aofsorular.com
TDE104U

OSMANLI TÜRKÇESİNE GİRİŞ II - Deneme Sınavı - 8

Dönem Sonu Sınavı 54703
Soru 1

"بيلييورسق"ifadesinin niteliği aşağıdakilerden hangisidir? 

Soru 2

"ورميشتيكيز"  ifadesinin niteliği aşağıdakilerden hangisidir? 

Soru 3
Aşağıdakilerden hangisi gelecek zaman bildirme kipinin “üçüncü çoğul kişi” çekimidir?
Soru 4
Aşağıdaki fiil çekimlerinden hangisi niyetli gereklilik birinci çoğul kişi türündedir?
Soru 5
Aşağıdakilerden hangisi "توتماق" fiilinin emir kipinin “ikinci tekil kişi” çekimidir?
Soru 6
Aşağıda adtakımı ile ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

i. Ait olma ilgisiyle bir araya gelip bir bütün oluşturan böyle bir ikili gramer birliğidir.

ii. Takımda birinci sırada yer alan iyelikli ad, takımda asıl üyedir.

iii. Anlamı belirtilen ve sınırlanan ikinci addır.

iv. İkinci sırada yer alan ad ise, bu asıl üyeye belirtici olarak katılan, onun anlamını belirtme yoluyla bütünleyen, sınırlayan ikinci dereceden üyedir. 

v. İyelik ekli asıl üyeye ise katkı alan (= muzâf) adı verilir.

Soru 7
Aşağıda belirli adtakımı ile ilgili olarak verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

i. Türkçe’nin adtakımını oluşturan öbekte ait olma ilişkisi her zaman iyelik ekiyle gösterilmiştir.

ii. Türkçe adtakımlarında takımın ilk üyesi ilgi eki alamaz.

iii. İlgi durumu eki de iki kavram arasında ait olma ilişkisi kurar ve eklendiği adın kavramına "edilgen olan" kavramı katar.

iv. Bir adtakımında ilgi ekli ad belirli bir addır.

Soru 8
Aşağıda belirsiz adtaımı ile ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

i.Yalın durumdaki bir ad ile iyelikli bir addan oluşmuş adtakımına belirsiz adtakımı diyoruz.

ii. İlgi eki almamış bir adın katılan olduğu bu takımlarda bu ad belirli bir kişi ve nesne kavramını karşılamaz.

iii. Bu kalıptaki adtakımı da aslında bir belirtme öbeğidir.

iv. Belirsiz adtakımı teriminde yer alan “belirsiz” niteliği katılan adın gramerce belirsizliğini anlatır. 

v. İki ad arasındaki ait olma ilişkisi yoktur.

vi. Meydana gelen öbek kalıcı, sürekli bir nitelik gösterir ve bir cinsten bir türün adı olur

Soru 9
Aşağıdaki adtakımlarından hangisi farklıdır?
Soru 10
 cümlesinin çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 11
Aşağıdaki adtakımlarından hangisi diğerlerinden farklıdır?
Soru 12
Aşağıda Arapça adtakımlarıyla ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Soru 13
 yanda verilen şema neyi gösterir?
Soru 14
Aşağıdakilerden hangisi kuruluş adı değildir?
Soru 15
Farsça adtakımları ancak iki ad arasındaki ilişkinin dayandığı kavramlar bakımından bölümlenebilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Soru 16
Farsça adtakımları ile ilgili verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur?

I. Farsça adtakımının yapılışça türleri yoktur. Ancak Farsça’da cümle içinde iki üyenin sırası değiştirilerek ve katılan üyeden sonra Türkçe’nin ilgi ekini karşılayan bir را râ getirilerek belirli adtakımı yapılabilmektedir. 

II. Farsça adtakımları ancak iki ad arasındaki ilişkinin dayandığı kavramlar bakımından bölümlenebilir. 

III. Bir kişi adıyla onun doğduğu/yaşadığı yer ilişkisi bulunuyor olabilir.

IV. Farsça yapılı bir adtakımında katkı alan yerinde bir sıfatfiil de bulunabilir ve kendisine bağlı üyelerle bir sıfatfiil öbeği oluşturur. Bu tür öbekler de ad hükmündedir.

Soru 17
Aşağıda sıfattakımları ile ilgili verilenlerden hangisi/hangileri doğrudur?

I. Bir Türkçe sıfat takımında vasıflayan durumundaki kelime (sıfat) hiçbir ek almaz.

II. Bütün niteleme ve belirtme sıfatları ile sıfat olarak kullanılabilen adlar ve zarflar bir sıfattakımında vasıflayıcı olarak yer alabilir.

III. Sıfattakımları da adtakımları gibi bir ad hükmündedir ancak çoğul eki ve çekim ekleri almazlar.

IV. Adtakımına benzer biçimde bir sıfattakımı da başka bir sıfatla yeni bir sıfattakımı oluşturabilir

Soru 18
Aşağıda Arapça sıfattakımları ile ilgili verilenlerden hangisi/hangileri doğrudur?

I. Arapça sıfattakımlarında da ad, sıfata belirtme takısı ( ال ) ile bağlanır ve ilk kelimenin sonundaki ünsüz ötrü ile, yani u, ü olarak okunur.

II. Adtakımlarında olduğu gibi, kelime uzun a gibi okunan bir ye ile bitiyorsa, bu ye a, e olarak okunur. Bunun iki örneği Arap aylarından 5. ve 6.sının adlarıdır. 

III. Arapça sıfattakımlarında sıfat adla sayı (nicelik, azlık-çokluk, kemiyet) bakımından uşumlu olmak zorunda olmasa da cins (nitelik, erillik-dişillik, cinsiyet) bakımından uyuşumludur.

Soru 19
Farsça’nın sıfattakımı kalıbı, adtakımı kalıbı gibi, Osmanlı Türkçesi’nde çok işlek olarak kullanılmış bir söz dizimi kalıbıdır. Yazı dilinde Arapça ve Farsça her türlü ad ve sıfatın, başka bir deyişle ad ve sıfat olarak kullanılan her türlü kelimenin yer aldığı bu kalıpla üretilmiş sınırsız sayıda söz öbeği kullanılmıştır. 

Bu söz öbeklerine dair aşağıda verilenlerden hangisi/hangileri doğrudur?

I.  iki Farsça kelime kullanılmış.

II.  bir Farsça bir Arapça kelime kullanılmış.

III.  iki Arapça kelime kullanılmış.

Soru 20
Bir Farsça sıfattakımında sıfat da ad da Arapça ise, sıfat adla hem cins, hem de sayı bakımından uyuşur. Aşağıda bu kuralla ilgili verilen örnek ve açıklamalarının hangisi/hangileri doğrudur?

I. dişilik belirtisi taşıyan adlarla uyuşma. 

II.  çoğul adlarla uyuşma. 

III.  sayı bakımından uyuşma