Nesih Yazısı ile Metinler 3: Evrak Örnekleri I
Osmanlı sarayında Akağalar kime denirdi?
Akağalar: Osmanlı sarayında çalıştırılan hadımağalarının bir sınıfı. Hadımağalar dan zenci ve Habeş olanlar daha çok Harem ağaları diye anılırlar, be-yaz ırktan olanlara ise Ak ağalar veya Ak hadımlar denirdi.
Divan toplantılarından sonra padişâhla görüşmelerin yapıldığı yerin adı nedir?
Arz odası: Divan toplantılarından sonra padişâhla görüşmelerin yapıldığı yer.
Saray ve Bâb-ı âlî’de, önemli devlet adamlarının gelişte ve gidişte ata binmek için kullandıkları yüksek taşın adı nedir?
Binek taşı: Saray ve Bâb-ı âlî’de, önemli devlet adamlarının gelişte ve gidişte ata binmek için kullandıkları yüksek taş.
Osmanlıda çukadârân kime denir?
Çukadârân: (Çuhadâr), hizmetçi; kapıcı, me’mûr, devlet daireleri ve merkez ile taş ra arasında haber, belge getirip götüren memurlar.
Kapudanlığı' nın anlamı nedir?
Kapudanlığı: Kaptân-ı deryâlık. Osmanlı deniz kuvvetlerinin başı ve kendisine tev-cih edilen bölgelerin yöneticisi.
Dîvân-ı hümayun’da güvenliği sağlayan, adli hükümlüler hakkında infaz ve icrâî işlem yapan görevliler kimlerdir?
Çavuşları: Dîvân-ı hümayun’da güvenliği sağlayan, adli hükümlüler hakkında infaz ve icrâî işlem yapan görevliler. Aynı zamanda devletin önemli işleri için görevlendirilebilen ve çavuşbaşının emri altındaki zümre.
Pusulalar nasıl belgelerdir?
Pusulalar umumiyetle bir uygulama hakkında geçmiş kayıtlarına bakarak bilgi vermek amaçlı hazırlanan belgelerdir.
Osmanlıda Kaime nedir?
Kaimeler resmi daireler ve görevliler arasında yapılan bir yazışma türüdür. Genellikle üst makamdan alt makamlara yazılan görev yazıları için kullanılır.
"Atebe-i ulyâ" kelimesenin anlamı nedir?
Osmanlı pâdişâhlarının bulunduğu yer, pâdişâh sarayı.
"Hatt-ı hümâyûn" kelimesinin anlamı nedir?
Pâdişâh yazısı, pâdişâhların emir ve görüşlerini, bazen telhis üzerine bazen beyaz üzerine kendi el yazılarıyla yazdıkları belge türünün adı.
"Kerâmet" kelimesinin anlamı nedir?
Kerem, bağış, ikram, ağırlama, ermişçesine yapılan iş, hareket veya söz.
Para konulan torba, belli miktarda parayı ifade eden para birimine ne denir?
Kîse: Para konulan torba, belli miktarda parayı ifade eden para birimi.
Osmanlıda saray mutfağında umûmî levâzım sorumlusuna ne isim verilirdi?
Matbah emîni: Saray mutfağında umûmî levâzım sorumlusuna matbah emini denilirdi. Saray mutfağında her gün yaklaşık olarak 4-5 bin kişiye ye mek çıkartılırdı. Bu açıdan görevi son derece önemliydi.
Osmanlıda padişâhın katıldığı yemeğe ne isim verilirdi?
Hümâyûn: Pâdişâhın vermiş olduğu veya pâdişah adına verilen ziyâfet, padişâhın katıldığı yemek.
Osmanlıda muhâfız vezîr kimdir?
Muhâfız vezîr: Osmanlıda bir bölgenin (özellikle sınır boyları) veya kalenin düşman saldırılarından korunması için tayin edilen askeri yönetici.
"El-hâletü hâzihî" kelimesinin anlamı nedir?
El-hâletü hâzihî: Henüz, şimdi, hâlâ, bugün, bugünkü günde, şimdiki zamanda, şimdiye kadar.
Maaşdan başka olarak verilen yiyecek, erzak, giyeceğe verilen isim nedir?
Ta‘yînât: Maaşdan başka olarak verilen yiyecek, erzak, giyecek.
Muhterem, aziz, sayın, saygıdeğer, sayılan anlamındaki kelime nedir?
Mükerrem: Muhterem, aziz, sayın, saygıdeğer, sayılan.
Osmanlıda vezir kime denir?
Vezîr: Yüksek seviyedeki askerî kumandan ve idarecilere verilen rütbe.
Osmanlıda "Buyuruldu" neye denirdi?
Buyuruldu: Sadrâzam, Kaptan-ı Deryâ, vezir, beylerbeyi gibi önemli devlet adamlarının yazılı emirlerine denilirdi. Sadrazamların kendi selahiyetlerine giren işlerde verdikleri talimatlar buyuruldu formunda yazıldığında bu ismi alırlar. Ayrıca eyâlet dîvânlarında ve diğer işlerde beylerbeyilerin muhtelif konularda verdikleri emirlere de beylerbeyi buyuruldusu denilirdi.