Aof Panel

Soru 1

"Üsküdar Kādîsı Bozoklu Osman Efendi dahi ba‘zı irtikâbât ile ithâm olundığından henüz
müddet-i örfiyyesi hıtâm bulmadan bu sırada azl olundı."

Yukarıdaki parçanın okunuşu aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Soru 2

parçanın okunuşu aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Soru 3

Tevârih-i Âl-i Osmân ifadesinin doğru anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 4

Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Nuri Paşa'nın eseridir?

Soru 5

Buluşdı birbirine iki sultân

Gör-imdi nidiser takdîr-i Sübhân

Bahâneler olur bahâ görünmez

Bahâne müşterîye nefs ü şeytân

Bahâne iki göründi cihânda

Biri cahîm yolıdır, biri gufrân

dizelerinde geçen cahîm ve gufran kavramları aşağıdaki zıtlıklardan hangisinin karşılığıdır?

Soru 6

“ Sultân-ı Haremeyn babam” deyu yazardı. Şimdi “ hâdim-i Haremeyn” deyu yazdılar ve dahi “ karındaşım Mısır sultânı” deyu yazdılar." cümlesinde yer alan Haremeyn'den kastedilen aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 7

Merreten ba‘de uhrâ icmâl ü tafsîl kılındığı vechile devşirme çocuklarının güzîde ve münâsibleri sarây-ı hümâyûnlara ahz olunup terbiyye ve telkin-i şerâ’it-i İslâmiyye olundukdan sonra.....

ifaadesinde Devşirme sistemine dahil olanlar için vurgulanmak istenen zaruret aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 8

"Çavuş eyütdi: “ niçün beylere selâm virmedin ve ediğin çıkarmadın?” didi. İlçi cevâb virdi
kim eydür : “ yaya atlıya selâm virmek sünnet değildir ve hem ediğim çıkarmadığım budur kim siz kanûn üzerine kondurmadınız. İhtimâl var ki yine kaldırasız deyu ediğim çıkarmadım” didi ve ol gice yatdı." ifadesinde elçi ayakkabısını çıkarma sebebini nasıl izah etmiştir?

Soru 9

"...ve mîr-âhûrluk ve kapucılar kethudâlığı ve kapucı-başılık me’mûriyetleriyle çırâğ olunup
ba‘dehû mîr-livâlık ve mîrimîrânlık ile taşraya gönderilür idi." ifadesine göre taşradaki görevleri aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 10

"Vech-i meşrûh üzre kā‘idenin esâsı bozulduğundan fer‘i dahi muhtell olmağla nişancılık mansıbı ekseriyâ o misillü nev-zuhûr vüzerâya ihsân olunageldiğinden başka yeniçeri ağalığından deerdâr ve nişâncılıkdan kapudan paşa nasb olunur oldu." ifadesine göre sistemin bozulmasından nişancılık makamı nasıl etkilenmiştir?

Soru 11

"Bir de evâ’il-i devletde beylerbeyi ve mîr-livâların mansıb ve iktidârlarına göre üçer beşer yüz kadar dâ’ire-i mahsûsları halkı var idiyse de asıl kuvve-i askeriyyeleri muhavvel-i
uhdeleri bulunan eyâlât ve elviyede olan zü‘emâ ve erbâb-ı tîmârın ictimâ‘ından hâsıl olur
iken ahvâl-i askeriyye bahsinde îrâd olunacağı vechile anların nizâm ve kemiyyetine halel tareyân eylediğine mebnî beylerbeyi ve mîr-livâlar levend ve sekbân nâmıyla ikişer ve
üçer bin ve mu’âheze-i devletden havf üzre olanları daha ziyâde haşerât cem‘ ü istihdâm
ve ahâlînin başına belâ ider oldılar."

Yukarıdaki metinde yer alan kavramlardan hangisi "liva" sözcüğünün çoğulu olarak kullanılmıştır?

Soru 12

"...Lâkin îd-ı fıtr takrîbiyle halkın birbiriyle kesret-i ihtilâtından nâşî illet-i sâriye-i
mezbûre bi-iznillâhi te‘âlâ evâsıt-ı Şevvâl’e doğru..." ifadesinde bahsi geçen bayram hangisidir?

Soru 13

'Sultân Mehmed Gâzî Trabzon gazâsı niyyetine Anadolu’ya geçdi, her ne kim niyyet itdi Hakk te‘âlâ müyesser itdi. Her vilâyetin hutbesi, sikkesi kendinin oldu, devletle yine tahtına teveccüh itdi. Her tarafın pâdişâhlarından ilçi geldi, Han’a “vilâyet mübârek olsun” deyu. Ve illâ Mısır sultânından ilçi gelmedi. Âdet-i muhabbet terk olundı; adâvete bir bahâne bu oldı...'

Verilen metinden yola çıkarak; aralarındaki düşmanlığın sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 14

'...Ve mahabbet kesilmeğe başladı. Ve hem bu Hoşkadem ki sultân-ı Mısırdır, her tarafa yağı olmağa başladı...'

'her tarafa yağı olmağa başladı' cümlesiyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 15

Dulkadir beyleri ol Şâh-süvâr’a haber gönderdiler kim “gel! vilâyeti sana virelim, Mısırdan gelen Budağı bey itmeziz” didiler. Şâh-süvâr’a dahi Rûm pâdişâhından destûr oldı, vardı Budağı vilâyetinden sürüp çıkardı, yerine kendi pâdişâh oldı. Budak dahi gitdi Şâm’a düşdi. Mısır pâdişâhı eyitdi” Rûm pâdişâhı benimle yağı oldı” didi.

Verilen metinde Mısır Sultanı aşağıdakilerden hangisini söylemiştir?

Soru 16

'...Ve bu mâcerâların târîhi hicretin sekizyüz altmışikisinde vâkı‘ oldı...'

Verilen cümledeki tarih miladi takvimde hangi yıla denk gelmektedir?

Soru 17

Merreten ba‘de uhrâ icmâl ü tafsîl kılındığı vechile devşirme çocuklarının güzîde ve münâsibleri sarây-ı hümâyûnlara ahz olunup terbiyye ve telkin-i şerâ’it-i İslâmiyye olundukdan sonra efrâdı sipâh ve silahdâr ve ulûfeciyân-ı yemîn ü yesâr ve gurebâ-yı yemîn ü yesâr dinilen süvârî bölüklerine çıkarılur.

Hangisi metindeki yerleştirme yapılan yerlerden birisi değildir?

Soru 18

Müderrislik mertebesine nâ’il olanlar onbeş yirmi sene tullâba ifâde vü ifâza ile îfâ-yı vazîfe eyledikden sonra elviye-i ma‘lûme mevleviyyetlerine ba‘dehû İstanbul Kadılığına ve Anadolu ve Rumili sadâretlerine ve nihâyet mesned-i meşîhate irtikā iderler idi.

Metinde açıklaması yapılan Osmanlı Devletindeki memur sınıfı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 19

'...Beylerbeyi ve mîr-livâların vazîfe-i me’mûriyyetleri havza-i hükûmetini tasallut-ı eşkıyâdan muhârese ve zîr-i idâresinde kal‘a var ise anları muhâfaza itmek ve aşâ’ir-i kabâ’ili taht-ı fermân berîde bulundurmak ve mahlûl olan tîmâr ve ze‘âmetleri ehl ü erbâbına tevcîh itdirmek ve sefere me’mûr oldukda zîr-i livâsında bulunan dirlik ashâbını cem‘ ile ta‘yîn olunan mahalle azîmet eylemek kazıyyelerine münhasır olup mevâdd-ı hukūkiyye ile şehir ve kasabaların mu‘âmelât-ı husûsiyyeleri hükkâm-ı şer‘-i şerîfe ve cizye ve mukāta‘iyyât ve sâ’ir mürettebât-ı mîriyyenin cibâyet ü tahsîli defterdâr ve muhassıl-ı emvâl olanlara â’id vezâ’ifden iken ümerâya medâr-ı te‘ayyüş olan hâsların ekserisi vakten be-vakt ref ‘ ü ilgā olunarak mukāta‘ât-ı mîrîyyeye ilhâk olunmağla ümerânın ta‘ayyüşi bâd-ı hevâ vâridâtına vâbeste oldı...'

Aşağıdakilerden hangisi metinde verilen Beylerbeyi ve sancak beylerinin görevlerinden biri değildir?

Soru 20

İşbu yedi (Hicri 1227) senesi evâ’ilinde Mısır’dan âmed ü reft münâsebetiyle İzmir’e tâ‘ûn hastalığı sirâyet itmiş-idi. İzmir’den İstanbul’a bir ticâret gemisi gelürken içinde tâ‘ûndan birkaç kişi fevt ve mellâhândan bazıları hasta oldukları hâlde Der-sa‘âdet’e lede’l-vürûd gemiden çıkanlar Galata ve Beyoğlu ve Tatavla’ya dağılup anlardan tâ‘ûn hastalığı sirâyet ile ol taraflarda zuhûr itdi. Ve oradan İstanbul’a geçdi. Pek çok âdemler telef olmağa başladı. Fakat ba‘zı kesân sâ’irler-ile ülfet ü ihtilâttan kesilerek hânelerinde inzivâ ile tehaffuza kıyâm eylediler.

Metnin konusu aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

OSMANLI TÜRKÇESİ II - Deneme Sınavı - 2