ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNDE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ

Risk analizi üç aşamalı bir süreci kapsamaktadır. İlk aşama olası risklerin tespit edilmesi, ikinci aşama tespit edilen risklerin derecelendirilmesi ve üçüncü aşama da risklerin ortadan kaldırılması için gerekli güvenlik tedbirlerine karar verilmesidir.

Tehlike, eldeki değerlere yönelik zarar verme potansiyeli nedeniyle istenmeyen fakat her zaman gerçekleşme olasılığı bulunan durumları ifade etmek için kullanılmaktadır.

Dış güvenlik çemberi, ilk kontrol noktası olarak değerlendirilmelidir. Orta güvenlik çemberi, yerleşkeye giriş yapanların kendilerini ilgilendiren bölümlere gitmek için ayrıldığı noktadır. İç güvenlik çemberi ise yerleşke için kritik öneme sahip yerlere giriş yapılan noktadır ve son kontrol alanıdır.

Dış güvenlik çemberine ait tedbirler planlanırken yerleşkeye ait girişler; personel, ziyaretçi ve makam girişi olarak ayrılmalıdır.

Risk analizleri sonucunda karar verilen güvenlik planlamalarının 4 önemli özelliği bulunmaktadır. Bunlar:
Dinamik olmalıdır: Riskler üzerinde her zaman değişiklik, azalış ya da artış olabileceği düşünüldüğünde; güvenlik tedbirleri için tercih edilen
sistemlerin değiştirilebilir ve geliştirilebilir olması gerekmektedir.
Caydırıcı olmalıdır: Tercih edilen güvenlik tedbirleri, müdahale edici ve vazgeçirici nitelikte olmalıdır. Bir yerleşke için görünmeyen sayısız kamera sistemi yerine bazen görünür bir kamera daha etkili olabilmektedir.
Fayda/Maliyet analizi yapılmalıdır: Sınırsız ihtiyaçların sınırlı kaynaklarla temin edilmesi gerektiği düşüncesinden hareketle alternatif güvenlik tedbirleri arasından en etkili, verimli ve ekonomik olan uygulamalar seçilmelidir. Elektronik sistemlerin işlev ve maliyet araştırmaları yapılmalı, personel sayısı göz önünde bulundurulmalıdır. Aynı amaca yönelik birden fazla tedbir uygulamak yerine en etkili çözümlerden biri tercih edilmelidir.
Özgürlük ve güvenlik ilişkisi gözetilmelidir: Güvenlik başı başına bir amaç değil; özgürlük, eşitlik ve adalet gibi insani değerlere hizmet eden bir araçtır. Güvenlik ve özgürlük, birinin fazla olmasının mutlaka diğerinin azalması anlamına geleceği gerilimli bir ilişki içerisinde değerlendirilmemelidir. Güvenlik tedbirlerine amaç, özgürlüklerin ve temel hakların kullanılmasının önündeki engelleri kaldırmaktır. Bu durum güvenlik personelinin davranışlarının değerlendirilmesinde bizlere bir standart sunmaktadır.

Acil eylem planının amaçlarını şu şekilde ifade edebiliriz:
•Krizlere karşı her zaman hazır bulunmak,
•Krizlerin neden olabileceği zararları hızlı bir şekilde sınırlandırmak ve ortadan kaldırmak,
•Kriz anlarını başarılı bir şekilde yönetmek,
•Çalışanlar ve diğer insanlar üzerinde kriz durumlarının olumsuz etkilerini azaltmak ve önlemek.

Acil eylem planlarında aşağıdaki konuların belirlenmesi genel kabul görmektedir:
•Tüm personelin görev tanımı ve acil eylem ekipleri
•Personel koordinasyonunun nasıl sağlanacağı
•Teçhizat ve materyallerin yeri
•Acil çıkış noktaları
•Güvenli bölgelerin belirlenmesi
•Tahliye yöntemleri ve yerleri
•Genel kolluk görevlileri ile iletişimin nasıl sağlanacağı

Güvenlik tedbirlerinin etkinlik ve verimliliğine katkı sağlamak için gerekli kişisel güvenlik ilkeleri şunlardır:

Gizlilik kurallarına uymak: Görev dışında kurumun işleyişi ve görevleri ile ilgili konuşmalardan kaçınılmalı ve eğer varsa tanınmayı kolaylaştıracak resmî kıyafet ve teçhizatlar görev dışında kullanılmamalıdır.

Rutin işlerden kaçınmak: Olası saldırı planlarının engellenmesi için işe gidiş geliş saatlerinin, güzergâhların, durakların vb. rutinlerin zaman ve mekânlarını değiştirmek veya alternatiflerini kullanmak yararlı olacaktır. Bu sayede hedef olma ihtimali ortadan kalkacaktır.

Şüpheci olmak: Çevremizde gelişen olaylara duyarlı olarak, herhangi bir kişi, nesne ya da olayın tehlike arz etmesi durumunda önceden tedbir alma konusunda zaman kazanmamız mümkün hâle gelecektir.

Sistemli olmak: Günlük hayatımızda her işlemin kuralına göre yapılması, ayrıntılara dikkat edilmesi ve düzen içerisinde faaliyetlerin sürdürülmesi kurumsal güvenlik stratejilerine katkı sağlayacaktır. Kurumsal yöneticilerin gündemi ve teknolojik gelişmeleri takip etmesi, koruma faaliyetlerinin de güncele uygun şekillendirilmesini sağlayacaktır.

Haberleşme: İstirahat, izin veya çalışma saatlerinde haberleşme cihazlarımızın açık ve ulaşılabilir olması, bize ihtiyaç duyulması hâlinde kurum yetkililerinin zor durumda kalmasını engelleyecektir.

Sağduyulu olmak: Çevremizle iyi ilişkiler kurmak, öğrenmeye açık olmak, kriz anlarında sakin kalabilmek sağduyulu hareket edebilmenin ön şartlarıdır. Bunun yanında özellikle koruma görevini yürüten bireylerin görevlerine ilişkin olarak telsiz, el feneri, kelepçe vb. mühimmat araç ve gereçlerini çalışır vaziyette bulundurmalıdır.

Fiziki güvenlik sistemleri içerisinde değerlendirilen unsurlara aşağıda yer verilmektedir:

Duvar: Korunan bölgelere yönelik maddi bir engel oluşturmak amacıyla çevre ve istinat duvarı olmak üzere iki çeşit duvar kullanılmaktadır. Çevre duvarları genel olarak sınırların belirlenmesi amacıyla kullanılmaktadır. İstinat duvarları daha çok eğimli coğrafyalarda tercih edilmekle birlikte çevre duvarlarına göre daha uzun ve daha kalındırlar. Etkili bir güvenlik tedbiri oluşturmak için korunan bölgelerin ve risklerin nitelikleri değerlendirilerek duvarların yükseklikleri ve kalınlıkları ayarlanmalıdır. Ayrıca tırmanmalara karşı duvar yüzeylerinin pürüzsüz olması gerekmektedir.

Tel Örgüler: Tel örgüler; panel, kafes, dikenli, jiletli ve elektrikli tel örgüler olmak üzere beş kategoride sınıflandırılmaktadır. Panel tel örgüler (çit), tellerin büküldüğü noktalar üç boyutlu olarak üretilmekte ve daha çok spor alanları, okul bahçeleri, depolar ve santrallerde kullanılmaktadır. Kafes teller tek boyutlu olarak üretilmekte yani teller birbiri ile tek yüzde birleşmektedir. Site çevrelerinde, sanayi tesislerinde ve askerî alanlarda kullanılmaktadır. Dikenli teller askerî alanlar ve devlet kurumları gibi daha hassas bölgelerde tercih edilmektedir. Dikenli tellerin üzerindeki tel uçları açık ve sivri bir şekilde bırakılmaktadır. Jiletli teller, hasar gücü yüksek jiletlerin tel örgülerin üzerine yerleştirilmesiyle elde edilmektedir. Yine girilmesi yasak hassas bölgelerin korunması amacıyla kullanılmaktadır. Elektrikli teller fiziki engel olarak kullanılan tel örgülerin psikolojik olarak da olası tehditleri caydırması amacıyla tercih edilmektedir.

Yol Kesici Bariyerler: Korunmak istenen bölgeler ait giriş ve çıkışların kontrol altına alınması için araçların hızlarını azaltmalarını sağlamak amacıyla kullanılmaktadırlar. Genel olarak elçilikler, polisiye ve askerî alanlarda tercih edilmektedirler. Uzaktan kumandalı plaka tanıma veya kartlı sistemlerle çalışmaktadırlar. Mantar bariyerler, yol kesici (engelleyici) bariyerler ve kollu bariyerler gibi elektronik sistemlerle çalışan bariyerlerin yanında kapan, sürgülü demir kapı ve beton bariyerler gibi çeşitleri de bulunmaktadır.

Nöbet Kabinleri (Nöbet Kulübeleri): Fiziki bir engel olmanın yanında insan kaynağı da nöbet kabinlerinde kullanılmaktadır. Zırh özellikli kabinler kullanılarak, personelin olası saldırılarda zarar görmesinin önüne geçilmektedir. Zırh özellikli kabinler, balistik çelik ve beton malzemelerden üretilmektedir. Kabinlerde olası saldırılarda karşılık verebilmek için atış mazgalları da bulunmaktadır. Ayrıca kabinlerde alarm butonları da kullanılarak saldırı anlarında personelin yardım istemesi sağlanmaktadır.

Yerleşke Camları: Yerleşke içerisinde binalarda tercih edilen ve patlayabilen camlar, önemli hasar ve yaralanmalara neden olabilmektedir. Sade ve buzlu camlar maruz kalınan basınçlarda kolay kırılıp dağılmaktadır. Dağılan keskin parçaların ağır yaralanmalara sebebiyet vermesi oldukça yüksek bir ihtimaldir. Bu sebeple binalarda mümkün olduğunca az cam kullanmak veya camlarda patlamayı önlemek üzere geliştirilen polyester veya ağ perdelerin kullanılması olası hasarlar ve yaralanmaları önlemek için tercih edilmelidir.

Çevre Düzenlemesi: Yerleşke çevresinde hem görsel düzeni sağlamak hem de çevre güvenliğini kolaylaştırmak için kullanılabilecek bir yöntemdir. Çiçek havuzları, ağır ve görsele hitap eden objeler, sokak mobilyaları, ağaçlar, süs havuzları, fiziki engel olarak kullanılabilecek uygulamalardır.

EDS (Patlayıcı düzenekleri algılama sistemleri) özellikle hava limanlarında kullanılmakta ve bagajlarda patlayıcı özelliği olan şüpheli bir madde tespit edildiğinde sinyal vermektedir.

Güvende olma hâli de güvensizlik belirtileri olan tehdit, risk, endişe gibi değişkenler ve geleceğe yönelik beklentilerle açıklanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Güvenlik tedbirlerinin hayata geçirilmesi, tehlike, risk ve tehdit analizleri ile ilişkilidir. Doğru cevap A'dır.

Tehlike, eldeki değerlere yönelik zarar verme potansiyeli nedeniyle istenmeyen fakat her zaman gerçekleşme olasılığı bulunan durumları ifade etmek için kullanılmaktadır. Tehdit; önceden tahmin edilebilen, mücadele edilebilir ve korunan değerlere yönelik zarar verme potansiyeli olan tehlikelerdir. Risk kavramı ise tehdit kavramının aksine belirsizliği, bilinmezliği ve kontrol edilemezliği ifade etmektedir.

Doğru cevap B'dir.

Risk analizi üç aşamalı bir süreci kapsamaktadır. İlk aşama olası risklerin tespit edilmesi, ikinci aşama tespit edilen risklerin derecelendirilmesi ve üçüncü aşama da risklerin ortadan kaldırılması için gerekli güvenlik tedbirlerine karar verilmesidir.

Doğru cevap B'dir.

Korunacak tesislere yönelik olası tehdit çeşitleri şunlardır :

• Adi suçlar

• Siber suçlar

• Korunacak yerin kurumsal kimliğini zedeleyecek eylemler

• Saldırılar (silah, patlayıcı madde vb. kullanılarak)

                 • Doğal afetler

Doğru cevap E'dir.

Güvenlik planlaması yapılırken; korunacak yerler için dışarıdan içeriye doğru hayali bir çember çizilerek üç kademeli bir güvenlik çemberi oluşturulmalıdır. Bu güvenlik çemberi, dış, orta ve iç güvenlik çemberi olarak düşünülmelidir. Doğru cevap D'dir.

Güvenlik çemberlerine yönelik tedbirler planlanırken genel olarak aşağıda ifade edilen konulara dikkat edilmelidir:

• Yerleşkeye ait giriş sayıları

• Fiziki engellerin (duvar, tel örgü, demir parmaklık vb.), kamera sistemlerine entegre edilmesi

• Nöbet noktalarının konumu ve sayısı

• Aydınlatma sistemleri

• Araç altı kontrol sistemleri

• Görevli güvenlik personeli sayısı

• Açık/kapalı otoparklar

• Yerleşkeni içini gören kamera sistemleri

• Yangın alarmı ve söndürme sistemleri

                 • Acil durum butonu

Doğru cevap A'dır.

Risk analizleri sonucunda karar verilen güvenlik planlamalarının 4 önemli özelliği bulunmaktadır. Bunlar;

Caydırıcı olmalıdır.

Dinamik olmalıdır.

Fayda/ Maliyet analizi yapılmalıdır.

Özgürlük ve güvenlik ilişkisi gözetilmelidir.

Doğru cevap C'dir.

Acil eylem planları, olası tehlike anında hızlı bir şekilde karşılık vermek ve personelin koordine edilmesi için önem arz etmektedir.

Doğru cevap E'dir.

A seçeneği, kişisel güvenlik ilkelerine aykırı hareket ve davranışlardandır.

Doğru cevap A'dır.