ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREYLER VE BAKIM HİZMETLERİ

Özel gereksinimli bir bebeğin aileye katılması aile bireylerinin tamamını etkilemektedir. Anne,baba ve kardeş gibi büyük anne babalar da tıpkı anne babalar ve kardeşler gibi durumu kabullenmekte zorlanırlar. Bazen bu durum onlar için daha da zor olmaktadır. Onlara anne babanın kendilerine ne kadar ihtiyacı olduğu anlatılmalı ve desteklerinin evlatları için olan önemi vurgulanmalıdır.

Yaşamın ilk yıllarında oyun çocukların bilişsel gelişiminde önemli bir rol oynar, çünkü çocuklar oyun oynarken, nelerin nasıl çalıştığını keşfeder, oyuncaklarda meydana çıkan problemleri çözerler, yap-bozlardaki eksik parçaları yerlerine yerleştirmeye çalışırlar ve oyun yoluyla dünyayı keşfetmeye çalışırlar. Bilişsel gelişim, bir çocuğun merakı ve keşfetmeye olan motivasyonu ile yakından ilişkilidir.

Dizimize vurulduğunda dizin kendiliğinden atması ya da parlak ışıklı bir ortama girdiğimizde gözbebeğimizin küçülmesi yaşamın her döneminde meydana gelmektedir. Bu durum emme gibi bazı reflekslerin yalnızca yeni doğan bebeklik döneminde var olurken, bazı refleklerin yenidoğan bebeklik döneminden itibaren yaşamın her döneminde var olduğunu göstermektedir.

Genel olarak gelişim bir bütün olarak ele alınmalıdır. Ayşe'nin kaşıkla yemek yeme becerisini gerçekleştirebilmesi için, el ve el bileğindeki kemikler ve kasların yeterince gelişmesi gerekmektedir. Ayrıca elindeki kaşığı ağızına ulaştırabilmesi için el-göz koordinasyonunun da yeterince gelişmesi gerekmektedir.

Zıplama, harfleri ve rakamları bakarak çizme, büyük boy düğme ilikleme, karşısındakine top atma ve kendisine atılan topu yan tarafından elle yakalama becerileri beş yaş döneminde yer alan çocukların gerçekleştirebileceği motor beceriler arasında yer almaktadır.

Uzun süreli esnemeler, ağzının etrafının, dudaklarının ya da dilinin renginin beyazlaması, teninin morarması ve nefes almada zorlanma ya da hırıltılı nefes alma beslenme sorunu yaşayan bebeklerde gözlenen belirtiler arasında yer almaktadır. Kusma bu belirtiler arasında değildir.

Sosyal-duygusal gelişim bebeğin kendisi dışındaki dünyayla olan etkileşimleri içeren gelişim alanıdır.

Yeni doğan bebeklerlerde normal doğum ağırlının 2,900 - 3,500 kg. civarında olması beklenmektedir.

Soruda verilen bilişsel gelişim alanında sembolik oyunların gelişimi ifade etmektedir.

Rutinlerin kullanımı özellikle Down sendromlu bebeklerin durumları anlama ve o durumlara ilişkin yerleşik aile kurallarına uyum göstermelerini sağlar. Bu durum da Down sendromlu bebeklerin davranışlarının daha kolay kontrol edilebilmesini sağlar.

Erken özel eğitim hizmetleri gelişimsel becerilerin en iyi şekilde kazanılmasını sağlamak, belirli durumlarda ve ortamlarda içinde yaşayacakları topluma uyumlarını en üst düzeyde çıkarmak ve kişisel bakımlarını yapabilme düzeylerini ve sosyal yaşamlarının kalitesini artırmak amacıyla 0-36 arasında bireylere sunulan eğitimdir.

Erken çocuklukta özel eğitimin en önemli bileşeni 0 -72 ay arasını kapsamasıdır.

Yeni doğan bebekler için yemek zamanı günlük etkinlikler içinde fiziksel olarak en fazla enerji harcamasına neden olan etkinliktir. Bu nedenden dolayı kalp problemiyle doğan bebekler için yemek yeme bir sorun olabilmektedir.

Büyük anne babalar da tıpkı anne babalar ve kardeşler gibi durumu kabullenmekte zorlanırlar. Bazen bu durum onlar için daha da zor olmaktadır.

Öz-bakım Becerileri İle İlgili Olan Gelişim: Beslenme, giyinme, temizlenme, tuvalet becerileri gibi alanlarda çocuğun bağımsızlık kazanmasıyla ilgili geliştirdiği becerileri kapsayan bir alandır.

Konuşma sesi tonundaki sesleri duyar ve nesnelerin yönünü sesin geldiği yöne göre belirleyebilir. Bir-iki aylıkken annesinin sesini diğer seslerden ayırt edebilir. Kafatasındaki kemik gelişimi de 12-18 ay arasında kendini tamamlamaktadır. Görme, duyma, hissetme gibi durumlarda inanılmaz gelişmiş olan yenidoğan bebekler hareketle ilgili bir o kadar az gelişmiş durumdadırlar. Baktığı nesnelere uzanamaz, başını belli bir süre dik tutamaz, yattığı yerde dönemez, oturamaz vb. Bebekler, karmaşık bilişsel becerileri geliştirmeye başladığından çok daha yavaş bir şekilde hareket becerilerini geliştirebilmektedirler. Dört tür tadı da (tatlı, acı, ekşi ve tuzlu) tadabilir ve tanıdık ten kokularını ayırt edebilir (örneğin annesinin kokusunu başka bir kadının kokusundan ayırt edebilir). iki aylık olduğunda bebekler ancak yüzüstü yatarken başını kaldırıp 45 derecelik açıyla tutabilir ya da üç ay civarında otururken iki elinden tutulduğunda başını dik ve çenesini dışarıda tutabilir.

Sosyal/Duygusal Gelişim: Başkalarıyla geçinmeyi, başkalarını anlamayı, arkadaşlıklar kurmayı ve arkadaşlıkları sürdürmeyi, sosyal olarak kabul görebilecek şekilde davranmayı ve duygularını kontrol etmeyi içeren gelişim alanıdır. Bu açıklamalar doğrultusunda sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Bebeğin yanağına dokunulduğunda, dokunulan tarafa başını çevirmesi de bebeklerde bir refleks olarak bulunur. Böylece bebek beslenme zamanı geldiğinde annesinin memesinin ucunu kendi yanağına değen tarafa dönerek bulabilmektedir. Buna göre sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Görme, duyma ve hissetmeyle ilgili olarak yenidoğan bebeklerde aşağıdaki durumlar bilinmektedir: • Yenidoğan bir bebek 20 cm uzaklıktaki nesneye iki gözüyle odaklanabilir, birkaç hafta içinde hareket eden nesneleri takip edebilir ve bir-iki aylıkken annesinin yüzünü diğer yüzlerden ayırt edebilir. • Konuşma sesi tonundaki sesleri duyar ve nesnelerin yönünü sesin geldiği yöne göre belirleyebilir. Bir-iki aylıkken annesinin sesini diğer seslerden ayırt edebilir. • Dört tür tadı da (tatlı, acı, ekşi ve tuzlu) tadabilir ve tanıdık ten kokularını ayırt edebilir (örneğin annesinin kokusunu başka bir kadının kokusundan ayırt edebilir). Bu açıklamalar doğrultusunda sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Alıcı dil becerilerinde seslere irkilerek tepkide bulunma ile başlayan gelişim, sesin geldiği yöne bakmaya, yetişkinin yüz ifadesine tepki olarak yüz ifadesini değiştirmeye, adı söylenen aile bireylerine dönerek bakışlarıyla onları bulmaya, istendiğinde isteyen kişiye bir nesne vermeye, pencereden dışarıya bakıp gördüğü nesneleri göstermeye doğru ilerlemektedir. Adı söylenen yedi vücut bölümünü gösterme, dört nesne arasından adı söyleneni gösterme, kısa bir öyküyü sonuna kadar dinleme becerileri çocuk iki yaşına yaklaştığında görülen alıcı dil becerilerindendir. İletişim alanındaki ikinci grup olan beceriler ifade edici dil becerileridir. Bu alandaki gelişme sadece ağlama sesleri çıkaran bir bebekten, yalnız başınayken agucuklar yapmaya, dört farklı ses ile kendini ifade etmeye, yetişkinlerin kullandıklarına benzer ses tonlamalarını kullanmaya, öksürme, göz kırpma gibi yüz hareketlerini taklit etmeye, sohbet sırasında karşılıklı etkileşim kurmaya ve tanıdık şarkıların söylenmesine katılmaya çabalamaya doğru bir süreç izler. Buna göre sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.