Aof Panel

S

“Vekâlet-penâhi” tabiri kime hitap etmektedir?

“Vekâlet-penâhi” tabirinden sadrıazamlığa hitap edildiği anlaşılır.

S

“Fetvâ-penâhî”, hangi makama sunulan belgede geçer?

“fetvâ-penâhî”, şeyhülislâmlık makamına sunulan belgede yer alır

S

“Şehinşâhî, hümâyûn, mülûkâne, şâhâne ...”’ gibi övücü kelime ve sıfatlar, kime hitap edilen belgede yer alırlar?

“Şehinşâhî, hümâyûn, mülûkâne, şâhâne ...”’ gibi övücü kelime ve sıfatlardan ise belgenin padişaha hitap ettiği veya sunulduğu anlaşılır.

S

a‘yân ne demektir?

XVIII. yüzyılda taşradaki nüfuzlu kişilere verilen yarı resmî unvan. Ayân kendi bölgesindeki eşraf arasından sivrilir, birtakım yetkiler elde ederek yönetime ortak olurdu. Tanzimata kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir.

S

âhar, ne demektir?

Gayrı, başkası. Diğeri

S

âlî: ne demektir?

Üstün. Yüce. Çok büyük. Meşhur. Necib

S

aşâyir ne demektir?

Aşiretler. Kabileler

S

atûfet ne demektir?

Şefkat. Çok merhametli oluş.

S

ba‘îd ne demektir?

Uzak. Irak. Umulmadık.

S

bedîdâr ne demektir?

Görünür olmak, kendini göstermek. Meşhur. Namdar

S

celb ne demektir?

Kendi tarafına çekmek. Çekmek, götürmek

S

dilgîr ne demektir?

Kalbe sıkıntı veren gönül tutan. Gücenmiş olan, kırgın.

S

gārât ne demektir?

Yağmalar. Çapulculuklar

S

giriftâr ne demektir?

Tutulmuş. Yakalanmış

S

hasb ne demektir?

Dolayı, cihetiyle, gereğince

S

ibtidâr ne demektir?

Bir işe sür’atle başlama

S

iktizâ ne demektir?

Lâzım gelme, gerekme. Lâzım, ihtiyaç. Gerek. İşe yarama.

S

isdâr ne demektir?

Çıkarma, çıkarılma, sudur ettirme. Rücu ettirmek, geri döndürmek,
vazgeçirmek

S

kârbân ne demektir?

Kervan.

S

karîn ne demektir?

Yakın. Hısım. Akraba. Arkadaş. Yaşı aynı olan arkadaş. Refik. Komşu.
Bir şeyi elde eden, nâil olan. Pâdişahın daimi surette yakınında
bulunan. Mâbeynci.

S

mânde ne demektir?

Kalmış, gitmemiş olan.

S

meczûm ne demektir?

Kat’i niyet edilmiş, cezmolunmuş. Kat’i karar verilmiş.

S

mehâzîr ne demektir?

Korkulacak ve sakınılacak şeyler. Maniler, engeller.

S

mess ne demektir?

Yapışmak, değmek, dokunmak. Meydana gelmek

S

muktezâ ne demektir?

Lâzım getirilmiş. Lüzumuna binaen istenmiş. İcab eden. Lâzım gelen

S

müteneffir ne demektir?

Nefret eden, tiksinen, sevmeyen. Aslâ hazmetmeyip çekinip kaçınan

S

rahne ne demektir?

Gedik, yarık. Gemilerin bordalarında veya su kesimlerinin altında
mermi isabetiyle veya herhangi bir te’sirle açılan delikler, yarıklar.
Yara. Bozukluk. Zarar.

S

rakīme ne demektir?

Yazılmış kâğıt. Mektub.

S

tesyâr ne demektir?

Gönderme, gönderilme

S

vâreste ne demektir?

Affedilmiş. Halâs bulmuş, kurtulmuş. Rahat, serbest

S

zımn ne demektir?

İç taraf. Maksad, gaye. Açıktan söylenmeyip dolayısıyle anlatılan.

Rik‘a Yazısı ile Metinler 2: Evrak Örnekleri