ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREYLER İÇİN AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ

Uyumsal beceriler, bireyin toplumda bağımsız olarak yaşayabilmesi
için sergilemesi gereken birçok farklı beceriyi kapsar. Uyumsal beceriler arasında kişisel hijyen ve bakım becerileri, boş zaman etkinlikleriyle meşgul
olma ya da bir iş yerinde çalışma gibi toplumsal beceriler sayılabileceği gibi yabancı kişilerin kaçırma girişimlerinden korunma, trafikte karşıdan karşıya
geçme ya da acil telefon görüşmeleri yapabilme gibi güvenlik becerilerini de içerir. Doğru cevap B'dir.

Evde özel gereksinimli bireylerin yanlış temizlik malzemesi ya da ilaç kullanımı, son kullanım tarihi geçmiş ürünleri kullanma gibi durumları önlemeye dönük kazandırılması gereken beceriler, ürün uyarılarına dikkat etme başlığı altında yer alır. Doğru cevap E'dir.

İş yerinde özel gereksinimli bireylerin güvenliğinin sağlanmasıyla ilgili birtakım öneriler şunlardır:

Doğru cevap C'dir.

Fiziksel ipucu, bireyin hedef davranışı doğru bir biçimde yerine getirme olasılığını arttıran fiziksel yardımdır. Bu bağlamda verilen örnekteki yardım fiziksel ipucu ile örtüşmektedir. Doğru cevap C'dir.

Bireye öğretilmek istenen beceriyle ilgili sistematik olarak ipucu
sunulması ve birey bu beceriyi öğrenmeye başladıktan sonra kullanılan ipucunun yavaş yavaş azaltılması (silikleştirilmesi) veya artırılması süreci, Yanlışsız Öğretim Yöntemleri olarak adlandırlır. Doğru cevap D'dir.

Yönelim Becerileri,  görme yetersizliği olan bireyin görme,
işitme, dokunma ve koklama duyularını kullanarak pozisyonunu ve çevresindeki
diğer önemli nesnelerle ilişkisini belirleme sürecidir. Tat alma duyusu bu duyular arasında yer almaz. Doğru cevap A'dır.

Radyo Frekansı Tanımlama Sistemi (Radio Frequency Identification System), belirli bir yol güzergahını bulabilmek için görme yetersizliği olan bireye bilgi veren bir sistemdir. Doğru cevap E'dir.

Görme yetersizliği olan bireylerin iş güvenliğini arttırmada iş yerlerinde yardımcı teknolojilerin kullanımıyla birtakım önlemler alınabilir: 
• Bağımsız hareket edebilmeyi kolaylaştırmak için iş yeri zemininde dokunsal yüzey göstergelerini bulundurmak,
• Merdivenlere veya kapı yollarına yaklaşırken zeminde değişiklikler yapmak (örneğin, halıdan parkeye veya parkeden küp karoya geçiş) veya parlak renkli bantlar kullanmak,
• İş yerine güvenli giriş ve çıkış yapılabilmesi için tedbirler almak (örneğin, giriş-çıkışlar için büyük formatta oldukça görülebilen işaretler ya da yazılar kullanmak),
• İş yerinde olası bir kazayı önlemek için ofisin cam kapısı ve ön duvarın cam duvarlarına dikkat çekici şeritler takmak,
• İş yerinin aydınlatma sistemini arttırmak,
• İş yeri duvarlarını parlak boyalarla boyamak ve korkuluklar yapmak. 

Duvarlarda mat boya kullanımı doğru bir uygulama değildir. Doğru cevap D'dir.

Yanıp sönen uyarı lambalarını kaldırmak hatalı bir davranış olacaktır. Tam aksine bu uyarı lambalarını tüm araçlarda bulundurmak gereklidir. Doğru cevap C'dir.

Yangından korunma becerisinin sergilenmesinde üç basamağın yerine getirilmesi gerekir. Bu basamaklar:
• Yangını fark etmek,
• En kısa ve güvenilir yoldan yangın olan ortamdan uzaklaşmak,
• Yangın sonrası daha önceden belirlenmiş bir buluşma yerinde güvenilir bir yetişkini beklemek (aile üyeleri, polis memuru vb.). 

Doğru cevap C'dir.

Güvenlik Becerileri: özel gereksinimli bireylerin toplumda bağımsız birer birey olarak yaşayabilmesi, güvenli bir yaşam sürdürebilmesi, bir işte çalışabilmesi ve toplumsal ortamlara katılabilmesi için gerekli olan beceriler olarak tanımlanabilir.

Özel gereksinimli bireylerin toplumda bağımsız olarak hayatlarını sürdürebilmeleri için bazı temel becerileri yerine getirebiliyor olmaları gerekir. Bu beceriler arasında; sosyal beceriler, dil ve iletişim becerileri, özbakım becerileri, akademik beceriler
ve uyumsal beceriler sayılabilir.

Temel İlk Yardım Becerileri: Kapsamı daha geniş olmakla birlikte bu ünitede, bıçak, makas, jilet vb. kesici aletlerle ve bardak, tabak gibi kırılabilir eşyalarla oluşabilecek sıyrıklar, kesikler ile çakmak, ocak vb. ateşli cihazlarla oluşabilecek yanıklar; göz,
kulak ve buruna yabancı cisim kaçması vb. yaralanma durumlarında uygulanan becerileri “temel ilk yardım becerileri” olarak ele alacağız.

Okul ortamında gereksinim duyulabilecek güvenlik becerilerini; yabancı kişilerin kaçırma girişimlerinden korunma, cinsel istismardan korunma ve fiziksel/duygusal istismardan korunma olmak üzere üç başlık altında inceleyeceğiz.

Davranışsal öğretim paketlerini “rol-oyun, model olma, geri bildirim, fiziksel ipucu,
sözel ipuçları, olumlu pekiştirme” gibi davranışçı yaklaşım ve uygulamalı davranış
analizine dayalı öğretim uygulamalarının birarada kullanıldığı öğretim paketleri
olarak tanımlayabiliriz.

Toplum Temelli Öğretim: Özel gereksinimli olan bireye gereksinim duyduğu becerinin doğal ortamlarda (okul, park, alışveriş merkezi, ev vb.) öğretilmesidir.

Görme yetersizliği olan bireylere güvenlik becerilerinin öğretiminde kullanılabilecek uygulamaları dört başlık altında inceliyoruz: 1-Davranıssal Ögretim Paketi, 2-Yönelim ve Bagımsız Hareket Becerilerinin Ögretimi, 3-Yardımcı Teknolojiler, 4-Grup Çalısmaları

Yönelim Becerileri: Görme yetersizliği olan bireyin görme, işitme, dokunma ve koklama duyularını kullanarak pozisyonunu ve çevresindeki diğer önemli nesnelerle ilişkisini belirleme süreci olarak tanımlanabilir.

Uyarı Cihazları: İşitme yetersizliği olan bireylerin dikkatini çekmek için kullanılan yükseltilmiş ses ve/veya görsel bir sinyal ve titreşim sağlayan cihazlar olarak tanımlanabilir.

Fetal alkol sendromu gebelik döneminde annenin alkol kullanımından kaynaklanan
doğumdan itibaren bebeklerde görülen bir sendromdur. Fetal alkol sendromu
olan bireylerde büyüme yetersizlikleri, zihinsel yetersizlik ve yaşam boyunca devam eden davranışsal sorunları olabilir.