OSMANLI TÜRKÇESİNE GİRİŞ I

Nazımdaki kafiyenin nesirdeki karşılığı secidir.

Yukarıda tanımı verilen terim sesçil'dir.

Peltek s olarak bildiğimiz harfin (ث) çeviriyazı işareti s̱ şeklindedir.

Ha harfi ( ح) için kullanılan çeviriyazı işareti h'nin altında nokta ile yani "ḥ" ile gösterilir.

و harfi o,ö,u,ü,v,û,ô seslerinin karşılığı olarak kullanılabilir. Ama î sesinin karşılığı olarak kullanılamaz.

Arap alfabesine Farsların eklediği harflerden biri پ'dir.

Verilen öncüllerden yalnızca IV numaradaki harfin çeviriyazı işareti doğru verilmiştir. Diğerleri yanlıştır.

bīmār  kelimesinin Arap harfleriyle doğru yazımı بيمار şeklinde olmalıdır.

فضولى  kelimesinin çeviriyazı işaretleriyle yazımı Fużūlī şeklindedir.

Bir dilin eski bir döneminde, farklı bir alfabeyle yazılmış metinleri kullanılmakta olan alfabeye aktarma işlemine çeviriyazı (transkripsiyon), bu uygulamada kullanılan alfabeye ise çeviriyazı alfabesi denmektedir.

Doğru cevap C şıkkıdır. D şıkkındaki hata düzeltilmiştir.

Çeviriyazı, aslında bir metnin yazıldığı dönemin dilindeki ses birimleri ile bunların
bildirişim sistemindeki işleyişleri hakkında bilinen ya da türlü kaynaklardan elde edilen değerlerin kullanılmasıyla gerçekleştirilen bir seslendirme uygulamasıdır.

Dil toplumların var ettikleri bir ürün, bir toplumu oluşturan kişilerin beyinlerindeki ortak görüntüler sistemidir. Bu sistemin kurucu birimleri seslerdir. Yazı ise bir araçtır; konuşma dilinde zincirlenen her ses birimini işitme organımızca algılanan değeriyle görme organımızca algılanmak üzere aktarmaya yarar. Bir başka deyişle, yazının varlık nedeni dili göstermektir. Dilleri genellikle yalnız yazı aracılığıyla tanırız.

Halbuki başka bir dilden aktarılmış kelimelerin yazılışı bir dönemde o kelimenin nasıl söylendiğini belirlemenin en kestirme ve güvenli yoludur. Ne yazık ki, Osmanlı Türkçesi yazımı böyle bir uygulamaya yer vermemiştir.

Yaşayan bir dilin seslerini ve bu seslerle kurulmuş sistemini ortaya koymanın yolu dolaysız tanıma yoludur. Veri dilde canlıdır, tanıtıcı değeriyle yaşamaktadır ve kendisine kimlik kazandıran niteliği bütün ayrıntısıyla ele verir. Yapılacak şey ses birimlerini yaşamakta olan değerleriyle belirleyip sistemi ortaya koymak, sonra da kullanılmakta olan işaretler sistemi, yani alfabe ile bu sistemi karşılaştırmaktır. Geçmişteki bir dil, ya da bir dilin belli bir dönemi söz konusu olduğunda durum değişir. Bu durumda yapılması gereken iş, dolaylı veriler elde etmek ve sistemi kurma yolunda bunların kılavuzluğuna dayanmaktır. Bu durumda başvurulacak iki ana kaynak vardır.

د / ط / ت ; ظ , ض / ذ / ز ; س/ص / harflerinde görülen nöbetleşmeler bulundukları hecelerin kalın-ince sıralarını göstermeye yarar.

"Metin Yayımlarında Kullanılan Çeviriyazı Alfabesi"nde "ż", harfi ض dat harfini gösterir.

آكمق anmak kelimesinde nazal n'yi gösterir. Diğer şıklarda k harfini ifade eder.