ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREYLER VE BAKIM HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 36

Engel terimi ise, çocuğun yetersizliği nedeniyle toplumun beklentilerine yanıt verememesi sonucunda fiziksel ve sosyal çevresiyle etkileşimde sınırlılık ya da sorun yaşaması durumudur. Bu açılamadan görülebileceği gibi sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Yetersizliği olan bireye gerekli bilgi ve beceriler kazandırıldığında, sosyal ve gerektiğinde fiziksel çevrede bazı değişikliklere gidildiğinde yetersizliğin engel durumuna dönüşmesi önlenebilir. Örneğin, bir kolunu kaybeden bir çocuk protez kullanmayı öğrendiğinde, okulda ve okul dışında problem yaşamadan işlevlerini yerine getirdiğinde, en azından etkileşimde bulunduğu fiziksel çevre açısından engelli değildir. Ayrıca yetersizlik bazı ortamlarda engele yol açabilirken bazı ortamlarda engel oluşturmayabilir. Bir bacağında protezi olan çocuk basketbol maçında akranları ile karşılaştırıldığında engelli olabilir ama sınıfta aynı çocuğun akademik anlamda bir engeli olmayabilir. Bu açıklamalardan da görülebileceği gibi sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir.

Özel gereksinimli doğmanın nedenlerini bilme bu çocukların tanılanma süreçlerinin birinci aşaması olan tıbbi tanılama süreci için son derece önemlidir. Son yıllarda özel gereksinimli çocukların tanılanmalarında ve eğitim ortamlarına yerleştirilmelerinde eğitsel karar verme süreci ön planda olmasına rağmen, tıbbi tanılama sürecinin bir başlangıç noktası olarak alınması son derece önemlidir. Tıbbi tanılama sürecinin sonunda çocuğunun durumuna ilişkin tıbbi tanılama raporu alan anne baba devletin finansal yardımını alma ve eğitim gereksinimlerini karşılama gibi yasal haklardan yararlanabilmektedir. Bu açıklamalar doğrultusunda soruda yer alan D seçeneğinin doğru cevap olduğu görülebilir. Nedenleri bilmenin zedelenmeleri iyileştirme veya önleme gibi bir işlevi yoktur.

Bakıma gereksinim duyan bireye ve aileye verilen her türlü desteği içerir. Evde bakım hizmetlerinin temel amacı, bireyin kendi evinde bağımsız bir şekilde yaşamasını sağlamaktır. Aynı zamanda bu hizmet kapsamında bakıma gereksinimi olan bireyin ailesine de destek olunması hedeflenir. Evde bakım; diğer bakım türlerinin sağladığı katkıların yanında, aile bütünlüğünün korunmasına ve bireyin normal yaşamındaki sosyal etkinliklerini sürdürebilmesine olanak tanımaktadır. Evde bakım hizmetleri temel olarak bireye yaşadığı ortamda psiko-sosyal, tıbbi ve kişisel bakım hizmetlerini kapsar. Ancak bu hizmetlerin yanı sıra evde bakım hizmetleri kapsamında bakıma gereksinim duyan bireyin, serbest zamanını değerlendirme, işyerinde ve okulda gerekli çevresel ve mimari düzenlemelerin yapılması, basit tıbbi müdahaleleri ve kamusal ve sosyal alanda bireyin topluma uyumunu ve bütünleşmesini sağlama gibi hizmetleri de kapsamaktadır.Bu açıklamalarda da görülebileceği gibi doğru yanıt C seçeneğidir.

SHÇEK tarafından verilen kurum bakım hizmetleri üç farklı kurumda hizmet vermektedir. Bu kurumlardan ilkinde, Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri’nde, yatılı olarak özel gereksinimli bireylerin bakım ve rehabilitasyonuna yönelik hizmetler verilmektedir. Diğer bir kurum bakım hizmeti olan Aile Danışma ve Rehabilitasyon Merkezleri’nde, gündüzlü olarak hizmet verilmekte ve bu merkezlerde özel gereksinimli bireylere bakım ve rehabilitasyon hizmeti sunulmakta ve özel gereksinimli bireye sahip ailelerin ve annelerin bakım yükünün hafifletilmesi yönünde çalışmalar yapılmaktadır. Son olarak, Özel Bakım Merkezleri’nde Bakımevi Hizmeti, bakıma gereksinim duyan özel gereksinimli bireyin kendisinin ya da aile üyelerinin talebi doğrultusunda bakım hizmeti özel bakım merkezlerinde de gerçekleştirebilecektir. Bu açıklamalardan da görülebileceği gibi Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri bakım hizmeti sunmamaktadırlar. Bu doğrultuda sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir.

Yaşa uygun akran ilişkileri geliştirememek

Çocukluk şizofrenisi

Rett Sendromu

Kızlarda 4 kat daha azdır.

Otizmin ouşmasında hem kalıtım hem de çevrenin etkisi bulunur.

Erken, yoğun ve kesintisiz eğitim almaları gerekir.

Zihin yetersizliği olan bireylerin en az kısıtlayıcı ortamda eğitimi için yasal düzenlemelere başlanmıştır.

70-75

Orta derecede zihinsel yetersizliği olan bireyler

Kaynak oda

En az iki yaşına kadar devam eden normal gelişim sürecinin ardından bireyin farklı gelişimsel alanlarda gerileme göstermesi durumu olarak tanımlanan ve otizm spektrum bozukluğu içinde yer alan bozukluk Çocukluk dezentegratif bozukluğudur. Doğru seçenek D şıkkıdır.

Bebeğin başındaki büyümenin yavaşladığı; ellerini amaca uygun biçimde kullanan çocuğun ellerini kullanmakta güçlük çektiği; elleri birbirine vurmak, sürtmek gibi kendini uyarıcı davranışlar sergilemeye başladığı; yürüme
ve dengeyle ilgili güçlükler yaşadığı bozukluk Rett sendromudur. Doğru seçenek E şıkkıdır.

Otistik özellikler gösteren bireylerin elleri çırpma, zıplama, dönme gibi çeşitli bedensel hareketleri aşağıdaki özelliklerden Sınırlı/Yinelenen İlgi ve Davranışlar ile ilişkilidir. Doğru seçenek A şıkkıdır.

İnsanlara karşı ilgisiz davranmak, yalnızlığı tercih ederek kendi ilgileriyle meşgul olmak ya da fiziksel olarak bir arada olunmasına rağmen diğerlerinin çevresinde pasif bir biçimde onlarla etkileşmeden bulunmak aşağıdaki özelliklerden Sosyal Becerilerde Yetersizlik ile ilişkilidir. Doğru seçenek A şıkkıdır.

Öz bakım becerileri zihinsel yetersizlik tanımındaki pratik uyumsal becerilerdeki sınırlılıklar arasında yer almaktadır. Doğru seçenek C şıkkıdır.