Aof Panel

Soru 1

“ Rumili Kādî-askeri Ali-zâde Seyyid Mehmed Nûreddîn Efendi fuhûl–i ulemâdan bir zât olup ancak pek ziyâde hadîdü’l-mizâc oldığından mürâfa‘a dîvânında bir husûsdan dolayı kā’im-makām paşa ile alenen münâkaşaya ibtidâr itmiş ve derhâl hiddet ile kalkup gitmiş olmasıyla müddet-i nasbı henüz dört maha resîde olmuş-iken Rebî‘ü’l-âhır’ın onuncu güni azl ile Mağnisa’ya nefy olundı”. Bu ifadelerde anlatılan olaydan hareketle sadaret makamı adına aşağıdakilerden hangisi en doğru yorumu belirtir?

Soru 2

“Devlet sinnini aldıkça masâlih-i câriye mu‘âmelâtında olan sâdelik dahi zâ’il olarak” ifadesinde vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 3

“... Devlet-i aliyye’de dört tarîk olup anın birincisi mülkiyyedir. İkincisi tarîk-ı ilmiyyedir. Üçüncisi kalemiyyedir. Dördüncisi tarîk-ı seyfiyyedir,” ifadelerinden aşağıdakilerden hangi anlam çıkarılmaz?

Soru 4

“... Hoşkadem dahi Mısır’a sultân oldı. Pâdişâh-ı Rûm dahi taht mübârek olsun deyu ilçi göndermedi. Âdet buydı kim gönderileydi...” Yukarıdaki ifadelerde“ âdet buydu kim gönderileydi...” ifadesinde kastedilen en doğru hüküm, aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 5

“... Bir ilçi ile eyü hediyeler bile gönderdiler, bir özrnâme ile Sultân Mehmed’e geldiler. Pâdişâh dahi anların özr- lerin kabûl itdi. Bir âlî ilçi gönderdi; “taht mübârek olsun” deyu bir nice yıldan sonra. Ve ammâ sultâna kim mektûb yazdılar evvel ki mektûblar gibi yazmadılar. Su’âl: Evvelki kanûn gibi yazmak neydi? Cevâb: “ Sultân-ı Haremeyn ba- bam” deyu yazardı. Şimdi “ hâdim-i haremeyn” deyu yaz- dılar ve dahi “ karındaşım Mısır sultânı deyu yazdılar...” Yukarıdaki metinde koyu yazılmış kısımdaki karşılaştırma ifadelerinde asıl vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 6

„Her tarafın pâdişâhlarından ilçi geldi, Han’a “vilâyet mübârek olsun”__________ .Veillâ Mısır sultanından ilçi gelmedi.“

Yukarıdaki Osmanlıca metnin çevirisi şu şekildedir: „Her tarafın padişahlarından tahta geçişini kutlamak için elçiler geldi, ama Mısır sultanından elçi gelmedi.“

Buna göre cümledeki boşluğa aşağıdaki sözcüklerden hangisi gelir?

Soru 7

Buluşdı birbirine iki sultân

Gör-imdi nidiser takdîr-i Sübhân

Bahâneler olur bahâ görünmez

Bahâne müşteriye nefs ü şeytân

Bahâne iki göründi cihânda

Biri cahîmyolıdır, biri gufrân

Aşağıdakilerden hangisi altı çizili sözcüğün Türkçe tercümesidir?

Soru 8

"Ve bu mâcerâların târîhi hicretin sekizyüz altmışikisinde vâkı‘ oldı. Sultân Mehmed Gâzî zamanında. Ve bundan sonra nice yıl mahfice kinâyetle zindegânî olundı, biribirine ilçi göndermediler."

Osmanlıca metinde geçen „mahfice“ sözcüğünün Türkçe anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 9

Müstağnî-i ta‘rîf oldığı üzre Devlet-i aliyye’de dört tarîk olup anın birincisi mülkiyedir ki erbâbı ne-vechile terakkî eyledikleri zikr olundı.

Osmanlıca metinde geçen „tarîk“ sözcüğünün Türkçe anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 10

“Vech-i meşrûh üzre kā‘idenin esâsı bozulduğundan fer‘i dahi muhtell olmağla nişancılık mansıbı ekseriyâ o misillü nev-zuhûr vüzerâya ihsân olunageldiğinden başka yeniçeri ağalığından defterdâr ve nişâncılıkdan kapudan paşa nasb olunur oldu.”

Osmanlıca metinde geçen „Vech-i meşrûh“ sözcüğünün Türkçe anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 11

El-Hâsıl ol-vaktin hükmünce usûl-i tehafüziyyeye ri‘âyet olunamayup tâ‘ûn ise Dersa‘âdetde hükmüni ber-vech-i bâlâ bir sûret-i müdhisede icrâ itmekde ve gitdikce şiddetlenmekde idi.

Osmanlıca metinde geçen „tehafüziyye“ sözcüğünün Türkçe anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 12

Ber-vech-i bâlâ Melek-girmez deyu ma‘rûf olan bî-kâr odaları Bağçekapusı hâricinde yeniçerilerin otuzbir cemâ‘atinin mevkı‘i ve bir çok eskıyânın mahall-i fısk u fücûrı olup bu cihetle Melek-girmez deyu ma‘rûf olmus-idi.

Osmanlıca metinde geçen „fısk u fücûr“ sözcüğünün Türkçe anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 13

Pehlivân Ibrahim Pasa’nın dîvân kâtibi olup bundan akdem Anapa havâlîsinin ba‘zı umûrını tesviye içün oraya gönderilen hâcegân-ı dîvân-ı hümâyûndan Seyyid Efendi fi’l-asl ol semtlerden nes’et itme olmasıyla Anapa’ya vusûlünde kabâ’il beyleriyle ülfet ü imtizâc iderek anları taraf-ı Devlet-i aliyye’ye celb ve teshîr ve Moskovlu tarafından tenfîr itmis-idi.

Osmanlıca metinde geçen „ülfet ü imtizâc“ sözcüğünün Türkçe anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 14

"İşbu yedi (Hicri 1227) senesi evâ’ilinde Mısır’dan âmed ü reft münâsebetiyle İzmir’e tâ‘ûn hastalığı sirâyet itmiş-idi."

Osmanlıca cümlede geçen „âmed ü reft“ sözcüğünün türkçe anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 15

"Pâdişâh-ı Rûm bu harekete melûl oldı."

Osmanlıca cümlede geçen „ melûl oldı“ sözcüğünün türkçe anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

OSMANLI TÜRKÇESİ II