OSMANLI TÜRKÇESİNE GİRİŞ I

Ünlü sesler ciğerlerden gelen havanın ağız boşluğundan geçerken ses yolunda bir daralma ve kapanma olmaksızın alt çenenin, dilin ve dudakların aldığı şekillere göre özellik kazanan seslerdir. Türkçemiz ünlü varlığı bakımından zengin bir dil olup, kendisine ahenk bakımından çok çarpıcı bir özellik kazandıran uyumları bu zengin ünlüleri üzerine kuruludur. Arapça ve Farsça’nın ünlülerini tanımadan önce dilimizin bu ünlülerini ve özelliklerine göre sınıflandırılmasını hatırlamak, karşılaştırma yapabilmek açısından yararlı olacaktır.

Bağlam: Bir kelimenin başka kelimelerle bir arada bulunmasından doğan anlamını belirleyici ilişki ve ortamdır.

tâcir

Tecvit: “Harfleri ses yolunda oluştukları yere ve niteliklerine göre söylemek” anlamındaki

tecvîdül-hurûf’tan kısaltılmış bir terimdir. Dilciliğin fonetik (ses bilgisi) alanıdır.

a e o ö harfleridir.Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

Bağlam: Bir kelimenin başka kelimelerle bir arada bulunmasından doğan anlamını belirleyici ilişki ve ortamdır.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.

Ortalama a. Harekelerle işaretlenmiş metinlerde üstün (fetha) ile gösterilir.Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

Uzun a. Arapça konuşanlar tarafından dar ve incelmiş, e’ye yakın uzun bir ses gibi söylenir.Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.

Uzatılmış elif: Eski gramerlerdeki adı elif-i memdûde’dir.Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.

Arapça’da ı ünlüsü bulunmaz, bütün ünsüz seslerle birlikte duyulan ses i’dir.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.

Arapça’nın tek yuvarlak ünlüsü olan bu ortalama u'dur. Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

kalınlar: a ı o u

düzler: a e ı i

genişler: a e o ö

Klâsik Arapça’da uzunları da bulunan üç ünlü vardır: a i u. Ortalama uzunlukta olanların yazıda harf karşılıkları yoktur. Gösterilmek istendiğinde hareke denilen yardımcı işaretler kullanılır. Daha önce gördüğümüz bu işaretlerin Arapça’daki adları fetha (üstün), kesre (esre) ve zamme (ötrü)dir.

Ortalama i. Farslar tarafından i ile e arasında, kapalı bir e (é) gibi söylenir.Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.