ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREYLER VE BAKIM HİZMETLERİ

Toplum temelli bakımla bireye, yaşadığı sosyal çevreden uzaklaştırmadan yaşamını kendi evinde sürdürmesi için gereksinim duyduğu destek ve yardım sunulmaktadır. Aynı zamanda, bireyin bağımsız yaşama geçebilmesi için gerekli olan bilgi ve sosyal yaşam becerilerini kazandırmayı ve bireyin rekreasyon ve diğer olanaklardan yararlanmasını sağlamayı hedeflemektedir. Toplum temelli bakım, pek çok destek hizmeti bir arada sunduğu için farklı disiplinlerden gelen doktor, hemşire, sosyal hizmet uzmanı, psikolog, diyetisyen, fizyoterapist, iş-uğraşı terapisi, ev ekonomisi ve diğer sosyal hizmet alan uzmanlarının aktif olarak yer aldığı disiplinler arası bir ekip çalışmasını kapsamaktadır. Toplum temelli bakım, bakıma gereksinim duyan bireylere evde bakım, işyerinde bakım, okulda bakım, kamusal ve sosyal alanda bakım gibi farklı hizmetler sunmaktadır. Ancak ülkemizde evde bakım hizmetleri yaygın olarak kullanılmaktadır.

Bireyin yetersizliğini kabulünün sağlanması, bir psiko-sosyal destek hizmetidir. Kişisel bakımla ilgili değildir.

Genetik bozukluklar

Vineland uyum davranış ölçeği erken çocukluk döneminde kullanılan bir test değildir.

Geç dönemdeki bakım, özel gereksinimli bireyin bebeklik döneminden yaşamının sonuna kadar sürecek rehabilitasyon bakım hizmeti olarak düşünülebilir. Geç dönemdeki bakım, özel gereksinimli bireyin tıbbi yönden takibi ve gerektiğinde yatırılarak değerlendirilmesi hizmetlerini kapsadığı gibi, bireye sosyal ve psikolojik destek sunma gibi hizmetleri de kapsamaktadır.

Psikolojik danışma hizmetleri

Kurumsal bakım

Ülkemizde, SHÇEK tarafından yürütülen yetişkin özel gereksinimli bireyler için Mesleki Eğitim ve Rehabilitasyon Hizmetleri kapsamında, iş atölyeleri bulunmaktadır. Bu atölyelerde, özel gereksinimli bireylere temel bilgi ve beceri kazandırıp, bir iş edinmelerine ve bağımsız yaşayabilmelerine yardımcı olacak eğitim hizmetleri sunulmaktadır. Bu atölyeler yatılı ve gündüzlü olarak hizmet vermektedir. Ahşap işletmeciliği, oyuncak imalatı, galoş yapımı, santral operatörlüğü, çiçekçilik, makrome, anahtarcılık, mum imalatı, kumaş boyama, dokuma, bilgisayar, vb. mesleki eğitim programları uygulanmaktadır.

Cevap A şıkkıdır. Çünkü bireysel gelişim özelliği ve eğitsel yetersizlikler tanımın temelini oluşturur.

Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nin (ÖEHY) tanımlar bölümünde özel gereksinimli bireylerin özellikleri aşağıda verilmiştir. • Çok ağır düzeyde zihinsel yetersizliği olanlar • Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olanlar • Dil ve konuşma güçlüğü olanlar • Duygusal ve davranış bozukluğu olanlar • Görme yetersizliği olanlar • Hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olanlar • İşitme yetersizliği olanlar • Orta düzeyde yetersizliği olanlar • Ortopedik yetersizliği olanlar • Otistikler • Özel öğrenme güçlüğü olanlar • Serabral palsililer • Süreğen hastalığı olanlar • Üstün yetenekli olanlar E şıkkı bu özelliklerin dışındadır.

Genetik miras ve özellikler özel gereksinimli olarak doğmanın nedenlerini açıklamak için önemli bir kaynak olarak ele alınmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü ve bu konuda çalışan pek çok uzman yetersizliğe yol açan nedenleri yapısal nedenler ve edinilmiş nedenler olarak iki başlıkta ele almaktadır. Yapısal nedenler genetik bozukluklar, kalıtsal metabolizma bozuklukları ve kromozon bozuklukları olarak ele alınabilir.

Okul çağındaki çocuklara evde hizmetler sunulmakta ancak evde eğitim sunumu yapılmamaktadır.

Erken Dönemdeki Bakım Geç Dönemdeki Bakım Kurumsal Bakım Toplum Temelli Bakım Evde Bakım Alanyazınında bakım hizmetlerinin hizmet sunumuna göre bakımlarıdır. Orta dönemdeki bakım bu hizmetlerin dışındadır.

Ekonomik destek sosyal destek kapsamında değildir.

RAM lar özel eğitim merkezleridir

Ülkemizde, 2006 yılında yürürlüğe giren ve son olarak 2009 yılında revize edilen Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nde (ÖEHY) özel gereksinimli birey, ‘‘çeşitli nedenlerle bireysel ve gelişim özellikleri ile eğitim yeterlilikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren birey’’ olarak tanımlanmaktadır. Farklılık bu normların altında ya da üstünde olabilir.

Zedelenme, bir vücut parçası ya da organın kaybını ya da işlevinin azalmasını ifade eder. Örneğin, bir bacağın kaybı zedelenme için örnek olarak düşünülebilir. Zedelenme, bireyin belirli bir görevi yerine getirmesini sınırladığında ise yetersizlik oluşmaktadır. Yetersizlik/özür, bir eylemi ya da davranışı sergilemede yeterli olmamayı, belirli bir şekilde davranmada kapasitenin sınırlılığını tanımlamaktadır. Diğer bir deyişle, herhangi bir etkinliği normal sınırlarda olduğu kabul edilen bireyler gibi yerine getirememe olarak açıklanabilir.

Özel eğitimin kapsamı: Yapılan değerlendirmeler sonucunda yetersizliği belirlenmiş özel gereksinimli bireyleri ve bu bireylerin eğitiminde yer alan farklı meslek gruplarından gelen uzmanları kapsamaktadır. Özel gereksinimli bireylerin eğitiminde temel personel özel eğitim öğretmeni olmakla birlikte bu süreç bir ekip işidir. Ekipte ise, genel eğitim öğretmeni (örneğin sınıf öğretmeni), yardımcı öğretmen, fizik tedavi uzmanı, dil ve konuşma terapisti, sosyal hizmet uzmanı, psikolog, sağlık personeli (doktor, hemşire ya da sağlık memuru) yer almaktadır. Bu meslek gruplarında olan uzmanlar özel gereksinimli bireylerin yetersizliklerinin tür ve derecesine göre eğitim ve bakım hizmeti sunmaktadırlar.

Özel gereksinimli bireylere ve ailesine eğitim, sağlık ve bakım hizmetlerinin koordineli ve eşgüdümlü sunumunda en fazla sorumluluk üstlenen meslek elemanı sosyal hizmet uzmanıdır. Sosyal hizmet uzmanları, anne babanın özel gereksinimli bireyin özrünü, mevcut durumunu ve yerleştirildiği ortamı kabullenmesi açısından aileyi yönlendirir ve bu anlamda toplumda sağlanan hizmetlerden yararlanmasını sağlar. Ayrıca, aileleri sosyal haklar ve var olan kaynaklar konusunda bilgilendirir, çocuğunun eğitim gereksinimlerinin karşılanması, sosyal yaşama katılabilmesi için kurumlar arası eşgüdümün sağlanması konularında girişimde bulunur.

Son 50 yıldır tüm dünyada insan hakları ve demokrasi alanında yaşanan gelişmeler özel gereksinimli bireylerin normal gelişim gösteren akranlarından ayrılmadan, normal eğitim sınıflarında eğitim alması temeline dayanan kaynaştırma eğitimi uygulamalarının yaygınlaşmasına neden olmuştur. 2005 tarihinde yürürlüğe giren Özürlüler Kanunu’nda ve bu kanuna dayalı olarak 2006 yılında yayımlanan ÖEHY’nde kaynaştırma eğitiminin iyileştirilmesi yönünde birçok madde yer almıştır.