OTEL YÖNETİMİ

Herhangi bir alanda ve düzeyde (üst/orta/alt) yönetim faaliyeti öncelikle planlama ile başlar. Planlama ile öncelikle amaçlar belirlenir ve bu amaçlara ulaşmak için kapsamlı bir planlama yapılır, bundan sonraki yönetim işlevleri (organizasyon, yürütme, denetim) bu planlamayı izleyerek yürütülür.

Planlama, işletmelerin öncelikle neyi, nerede, ne zaman, nasıl ve kimin yapacağının belirlenmesi ve bu şekilde tüm işletmeye kısa, orta ve uzun vadede bir yol haritasının çizilmesi için gereklidir. Ancak bu planlama belirsiz çevre koşullarına göre uyarlanacak biçimde esnek olmalıdır. Bu nedenle, yukarıda sıralanan nedenler arasında A şıkkı hariç, diğer ifadeler, planlamanın başlıca gerekçeleridir.

Verilen örneklere göre, işe alma, ücretlendirme, eğitim, motivasyon, performans değerlendirme gibi kapsamlı bir plan türü olarak insan kaynakları politikası, bir işletmenin üzerinde özenle durup geliştirmesi ve tutarlı biçimde uygulaması gereken sürekli bir plandır. Diğer örnekler belirli dönemle sınırlı ve geçici nitelikli planlardır.

Stratejik planlamanın temel gerekçesi özellikle kontrol edilemeyen bir dış çevrenin var olmasıdır. Bu çevre içinde, müşteriler, rakipler, ülkenin ekonomik, politik ve toplumsal koşulları, küresel sektör çevresi ve küresel gelişmelere kadar genişleyen bu dış çevre koşullarının izlenmesi gerekir. İşletmenin faaliyetlerini etkileyecek gelişmelere yanıt verebilmek, rekabet yarışını sürdürebilmek için genel planlar yetersiz olacağından, stratejik planlara ihtiyaç duyulur.

İşletmelerde üst yönetimin aldığı tüm kararlar "genel" niteliklidir. Bu kararların, farklı faaliyet birimlerinde nasıl uygulanacağı orta yöneticilerin sorumluluğunda olup bunlar operasyonel planlama olarak adlandırılır. Verilen örnek de bu plan türündedir.

Resmî/formal veya biçimsel olarak farklı şekillerde adlandırılsa da aynı anlama gelen bu plan türünün biçimsel olmayan/gayrı resmî/informal plan türünden temel farkı yazılı halde olmalarıdır.

Kısaca, bir işletmenin uzun dönemde ulaşmak istediği yeri (vizyon) ve bunun için bugün üstlendiği görevi (misyon) belirleyen ifadeler olarak vizyon ve misyon, işletmenin tüm faaliyetlerine rehberlik eden başlıca iki amaç türüdür. Bu nedenle hiyerarşisinin en üst basamağında yer alır.

Hangi düzeyde olursa olsun, yöneticilerin en sık yaptığı işlem karar vermektir. Bu nedenle yöneticiler genellikle karar verici olarak adlandırılır.

Amaçlara göre yönetim anlayışında, amaçlar üstler ve astlar tarafından birlikte belirlenir, faaliyet süreci birlikte izlenir ve değerlendirilir. Böylece çalışanlar amaçlara ulaşmada daha etkin bir rol alarak, amaçlara ulaşmada nasıl bir katkı yaptıklarını daha iyi değerlendirirler.

Verilen örneğe göre, "Çevreye duyarlığı yenilikçi çözümler geliştirmek" çevre duyarlığı gibi genel bir değere ve yenilikçilik gibi önemli yeteneklere vurgu yaparken, uzun vadede uygulanacak bir ifadedir. Bu yönüyle, diğer ifadelere oranla daha çok ileriye dönük olduğundan vizyon ifadesi içinde yer alabilir.

Niçin otel yöneticilerinin planlama gibi zor bir yönetim işlevini yerine getirmeleri gerektiği sorusu akla gelebilir. Bu nedenler A, B, C ve D seçeneklerinde belirtildiği gibidir. Doğru cevap E’dir.

Planlama, bir otel işletmesinin amaçlarını ortaya koyarak, bu amaçlara nasıl ulaşacağını belirleme sürecini ifade eder. Plan ise bu sürecin sonunda sözü edilen amaçlara ulaşabilmek için ne gibi işlerin yapılacağını; bunların nasıl, ne zaman ve kimler aracılığıyla yapılması gerektiğini gösteren kararlar bütününü ifade eder. Dolayısıyla, planlamanın bir süreci; planın ise bir sonucu içerdiği söylenebilir. Doğru cevap C’dir.

Tek Kullanımlık Planlar: Bu tür planlar, otel işletmelerinde tek bir amacın gerçekleştirilmesi için kullanılan ve gelecekte tekrarlanmayacak olan planlardır. Tek kullanımlık planlara örnek olarak; programlar, projeler ve bütçeler verilebilir. Doğru cevap B’dir.

Otel işletmelerinde, her faaliyet dönem sonunda gözden geçirilerek yeniden uygulanan ve sürekliliğe kavuşturulmuş planlardır. Bu planlar birbirine benzer durumlarda izlenecek davranış biçimlerini gösterir. Politikalar, prosedürler, talimatlar ve kurallar bunlara örnek gösterilebilir. Doğru cevap E’dir.

Bu tür planlar otel işletmelerindeki çeşitli birimlerinin, gelecek yılın dörtte biri veya yarısı için iş beklentilerini tahmin etmeleri için düzenlenen planlar olup bir yıldan daha az bir süreyi kapsamaktadır. Doğru cevap C’dir.

Otel işletmelerinde planlama süreci dört ana adımdan oluşur: Bunlar, örgütsel amaçların belirlenmesi, bu amaçlara ulaştıracak seçeneklerin belirlenmesi, bunlar arasından seçim yapılması ve sürecin sürekli gözden geçirilmesi ve güncellenmesidir. Doğru cevap A’dır.

Planlama sürecine geleneksel yaklaşım, işletmenin planlama sürecinin, genel olarak işletmenin üst yönetimi, danışmanlık firmaları ve çoğunlukla da merkezi planlama bölümü tarafından gerçekleştirildiği planlama yaklaşımdır. Doğru cevap B’dir.

İşletme içindeki herkesin, hatta kimi zaman işletme dışı paydaşların da planlama sürecine katkı sağladığı katılımcı planlama yaklaşımıdır. Planlama sürecindeki katılımcılık düzeyi, işletmeden işletmeye ya da içinde bulunulan durumdan duruma farklılık gösterebilir. Doğru cevap D’dir.

B seçeneğinde verilen çalışanların planlama sürecine dahil olmaması yanlış bir ifadedir. Doğru cevap B’dir.

Otel işletmelerinde karar verme sürecinin ilk adımı çözüm gerektiren bir sorunun ya da işletmeyi geliştirecek fırsatların ortaya çıkmasıdır. Bu nedenle doğru cevap C’dir.