OSMANLI TÜRKÇESİNE GİRİŞ I

Duyulurluklarındaki iki ana nitelik bakımından iki öbek oluştururlar:
a. sızmalı ünsüzler: f v ğ h j ş l r s z y;
b. patlamalı ünsüzler: b p c ç d t g k m n.

Bu bilgi ışığında bakıldığı zaman doğru cevap A şıkkıdır.

Dudaklardan gırtlağa kadar uzanan yoldaki oluşum noktalarına (boğumlanma yerlerine) göre de birtakım ortak nitelikler taşırlar. Buna göre de dört öbeğe ayırılırlar:
a. dudak ünsüzleri: b p m v f;
b. diş ünsüzleri: d t c ç j ş z s n l r.
c. damak ünsüzleri: k g ğ . Bunlar ön (sert) damaktaki (ya da damak önündeki) boğumlanma noktasından çıkarlar. Dilimizde bunların bir de art (yumuşak) damakta (ya da damak ardında) meydana gelen boğumlanma noktasından çıkan türleri vardır. Bugünkü alfabemizde bunların işaretleri yoktur. Bunları kalın ve ince sıradan hecelerde ayırt ederiz: ka/ke (ka-ba / ke-se), ga/ge (ga-ga / ge- e),
ğan/ğen (ka-ğan / be-ğen) gibi.
d. gırtlak ünsüzleri: h ile Arapça’dan alınma kelimelerdeki ء hemze ve ع ayın’dan kalan kesme (çarpma).

Bu bilgiler ışığında doğru cevap B şıkkıdır.

dudak ünsüzleri: b p m v f

C şıkkındaki S dudak ünsüzü değildir. Bu nedenle doğru cevap C şıkkıdır.

diş ünsüzleri: d t c ç j ş z s n l r

D şıkkındaki K diş ünsüzü değil damak ünsüzüdür. Bu nedenle doğru cevap D şıkkıdır.

damak ünsüzleri: k g ğ . Bunlar ön (sert) damaktaki (ya da damak önündeki) boğumlanma noktasından çıkarlar. Dilimizde bunların bir de art (yumuşak) damakta (ya da damak ardında) meydana gelen boğumlanma noktasından çıkan türleri vardır. Bugünkü alfabemizde bunların işaretleri yoktur. Bunları kalın ve ince sıradan hecelerde ayırt ederiz.

Bu bilgi doğrultusunda bakıldığı zaman doğru cevap E şıkkı olacaktır.

gırtlak ünsüzleri: h ile Arapça’dan alınma kelimelerdeki ء hemze ve ع ayın’dan kalan kesme (çarpma)dır.

Bu bilgiye göre doğru cevap A şıkkıdır.

tonlu ünsüzler: b c d g ğ j l m n r v y z

B şıkkındaki ünsüzlerden H tonlu ünsüz değildir. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.

tonsuz ünsüzler: ç f h k p s ş t

Bu bilgiye göre C şıkkındaki bütün harfler tonsuz ünsüzlerdir. Bu nedenle doğru cevap C şıkkıdır.

Bu alfabenin ünsüz harfleri, içinde bulundukları hecenin ünlüsünü kalın-ince okutmaları yönüyle iki öbekte toplanmıştır:
a. kalın ünsüz harfleri: ح ha, خ hı, ص sad, ض dad, ط tı, ظ zı, ع ayın, غ gayın, ق kaf;
b. ince ünsüz harfleri: ب be, ت te, ث se, ج cim, ف ,şın ش ,sin س ,ze ز ,rı ر ,zel ذ ,dal د ,çim چ fe, ك kef, گ gef, ل lam, م mim, ن nun, و vav, .ye ی ,he ه

Bu bilgiler doğrultusunda yanlış bilgi bulunduran ve doğru olan seçenek D şıkkıdır.

Alfabedeki sırasına göre şu ünsüz harfleri yalnızca Arapça’ya özgü seslerin işaretleridir: ء hemze, ayın ع ,zı ظ ,tı ط ,dad ض ,sad ص ,ha ح ,zel ذ ,se ث

Buna göre E şıkkındaki şın harfi Türkçe'de de bulunan Ş harfine denk geldiğinden doğru cevap E şıkkıdır.

m, k, c ve d patlamalı ünsüzlerdenken f sızmalı ünsüzlerdendir. 

Doğru yanıt C'dir.

h, ş, l ve r sızmalı ünsüzlerdenken t patlamalı ünsüzlerdendir. 

Doğru yanıt A'dır.

ş, h, k ve f tonsuz ünsüzlerden iken, ğ tonlu ünsüzlerdendir. 

Doğru yanıt D'dir.

j, y, n ve z tonlu ünsüzlerden iken, p tonsuz ünsüzlerdir. 

Doğru yanıt B'dir.

, ,  ve  ince ünlü harflerinden iken, E seçeneğindeki kalın ünlü harflerindendir. Doğru yanıt E'dir.

, ,  ve  kalın ünsüz harflerinden iken, C seçeneğindeki  ince ünsüz harflerindendir. 

Doğru yanıt C'dir.

İkinci maddede verilen sesi Farsçaya özgü sayılabilecek seslerdendir. Diğer maddelerde verilen seslerin tamamı Arapçaya özgü seslerin işaretleridir. 

Doğru yanıt D'dir.

"Hemze ünsüzü, konuşma dilinde, bugün olduğu gibi, Osmanlı Türkçesi döneminde de bulunduğu yere göre türlü değişikliklere uğratılmıştır:

Çift ünsüzle biten tek heceli kelimede düşürülmüştür:  şey’ yerine şey gibi."

Doğru yanıt A'dır.

 sad. Bu ses dilin damağa doğru yükselmesi ve kapaklanması sırasında dil ucunun üst ön dişlerin ortasına değmesiyle çıkarılır. Tonsuzdur. Kalın ünsüz harflerinden biridir. Kimi kalın sıradan Türkçe kelimelerde س sin yerine kullanılmıştır.

A, b, C ve D seçeneklerinde sözcükler sırasıyla Ramadan, darb, fodul ve kâdı olup d diş sesiyle söylenirken, E seçeneğindeki zâbit z diş sesiyle söylenmektedir. 

Doğru yanıt E'dir.