ÖZEL EĞİTİM - Deneme Sınavı - 2

Okulöncesi eğitim programına göre bilişsel gelişimi desteklemek amacıyla yapılan etkinlikler; çocukların gelişim düzeylerini dikkate almalı, çocukların tercih ve ilgilerini göz önünde bulundurmalı, çocuk yönlendirmeli yaklaşımı esas almalı, etkinlik temelli olmalı, çocuklar arasındaki etkileşimi artırmalı, doğal ortamlarda gerçekleştirilmeli, araştırmayı ve keşfetmeyi teşvik edici olmalı, öğrenme yaşantılarını çeşitlendirmeli, yaratıcılığı ön plana çıkarmalı ve hem normal gelişim gösteren hem de yetersizliği olan çocuklara yönelik hazırlanmalıdır.

Çocukların dikkat süreleri oldukça kısadır ve dikkatleri kolaylıkla dağılabilmektedir. Çocuklar ilginç bir ses duyduklarında, farklı bir oyuncak gördüklerinde ya da birinin hareket ettiğini fark ettiklerinde, devam etmekte olan etkinliği keserek dikkatlerini bu yeni uyarana yönlendirmektedirler. Bu bakımdan kısa ve çok sayıda etkinlik yapmak çocuğun dikkat süresini geliştirmede faydalı olabilir.

Bilişsel gelişim dikkat süresi, bellek kapasitesi ve problem çözme becerilerini kapsar.

Çocuklar, 8-10. aylarda bir amaca ulaşmak istediklerini belirtmek üzere davranış sergilerler ve bu davranışa niyet bildirme denir. Niyet bildirme, neredeyse tüm davranışlar için ön koşul olma özelliği taşımaktadır. İleri düzeyde yetersizliği olan çocukların bir kısmı, niyet bildirme davranışını bağımsız olarak kazanamamakta ve bu davranışı öğrenmeleri için yapılandırılmış etkinliklere gerek duymaktadırlar.

Yazma hem fiziksel hem de bilişsel becerileri gerektiren karmaşık bir süreçtir. Yazı yazma, çocukların sadece fiziksel becerileri yerine getirmelerini değil aynı zamanda kalemle kâğıt arasındaki ilişkiyi anlamalarını ve her işaretin bir anlamı olduğunun farkına varmalarını gerektirmektedir. İlk başlarda çocuklar, işaretlerin neyi ifade ettiklerini bilmeden rastgele karalamalar yaparlar. Zamanla hareketlerini kontrol etmeye ve yaptıkları karalamaları incelemeye başlarlar, daha sonra işaretlerini kontrol edebileceklerini fark ederler.

Fırsat Bellek algılanan bilginin bulunup getirilmesi ya da depo edilmesi olarak ifade edilebilir. Örnekteki öğretmen birkaç defa okuduğu masalın eksik kısımlarını öğrencinin bulunup getirilmesini istemektedir.

Çocukların dikkat süreleri oldukça kısadır ve dikkatleri kolaylıkla dağılabilmektedir. Çocuklar ilginç bir ses duyduklarında, farklı bir oyuncak gördüklerinde ya da birinin hareket ettiğini fark ettiklerinde, devam etmekte olan etkinliği keserek dikkatlerini bu yeni uyarana yönlendirmektedirler. Bu bakımdan öğretmenler dikkat süresini arttırmak için öğrencilere yapmaları gerekenler ile ilgili komutlar verebilirler.

Akademik becerileri kapsamında; eşleme, seçme ve isimlendirmeyi, sınıflamayı, sıralamayı, sayma ve sayıları, ayrıca okuma ve yazmaya hazırlık davranışlarını yer almaktadır.

Yaşa uygunluk, sosyal ve kültürel uygunluk, bireysel uygunluk gelişimsel olarak uygun davranışların bileşenlerindendir.

Diane Bricker tarafından geliştirilen ve 2002 yılında yayımlanan 0-3 yaş ve 3-6 yaşl değerlendirme aracıdır. Araç, Bebek ve Çocuklar İçin Ön Değerlendirme, Son Değerlendirme ve Sistemi Programlama adıyla yayımlanmıştır.

Küçük Adımlar serisi; Avustralya’da Macquarie Üniversitesi’nde geliştirilmiş ve 1995 yılında Zihinsel Engellilere Destek Derneği’nin öncülüğünde Türkçeye uyarlanmıştır.

Kaynaştırma uygulamalarındaki gelişmeler; destek hizmetlerin güçlendirilmesi, nitelikli programların benimsenmesi, çocuğa odaklanan öğretim stratejilerinin kullanımının yaygınlaştırılması, gömülü öğretim yaklaşımına yer verilerek çok sayıda ve çeşitli öğrenme olanaklarının sağlanması, öğretmenlerin kaynaştırma ve özel gereksinimi olan çocuklar ve bu çocukların eğitimleri konusunda daha fazla bilgilendirilmesi.

40 yıl önceki erken özel eğitim kurumları daha çok bakımevi niteliğini taşımaktaydı.

Değerlendirme, süreci erken özel eğitim hizmetlerine özgü bir süreç değildir; eğitim yaşamı boyunca hemen her yaştaki yetersizliği olan ve olmayan öğrenciler için uygulanan bir süreçtir.

Testler, formal değerlendirme kapsamına girmektedir.

Dinamik değerlendirmede öğrenme biçimi ve öğrenme potansiyelini değerlendirme temel alınmaktadır.

Kaynaştırma, yetersizliği olan ve olmayan çocukların yaşıtlarıyla bir arada doğal ortamlarında birlikte olmalarıdır.

Özürlü Çocuklar Konseyi (ÖÇK), Erken Çocukluk Birimi’ni de kapsayacak biçimde 17 alt birimden oluşmaktadır.

Etkinlik temelli öğretim; uygulamalı davranış analizinin ilkelerini doğal ortamlarda, doğal olarak ortaya çıkan öncülleri ve sonuçları kullanarak çocuğun bir etkinliği yerine getirdiği sırada gereksinim duyduğu davranış ya da becerilerin çocuğa öğretilmesidir.

Bili Erken özel eğitim hizmetlerinin konuşulmaya başlandığı ve uygulamaya geçildiği ilk yıllarda kurumlar, birer okul ya da sınıf olma özelliğinin dışında daha çok bakımevleri işlevini görmekteydi. Bu yıllar içinde erken özel eğitim hizmetleri önemli değişikliklere uğramıştır. Bu değişikliklere bağlı olarak artık günümüzde tartışma konusu, erken özel eğitim hizmetlerinin sunulup sunulmaması değil bu hizmetlerin en iyi biçimde nasıl sunulacağıdır. Bu değişikliklere kimi zaman yasal düzenlemeler, kimi zaman toplumsal hareketler öncülük etmiş, kimi zaman da alandaki bilimsel gelişme ve ilerlemeler başta olmak üzere daha başka etmenler etkili olmuştur.