ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREYLER İÇİN AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ

Acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireylerin rehabilitasyonu ile ilgili yaşanan zorlukların ilki ve belki de en temeli; genel olarak özel gereksinimli bireylerin yaşadıkları fiziksel, çevresel, sosyal ve psikolojik güçlük ve bariyerlere ilişkin bilgi ve farkındalık eksikliğidir. Bu durum, özel gereksinimli bireylere ilişkin diğer hizmet alanlarına yansıdığı gibi acil durum ve afet planlarının hazırlanması ve uygulanmasına da yansıyabilmekte ve acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireyler açısından yıkıcı sonuçlara yol açabilmektedir. Doğru seçenek (C)dir.

Doğru seçenek (B)dir.

Ülkemizde acil durum ve afetlerle ilgili görev yapan temel ulusal kuruluş olan AFAD, 2009 yılında çıkarılan 5902 sayılı yasa ile kurulmuştur. Doğru seçenek (D)dir.

Acil sağlık bilgi kartı, kurtarma ekibinin özel gereksinimli bireyin bilinç kaybı yaşadığı bir durumda onunla ilgili önemli sağlık bilgilerini öğrenmesini sağlar. Acil sağlık bilgi kartında yer verilecek bilgiler, tıbbi ilaçlar, sağlık sorunları, kullanılan destek cihazları, alerjik duyarlılıklar, varsa iletişim sorunları, kan grubu, tercih edilen tıbbi tedavi, tedavi alınan yerler ve iletişim kurulması istenen önemli insanların bilgileridir

Doğru seçenek (C)dir.

İhtiyaç duyacak diğer insanlara dağıtılmak üzere depolanmış yiyecek, içecek, giyecek gibi yardım malzemeleri, acil durum paketi içerisinde bulundurulması önerilen malzemelerden değildir.  Doğru seçenek (E)dir.

Acil durum planının altı ayda bir gözden geçirilmesi planın güvenli bir şekilde devam ettirilmesini sağlar.

Özel gereksinimli bireylere yönelik ihtiyaç analizi yapılması ve belirlenen ihtiyaçların karşılanmasında kullanılabilecek mevcut kaynak ve imkânların değerlendirilmesi, acil durum ve afet hallerini takip eden ilk 4 ayın sonrasından itibaren başlayan yeniden yapılandırma aşamasının içerdiği müdahaleler arasında yer alır. Doğru seçenek (D)dir.

Doğru seçenek (C)dir.

Toplum temelli rehabilitasyon, toplumun eşit birer bireyi olabilmelerini sağlamak için özel gereksinimli bireylere yönelik tıbbi rehabilitasyonun ötesindeki fırsatların yaratılması ve bunların özel gereksinimli bireyler tarafından kullanılabilmesini kolaylaştırıcı bir destek sisteminin oluşturulması şeklinde tanımlanmaktadır. Doğru seçenek (E)dir.

A seçeneği dışında verilen açıklamaların hiç biri özel gereksinimli bireylerin özgül durumları için uygun açıklamalar olamazlar. Bu bireylerin de sosyaldestek kaynakları olabilir (B), C, D ve E seçeneklerinde verilen durumlargerçeği yanıstmamaktadır. Ancak A seçneğinde verilen "Özel gereksinimli bireylerin kendilerini koruyabilme becerileri halihazırda zaten sınırlıdır" ifadesi tam olarak bu bireylerin felaketler karşısında daha korunmasız hale geldiğini göstermektedir.

Özel gereksinimli bireyleri diğer bireylere kıyasla afetler karşısında daha riskli hale getiren en önemli unsur bireyin sahip olduğu yetersizliğin türü ve derecesidir. B seçeneği dışındakiler de önemlidir ancak hepsinin temelinde B seçeneğindeki gibi yetersizliğin derecesi ve türü yer almaktadır.

E seçeneği dışındaki açıklamaların hepsi Dünya Sağlık Örgütünün rehabilitasyon hizmetlerine önem vermesinde etkili olan durumlardır. Doğru yanıt E dir.

Acil durum ve afet hallerinde afet sonrasında özel gereksinimli bireylerin rehabilitasyonu ile ilgili çalışmaların nihai amacı bireyleri afet öncesindeki işlevsellik düzeyine getirmektir. Bu nedenle doğru yanıt D dir.

Soruda bireyin bilgi ve farkındalığının düşük olduğu anlaşılmaktadır. BU nedenle doğru yanıt D dir.

B, C, D ve E seçeneklerinde verilenlerin hepsi özel gereksinimli bireylerin afetlere karşı dezavantajlı olmaktan uzaklaştıran tedbirlerdir. Ancak bunların gerçekleşemesi için öncelikle duurmun farkında olmak ve durumla ilgili bilgi sahibi olmak gereknektedir. BU nedenle en önemli önlem öncelikle bilgi ve farkındalık eksikliklerini gidermektir. Doğru yanıt A dır.

En öncelikli ve arzu edilen tedbir olabildiğince bireyin kendisinin bilinçlenmesidir. Diğer seçeneklerde verilenler elbette önemlidir ancak en öncelikli olan şey D seçeneğinde verilmektedir.

D seçeneği dışındaki tüm belirlemeler hatalı belirlemelerdir. Doğru yanıt D dir.

Bireyin afet sırasında yardım isteme yeterliğinin düzeyi doğrudan bireyin kendi yeterlikleriyle ilgiliyken (C), diğer seçeneklerdeki durumlar sosyaldestek ağıyla ilgilidir. Doğru yanıt C dir.

E seçeneği dışındaki önlemlerin hepsi akut dönemde verilmesi gereken hizmetler arasındadır. Ancak E seçeneğinde bireyin yeniden yapılandırma aşamasında alabileceği bir hizmet örneklenmektedir. Doğru yanıt E dir.