OSMANLI TÜRKÇESİ METİNLERİ I

seçmek, razı olmak anlamındaki kelime ihtiyardır

"eğirtmek" etrafını sarmak anlamındadır.

Ulema cem-i mükesser bir kelimedir

serîr taht anlamına gelen başka bir kelimedir

doğru cevap meslektir.

eğirtmek "kuşatmak" anlamındadır.

Yukarıdaki ifadenin tamamının okunuşu “Sultân Murâd bir gün Ada’ya seyre” biçimindedir. Altı çizili kelimenin okunuşu “sultân”dır. Doğru cevap B’dir.

Seçeneklerdeki kelimelerin anlamları şöyledir:

hurûc: Çıkma. Dışarı çıkma, çıkış. Ayaklanma, isyan etmek.

kemâl: Kâmillik, olgunluk, olgunlaşma.

ganî: Zengin. Kimseye muhtaç olmayan.

dilâver: Gönül alıcı.

"Yalnızlık. Tek başına kalmak. Tenhaya çekilme. Gizlilik." anlamında kullanılan kelime “halvet”tir. Doğru cevap A’dır.

“Hükmi irdügi yerlere tâ Sivas kapusına degin çeriler cem‘ itmege âdemler gönderdi.” ifadesinin tam olarak günümüz Türkçesine karşılık gelen biçimi “Tâ Sivas kapısına kadar hükmettiği yerlerden asker toplamaya adamlar gönderdi.” Doğru cevap C’dir.

Seçeneklerdeki kelimelerin anlamları şöyledir:

âlî: Üstün.

ekber: Daha büyük, en büyük.

kemâl: Kâmillik, olgunluk, olgunlaşma.

leşker: Asker.

“cem‘-i mükesser” tekil halin şekli bozularak yapılan çoğullardır. Bu kelimelerden cem‘-i mükesser olanı akribâ (yakınlar) kelimesidir. Doğru cevap C’dir.

“şehâdet” kelimesinin vezni fe‘âlet veznidir. Doğru cevap D’dir.

“kâfir”, “gâfil”, “mâhir” ve “gâzî” kelimeleri fâ‘il veznindedir ancak “meşgûl” kelimesi mef’ûl veznindedir. Doğru cevap E’dir.

Metnin tam ve doğru okunuşu “Ve ikinci gün fukarâ tâ’ifesi da‘vet olundı, anlara dahi ta‘zîmler olundı.” biçimindedir. Doğru cevap C’dir.

“gayret” kelimesinin vezni fa‘let veznidir. Doğru cevap A’dır.

Yukarıdaki metnin tam ve doğru okunuşu “yine mukâta‘a ilka itdirdi ve bu mahfî” biçimindedir. Altı çizili kelime ise “mukâta‘a”dır. Doğru cevap B’dir.

Ölen birinin vasiyetini yerine getirmeye me’mur edilen kimse.” anlamına gelen kelime “vasî”dir. Doğru cevap A’dır.

esvap: Elbise. Mal.

İsimden Türemiş Sıfatlar:
cedd ber-cedd

Cem‘ Şekillerinden Örnekler:
Cem‘-i müzekker:
müslimân (-ân eki ile)

İsim Tamlaması:
hicret-i Nebeviyye (Peygamber’in hicreti)
da‘vet-i hâss (özel davet)
bi-takdîr-i Rabbanî (Allah’ın takdiriyle)