OSMANLI TÜRKÇESİ METİNLERİ I

Mukabele, karşılık verme, karşılıkta bulunma anlamındadır.

Ecdâd-ı izâm : Ulu atalar. Atebe-i aliyye: Padişahın bulunduğu yer, İstanbul. Enderûn : Osmanlılarda idari ve askeri kadronun yetiştirilmesi için oluşturulan saray eğitim kurumu. Hümâyûn : Mübârek, kutlu, padişahlara ait. Erkân-ı devlet: Devlet adamları.

Seçeneklerde verilen sözcükler sırasıyla; virân, vaz’, vârid, vükelâ, vâris biçimindedir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Günümüz Türkçesinde "savaş meydanı" anlamına gelen sözcük "ma‘reke"'dir.

Şecaat: Yiğitlik

Ahar : diğeri başkası

Cebelü : Timar ve zeamet sahiplerinin sefer zamanı, kendilerinden başka götürmeye mecbur oldukları savaşçılara verilen isim.

Duhûl : giriş

anlamlarına gelmektedir.

ale’l-gafle: Habersiz olarak, dalgınlığa gelerek

ibtidâ: Başlangıç, ilk anlamına gelir. Bu kelimenin vezni ifti'âl'dir.

müşâvere: Görüşme, bilgi alışverişinde bulunma. Müfâ'ale vezninde olup, bu vezin köke işteşlik anlamı katar.

tevcîh (ol-): Çevirme, yöneltme, mevki makam verme, rütbe verme.

Mûsâ Paşa’ya tevcîh olundu.

Zikr-i Geştî-i Âteş: Ateş Gemisinin Hikayesi

KAVÂNÎN-İ ÂL-İ OSMÂN DER-HULÂSA-İ MEZÂMÎN-İ DEFTER-İ DÎVÂN: Zeamet ve timar verilmesinde her zaman uyulması gereken kanunu bildirir.

adem: Yokluk, hiçlik, mevcut olmayan.

istimâ‘: Duyma, işitme.

Senin gibi gayretsizin vücûdundan ademi evlâdır.

Eski harflerle verilen cümlenin doğru okunuşu "Asker mesrûr olup Hüseyin Paşa dahi Kandiye muhâsarasına gitmeğe tedârük üzre idi." şeklinde olmalıdır.

Metnin doğru okunuşu A seçeneğinde verildiği gibi “Zemherî içinde donanma gemileri Girid’e zahire götürüp Hanya’dan zehâyir ihrâc iderken” şeklindedir.

Metinde altı çizilen "Zemherî" kelimesi "Gün dönümünden sonraki şiddetli soğuklar (22 Aralık-31 Ocak Arası)" anlamındadır. Dolayısıyla D doğru seçenektir.

Metinde altı çizilen "zahîre" kelimesi "Gerektiği zaman kullanılmak üzere ambarda tutulan hubûbât, yiyecek." anlamlarındadır. Görüldüğü gibi C doğru seçenektir.

Metnin doğru okunuşu B seçeneğinde olduğu gibi “yirmi üçünde der-i devletden on kıt’a kadırga ile Ahmed Paşa Karadeniz’e gitmiş iken” şeklindedir.

Metinde altı çizili "kadırga" kelimesi "bir tür savaş gemisi"nin adıdır. E, doğru seçenektir.