OSMANLI TÜRKÇESİ METİNLERİ I - Deneme Sınavı - 2

Metnin doğru okunuşu A seçeneğinde verildiği gibi "ıslâh-ı zâtü’l-beyne Devlet-i Aliyye’nin tavassutunu iş‘âr vechiyle" şeklindedir.

Metinde altı çizilerek işaretlenen “ıslâh-ı zâtü’l-beyn” tamlaması “aralarındaki soğukluğu düzeltme, giderme” anlamına gelmektedir. D, doğru seçenektir.

Metinde altı çizilerek işaretlenen “tavassut” kelimesi “aracı olma” anlamına gelmektedir. D, doğru seçenektir.

Metinde altı çizilerek işaretlenen “iş‘âr” kelimesi “işaret etme, haber verme, işaret olunma” anlamlarına gelmektedir. B, doğru seçenektir.

Metinde altı çizilerek işaretlenen “vechile” kelimesi “-yüzden, -sebeple” anlamlarına gelmektedir. C, doğru seçenektir.

A seçeneğindeki ızhâr (ortaya çıkma) kelimesi cem‘ değildir. Diğer seçeneklerdeki cibâl (dağlar), emvâc (dalgalar) cevânib (taraflar, yönler) ve rüfekâ (arkadaşlar) kelimeleri hep cem‘dir.

Yalnızca B seçeneğindeki tarafeyn kelimesinde ikili çokluk bulunmaktadır. Oysa A, C ve E seçeneklerinde cem‘-i mükesser; D seçeneğinde ise cem‘-i mü’ennes kelimeler bulunmaktadır. Dolayısıyla B doğru seçenektir.

Metnin doğru okunuşu "Bir iki defa öte yakaya geçip geldikten sonra..." şeklinde olmalıdır.

"Biri İslama gelüp dördünün boynu uruldu. Yirmi..." ifadelerinin eski harflerle yazılışı "" şeklindedir.

"Üçüncü gün cisr itmâm olunup asker geçmek fermân olunmağla..." cümlesinin günümüz Türkçesi ile doğru ifadesi: ""Üçüncü gün köprü tamamlanıp askerin geçmesi emredilmekle..." şeklinde olmalıdır.

"Ber-mûceb-i emr-i âlî Tunca’nın öte yakasına nişânlar diküp yeniçeri gürûhu zâbitleriyle saf ender saf velvele-i tüfengden kubbe-i feleği pür-sadâ itdiler." cümlesinde "Fâil" veznine uygun kelime "zâbit" tir.

"Kavimler arasındaki şu umûmî ve müşterek husûsâtdır ki o medeniyetin mâhiyetini irâ'e eder." cümlenin doğru ve eksiksiz çevirisidir.

"Fas’da doğmuş, Nişabur’da terbiye ve ta'lîm edilmiş olan İbn-i Sabbâh’ın cevelen-gâh-ı fa'aliyeti Suriye ve Horasan’dır." cümlesinin günümüz Türkçesi ile ifadesi: "Fas’ta doğmuş, Nişabur’da terbiye ve talim edilmiş olan İbn-i Sabbâh’ın faaliyet sahası Suriye ve Horasan’dır." şeklinde olacaktır.

"Medeniyet demek, tarz-ı hayat demektir." Cümlesinin eski harflerle karşılığı:

تفكر (Tefekkür) kelimesi, "Düşünme, fikretme, zihin yorma" anlamında kullanılmaktadır.

Eski harflerle verilen cümlenin doğru okunuşu: "Kırım Hânı cânibine îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî..." şeklinde olacaktır.

"Taşra ihraç etmekle anbarı keşf..." cümlesinin eski harflerle yazılışı:

şeklindedir.

"Altı nefer kimesneler rızâlarıyla anbara duhûl eyledikleri cihetden üzerlerine muşamma‘ çekilüp..." cümlesinin günümüz Türkçesi'ne çevirisi: "Altı kişi kendi rızalarıyla anbara girdiklerinden üzerlerine muşamma çekildi." şeklinde olmalıdır.

Kadere razı olma anlamına gelen kelime "tevekkül" dür.