kamu yararı olan
idari faaliyettir.

Hukuki anlamda yetki; çeşitli işlemler tesis edebilme, eylemde bulunabilme, karar alabilme, kararın uygulanabilmesine ilişkin ehliyeti de ifade eder.

Özel güvenlik hizmetleri, 5188 sayılı Kanun 7. Maddesinde sayılan yetkilerin
kullanılmasını gerektirir.

Özel güvenlik hizmetlerinin Türkiye’deki tarihsel gelişimi, 5188 sayılı Kanun’un
2004 yılında yürürlüğe konulmasıyla başlamamaktadır.

Özel güvenlik hizmetlerinin yürütülmesinde bir diğer hukuksal kaynak kabul
edilen düzenleme de 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nda yer almaktadır.

İç güvenlikle ilgili görev ve yetkiler, genel anlamda İçişleri Bakanlığına verilmiştir.

Özel güvenlik hizmetleri, esas itibariyle “izin usulüne” göre idarenin denetimi
ve gözetimi ile yürütülen bir kamu hizmetidir.

Kamu hizmeti niteliğindeki özel güvenlik hizmetlerinin bir şirket tarafından sunulması açısından önem taşıyan bu denetim, “faaliyet izni açısından denetim” olarak adlandırılır.