Özel Güvenlik Görevlisi Olabilme Şartları

Özel güvenlik görevlisi olabilme şartları 5188 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesinde sayılmıştır.

Özel güvenlik görevlisi, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması temel şartından sonra, silahlı görev yapacak ise en az lise veya dengi okul mezunu olması, 18 yaşını doldurmuş olması, Türk Ceza Kanunu’nun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa bile; bazı suçlardan mahkum olmaması, görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile engeli bulunmaması, ayrıca yapılan güvenlik soruşturmasının olumlu sonuçlanması, 5188 sayılı Kanun’un 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olması ve çalışma izni almış olması diğer şartlardandır.

Yabancı bir şirketin Türkiye’de özel güvenlik hizmeti vermesi, Türkiye’de kurulan bir şirkette yabancı ortak bulunması veya bir özel güvenlik eğitim kurumunda uzman eğitici olarak yabancı uyruklu kişilerin istihdamı mütekabiliyet esaslarına göre Kanunda belirtilen şartlara tabidir. Bu alanda mütekabiliyetin mevcut olup olmadığı Dışişleri Bakanlığından sorulur.

5188 sayılı Kanun’un 14 üncü maddesi ile Geçici 2 nci maddesinde eğitim konusunda istisnalar getirilmiştir. Buna göre; Genel kolluk kuvvetlerinden ve Milli İstihbarat Teşkilatından emekli olanlar ile en az 5 yıl bu görevlerde çalıştıktan sonra kendi istekleriyle görevlerinden ayrılmış olanlar hem silahsız hem de silahlı özel güvenlik görevlisi olarak eğitim şartı aranmaksızın çalışabileceklerdir.

6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmelik’in 4 üncü maddesine göre silah bulundurma ruhsatı verilebilmesi için 21 yaşını doldurmuş olmak gerekir.

5188 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası, yönetici veya özel güvenlik görevlisi olabilme şartlarını taşımadığı veya bu şartlardan herhangi birini sonradan kaybettiği tespit edilenlerin kimliğinin iptal edileceğini düzenlemektedir.

Bu nedenle 5188 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği’nin 17 nci maddesine göre özel güvenlik görevlisi çalışma izni almak için yapılacak başvurulara eklenmesi gereken belgelerden biri de fiziksel ve ruhsal sağlığının yerinde olduğunu belgeleyen sağlık raporudur. Yine Yönetmeliğin 18 inci maddesi gereğince, özel güvenlik görevlisi çalışma izni için yapılacak başvurularda “özel güvenlik görevlisi olur” ibareli sağlık raporunun bulunması şarttır ve sağlık raporunun da psikiyatrik bir hastalık veya kişilik bozukluğu (Psikopati); alkol ve uyuşturucu bağımlılığı olmadığına ilişkin psikiyatri, özel güvenlik hizmetini yerine getirmesine engel teşkil edebilecek nörolojik rahatsızlığı olmadığına ilişkin nöroloji, körlük veya gece körlüğü bulunmadığına ilişkin göz ve özel güvenlik hizmetini yapmasına engel teşkil edebilecek işitme kaybı olmadığına ilişkin kulak-burun-boğaz kliniğinde yapılacak muayeneleri kapsaması gerekmektedir. Yukarıda ifade ettiğimiz 5188 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince, güvenlik görevlisi olabilmek için gerekli sağlık koşullarının birisinin daha sonra kaybedilmesi durumunda da güvenlik görevlisinin kimliği yani çalışma izni iptal edilecektir.

Özel güvenliğin eğitimi konusu 5188 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği’nin 31
inci ve devam eden maddelerde düzenlenmiştir

Özel güvenlik eğitim sertifikasını alan ve diğer şartları da taşıyan adaylara 5 yıl süreyle çalışma izni verilir.

12/04/2000 tarihli ve 24018 sayılı Resmi Gazete ile yayımlanarak yürürlüğe giren Güvenli Soruşturması ve Arşiv Yönetmeliği’nin 11 inci maddesinde güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının valilikçe yapılacağı düzenlenmiştir.

Kanun koyucu eğitim şartı bakımından silahlı özel güvenlik personeli ile silahsız özel güvenlik personeli arasında, silah kullanma gibi önemli bir yetki kullanan personelin daha yetkin olması gerektiği düşüncesi ile ayrım yapmıştır. Söz konusu ayrım hem eğitim durumuna hem de aşağıda ele alacağımız özel güvenlik eğitimine ilişkindir.

Eğitim durumuna ilişkin olarak, 5188 sayılı Kanun silahsız olarak görev yapacak özel güvenlik görevlileri için en az sekiz yıllık ilköğretim ya da ortaokul mezunu olma şartını aramaktadır.

2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanuna göre kurulmuş olan özel güvenlik teşkilatlarında istihdam edilmekte olan ve silahlı olarak görev yapacak özel güvenlik görevlileri için en az lise veya dengi okul mezunu olma şartı aranmamıştır.

Hayır olamaz. Özel güvenlik görevlisi olmak için öngörülen eğitim şartından muaf olmak şu hallerde geçerlidir:

Genel kolluk kuvvetlerinden emekli olanlar, Milli İstihbarat Teşkilatından emekli olanlar, 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanuna göre kurulmuş olan özel güvenlik teşkilatlarında istihdam edilmekte olan ve silahlı olarak görev yapacak özel güvenlik görevlileri, Genel kolluk kuvvetlerinde veya Milli İstihbarat Teşkilatında en az 5 yıl çalıştıktan sonra kendi istekleriyle görevlerinden ayrılmış olanlar.

5 yılda bir yenilenmelidir.

Silahlı özel güvenlik görevlilerinin ise 20 saati silah ve atış eğitimi, 100 saati ise özel güvenlik temel eğitiminden oluşmak üzere, 120 saatlik eğitim almaları gerekmektedir.

Uygulama Yönetmeliği’nin 35 inci maddesinde özel güvenlik görevlisi adaylarının, özel güvenlik eğitimi süresince verilen derslerin en az üçte ikisine devam etmesinin zorunlu olduğu hüküm altına alınmıştır. Buna göre, özel eğitim kurumlarınca, kursun sonunda adayların derslere devam durumunu gösteren devam çizelgesi düzenlenir. Kabul edilebilir bir özrü bulunmaksızın derslerin %10 undan fazlasına devam etmeyenlerin kursla ilişiği kesilir.

Özel güvenlik temel eğitimi sonrasında yapılan yazılı ve uygulamalı sınavlarda başarılı olanlara, yenileme eğitimine katılan ve yapılan yazılı ve uygulamalı sınavlarda seviye puanları yeniden belirlenenlere “Özel Güvenlik Eğitim Sertifikası” düzenlenir ve valilikçe onaylanarak kendilerine verilir.

Silahsız özel güvenlik görevlileri 50 saatlik özel güvenlik yenileme eğitimi almaktadırlar.

Silahlı özel güvenlik görevlileri 60 saatlik özel güvenlik yenileme eğitimi almaktadırlar.