OTEL YÖNETİMİ

Yetki, örgüt içindeki yönetsel kademelere verilmiş olan, karar verme ve diğerlerini harekete geçirme ya da örgütsel amaçları başarmak için belli görevleri yaptırma hakkıdır.

Zorlayıcı güç, yöneticilerin arzu ve isteklerinin yerine getirilmemesi durumunda astlarını cezalandırma olanak ve yeteneğidir.

Uzmanlık gücü yöneticilerin sahip olduğu özel bilgi, uzmanlık, beceri ve deneyimlerdir.

Ödüllendirme gücü, yöneticilerin, arzu ve isteklerinin yerine getirilmesi karşılığında astlarını ödüllendirme olanak ve yeteneğidir.

Emir-komuta, yöneticilerin astlarının yeteneklerine göre emir vermeleri, onların görevlerini sürdürebilmelerinde yardımcı olacak eğitimi vermeleri ve onları cesaretlendirmeleridir.

Liderlik, belirlenmiş amaçlara ulaşmak için grup üyelerini isteyerek gayret göstermeleri konusunda ikna edebilme yeteneğidir.

Destekleyici liderlik: Destekleyici lider astlarının ihtiyaçlarına ve isteklerine önem verir, onlara arkadaşça davranır, fakat işin daha uygun ortamlarda yapılması için fazla çaba sarf etmez. Bu tip lider herkese eşit biçimde davranır ve kendisiyle diyalog kurmak kolaydır.

Başarıya yönelik liderlik: Başarıya yönelik lider iddialı amaçlar ortaya koyar ve astlarına bunları başarabileceklerine dair güven duyduğunu belirtir. Bu tip lider astlarından devamlı olarak en yüksek düzeyde performans göstermelerini ister.

Etkileşimci liderlik, iş yerinde iş standartlarına uyulmasını, hedeflere ulaşmak için görev odaklı çalışmayı ve çalışanların görevlerini tamamlamaları durumunda ödüllendirileceğini; aksi halde cezalandırılacaklarını vurgulayan liderlik tarzıdır.

Güdüleme, bir veya birden çok bireyi, belirli bir yöne (gayeye ya da amaca) doğru devamlı şekilde harekete geçirmek için yürütülen çabaların toplamıdır.

Tolman birey davranışlarını, bütünsel ve amaca yönelik eylemler olarak tanımlamıştır. Tolman’a göre bireylerin davranışları, bilinçli beklentiler tarafından yönlendirilir.

Adams tarafından geliştirilen Adams’ın Eşitlik Kuramının ana fikri, bireylerin iş ilişkilerinde eşit bir şekilde davranış görmeleridir.

Hijyen faktörler, bireylerin belirli davranışlar doğrultusunda güdülenmesi için zorunlu olan asgari faktörleri ifade eder. Örneğin bir otel işletmesinde, ücret, çalışma koşulları, ikramiye, prim, iş güvenliği, nezaret tarzı gibi. Bu faktörlerin bireyi güdüleme özellikleri yoktur; ancak mevcut olmamaları durumunda birey güdülenmeyecektir.

Güdüleyici faktörler, bireye kişisel başarı hisse veren ve böylece onu güdüleyen faktörlerdir. Bunlar bir otel işletmesinde, işin kendisi, sorumluluk ya da ilerleme olanakları, statü, başarma ve tanınma gibi faktörleri kapsamaktadır.

Maslow’un kuramını basitleştirmeye çalışan Alderfer de ihtiyaçları bir çizgi içinde sınıflandırabilecek bir model geliştirmiş ve alt düzey ihtiyaçlarla daha üst düzey ihtiyaçlar arasında temel bir farkın olduğunu belirtmiştir. Alderfer ihtiyaçları üç grupta toplamıştır: var olma, ilişki kurma ve gelişme ihtiyacı.

Etkileşimci liderlik, iş yerinde iş standartlarına uyulmasını, hedeflere ulaşmak için görev odaklı çalışmayı ve çalışanların görevlerini tamamlamaları durumunda ödüllendirileceğini; aksi halde cezalandırılacaklarını vurgulayan liderlik tarzıdır. Etkileşimci liderliğin üç boyutu vardır;  şarta bağlı ödüllendirme ya da cezalandırma, aktif olarak istisnalarla yönetim ve pasif olarak istisnalarla yönetim.

Texas Üniversitesi’nden Blake ve Mouton, araştırmalarında, Ohio araştırmalarına benzer olarak “insana ilgi” ve “üretime ilgi” boyutlarını kullanmış, oluşturdukları matris ölçek üzerinde beş ayrı lider tipi tanımlamışlardır. Şehir kulübü liderlik tarzında lider, üretime en az düzeyde ilgili gösterirken, astlarının istek ve mutluluklarını ön plana alarak, onlarla iyi ilişkiler kurmaya büyük önem verir.

Otel işletmelerinde yöneticilerin yürütmeyi gerçekleştirebilmek için kullanabilecekleri güç kaynaklarından zorlayıcı güç, yöneticilerin arzu ve isteklerinin yerine getirilmemesi durumunda astlarını cezalandırma olanak ve yeteneğidir. Zorlayıcı güç korkuya dayanır; başka bir deyişle çalışanları korkutan her şey bir güç kaynağıdır. İşe son verme, yer değiştirme, düşük göreve getirme, primini kesme ya da sözlü ve yazılı uyarılarda bulunma gibi davranışlar, zorlayıcı gücün kaynaklarını oluşturur. Sahip olunan bu zorlayıcı güç kaynakları astları ne kadar korkutuyorsa, yönetici o kadar güçlü olacaktır.

Vroom’un bekleyiş kuramından örgütsel açıdan yararlanılmak isteniyorsa, aşağıdaki konuların dikkate alınması gerekir:

Dönüşümcü liderliğin, izleyicilerinin hayal güçlerini kullanmaları ve eski yöntemlere meydan okumaları için onlara cesaret verdiği boyutlardan entelektüel uyarım, liderin kendini izleyen kişileri sorun çözme yolunda çeşitli mücadelelere ya da meydan okumalara teşvik etmesidir. Dönüşümcü liderler, izleyicilerinin bilgi ve yeteneklerini açığa çıkarabilecekleri ve onları etkili bir biçimde kullanabilecekleri uygun koşulları yaratırlar. Bunun yanında belirli yöntem ve davranış tarzlarıyla izleyicilerinin zihinsel gelişimlerine öncülük ederler. Bu tür liderler izleyicilerinin hayal güçlerini kullanmaları ve eski yöntemlere meydan okumaları için onlara cesaret verir.