OSMANLI TÜRKÇESİNE GİRİŞ II - Deneme Sınavı - 13

Muzekker eril adlardan biridir. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Arapça’da da kırık çoğul denilen çoğulların çoğulları vardır: Örnek olarak كالب
kilâb ve اكلب eklüb, “köpek” anlamındaki كلب kelb’in iki kırık çoğuludur. Bunların çoğulları da كالبات kilâbât ve اكالب ekâlib’dir. Aynı şekilde “el” demek olan يد
yed’in çoğulu ايدی eydî, bunun da çoğulu ايادی eyâdî’dir.

Örnek olarak كالب
kilâb ve اكلب eklüb, “köpek” anlamındaki كلب kelb’in iki kırık çoğuludur. Bunların çoğulları da كالبات kilâbât ve اكالب ekâlib’dir. A

Arapça’da yer adları fiilden türemedir ve belli kalıplarla yapılır:
مطبخ matbah “mutfak”, مقتل maḳtel “ölme yeri”, مبدأ mebde‘ “başlama yeri”, مكان
mekân “oluş yeri”, مكتب mekteb “yazı öğrenilecek yer”, مسجد mescid “secde edilen
yer”, مسقط mesḳıt “düşülen yer, doğma yeri”, مشرق maşrıḳ “-güneş için- doğma yeri,
doğu”, مطلع matla‘ “-güneş, ay ve yıldızlar için- doğma yeri”, مسكن mesken “oturulan yer”, جملس meclis, منسك mensik “ibadet ve kurban yeri”, مأوی me‘vâ “sığınak”,
مقام maḳâm “duracak yer, durma yeri”, مقرب maḳber “kabir”, منزل menzil “konak”, منزله
menzile “oturulan yer, durak”, مملحه memlaha “tuzla” gibi

Zaman adları da yer adları yapan kalıplarla türetilir:
مبدأ mebde‘ “başlama zamanı”, مولد mevlid “-Hz. Muhammed için- doğma zamanı”,
موسم mevsim “bir işin belirli vakti; dağlama zamanı”, مضرب mazrib “savaş zamanı”,
ميالد mîlâd “-Hz. İsa için- doğum zamanı”, ميقات mîḳât “belirlenmiş zaman” gibi

mızrab “vurma âleti

Küçültme Adları: Canlı ve cansız varlıkların küçük olanını gösteren ya da çok olan
bir nesnenin azlığını anlatan bu adlar tek kalıpla yapılır:
عبيد Ubeyd “kulcuk”, جنيد cüneyd “askercik”, حسني Hüseyn “güzelcik, güzel yavrucuk”, سليمان Süleymân “Selmancık”, محريا humeyrâ “kırmızıcık”, بنی büneyy “oğulcuk”,
بنيه büneyye “küçük kız, kızcağız”, عويلم uveylim “küçük âlem” gibi.
• Bu adlar Türkçe ve Farsça küçültme adları gibi aynı zamanda sevgi, esirgeme ve
acıma bildirir

ticâret “tacirlik

ârâmgâh “dinlenme yeri”

sürmedân “sürmelik"

 gendi, kendi anlamına gelen dönüşlülük zamiridir.

ii. Ad, bir zamirle temsil edilmişse, ilinti zamiri, bu zamirle onun temsil ettiği ad yerindeki bir cümleyi ilintilendirmektedir.

iii. كه ki çekimsiz bir zamirdir.

Diğerleri takı öbeği kalıbında iken E şıkkındaki zarf türemiştir.

Nitelik (hâl, tarz ve tavır) zarfları ise sayılamayacak kadar çoktur. Bunun sebebi, bir çok ad ile bunların görelik ve bilelik ekli biçimlerinin ve niteleme sıfatlarının zarf olarak kullanılabilmesi, ayrıca ekler ve takılarla yapılmış çok sayıda Arapça ve Farsça zarfın bu dönemde yazı diline girmiş bulunmasıdır.

Diğerleri and verme zarfı iken A şıkkı teslimiyet bildirir.

Sadece B "bilmezlik yüzünden" anlamına gelen benzerlik zarfıdır.

diğerleri şüphe ve birliktelik bildiren zarflardır.

ihsan eyleñ: Dilek , yalvarma zarfıdır.