ÖZEL GÜVENLİK HUKUKU I - Deneme Sınavı - 1

Ortaya çıkan yeni durum ve ihtiyaçlar güvenlik kavramında da değişikliklere yol açmaktadır. Örneğin stratejik, taktik, personel, kamu ve ulusal güvenlik gibi kavramlar günümüzde güvenlik kavramına eklenen yeni kavramlardır. Asayiş ve emniyet kelimeleri ise güvenlik kavramını iafde ederler.

Abraham H. Maslow da “ihtiyaçlar hiyerarşisi” teorisinde güvenliği, fizyolojik ihtiyaçların ardından ikinci sıraya koymuştur.

Ülkemizde devlet güvenliği konusunda 1933-1949 yılları arasında Yüksek Müdafaa Meclisi Umumi Katipliği, 1949-1962 yılları arasında Milli Savunma Yüksek Kurulu ve Genel Sekreterliği, 1961 Anayasası’nda Milli Güvenlik Kurulu ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği oluşturulmuştur.

1982 Anayasası’nın 104 üncü maddesine göre, millî güvenliğin sağlanmasından ve Silahlı Kuvvetlerin yurt savunmasına hazırlanmasından, Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı, Cumhurbaşkanı sorumludur.

Genelkurmay Başkanı Cumhurbaşkanı namına Silahlı Kuvvetlerin komutanı olup ve savaşta başkomutanlık görevlerini Cumhurbaşkanı namına yerine getirir.

Milli güvenlik kavramı, dar ve geniş anlamda olmak üzere iki şekilde tanımlanmaktadır. Dar anlamda milli güvenlik kavramı askeri sırların ifşasını veya olağanüstü hallerde uygulanacak olağanüstü hal rejiminde alınacak önlemleri, geniş anlamda milli güvenlik kavramı ise devlet düzenini korumak amacıyla alınan her türlü önlemi kapsamaktadır.

Kamu düzenini sağlamakla görevli olan kolluk görevini yerine getirirken sınırları belirli, öngörülebilen kurallar çerçevesinde hareket etmek zorundadır.

Toplulukların bulaşıcı ve yaygın hastalıklardan korunması ve toplumun sağlık koşulları içinde tutulmasını ifade eden sağlık kavramıdır.

Güvenlik suç işlenmesinin önlenmesi, asayiş ise işlenen suçların sanık ve delilleriyle yargı önüne çıkarılarak cezalandırılmasıdır.

Salgın hastalıkların önlenmesi amacıyla örneğin covid-19 salgını görülen mahallelerin karantinaya alınması ya da genel sokağa çıkma yasağı ilan edilmesi, suların, yiyecek ve içeceklerin denetimi, uyuşturucu gibi kötü alışkanlıkların yayılmasının önlenmesi amacıyla bunları imal edilen, satan, bulunduran yerlerin kapatılması gibi uygulamalar genel sağlığın korunması kapsamında alınan tedbirlerdir.

Özel güvenlik hizmeti veren özel güvenlik görevlileri de “mülkiyet, işletme ve yönetim, yaşam hakkı, zilyetlik” gibi hakları korumakla görevli kimseler oldukları için kolluk mensubu sayılmaktadır.

Kolluk faaliyetinin genellikle içtihatlarla geliştirilen  tek taraflı olma, devredilemez bir yetki olma, kullanılmasında zorunluluk bulunma, idarenin kamu gücü ayrıcalıklarına dayanma, hak yaratıcı olmama, kullanılması nedeniyle ortaya çıkan zararlardan idarenin ancak ağır kusuru var ise sorumlu olması gibi özellikleri bulunmaktadır. Dolayısıla E şıkkı yanlıştır.

Kolluk faaliyetinin kullanılması nedeniyle ortaya çıkan zararlardan idarenin ancak ağır kusuru var ise sorumludur.

Adli kolluk faaliyet, kamu düzeni bozulduktan sonra suçun ortaya çıkarılması, suç delillerinin toplanması gibi amaçlara yönelik faaliyet gösteren ve ceza hukuku kurallarının uygulandığı, uyuşmazlıkların çözümünde adli yargının görevli olduğu kolluktur.

İdari kolluk, kamu düzeninin bozulmasını önlemek amacıyla idari makamların emrine tabi olmakta ve çıkan uyuşmazlıklar idari yargıda çözümlenmekte, görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlardan dolayı 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin
Yargılanması Hakkında Kanun’a göre yargılanmaktadırlar.

Adli kolluk-idari kolluk ayrımı 1934 tarihli ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanununun 2 nci maddesinde de yer almaktadır.

Özel güvenlik görevlileri mülkiyet, işletme ve yönetim, yaşam hakkı, zilyetlik gibi hakları korumakla görevli kimseler olmaları sebebiyle kolluk kavramı altında değerlendirilirler.

Siyasi polis, Devletin umumi emniyetine taallük eden işlerle mükellef olan kısımdır.

Okul ve hastane gibi kişilerin toplu olarak bir arada bulundukları yerlerde faaliyet gösteren kolluk genel idari kolluktur.

Polisler adli görev ifa ederken Cumhuriyet savcısının emri altında çalışırlar.