OSMANLI TÜRKÇESİ II - Deneme Sınavı - 11

Hilal-İhtilalin bu bab ile ilgisi yoktur. Üretme bir seçenektir.

İmcizâb i'lal vezninde değildir.

Müntesib kelimesi infi'âl babında olmayıp, ifti'âl babının ism-i fail veznindendir.

İnkıyâd infi'âl babına aittir.

İntizar, beklemek anlamındadır.

Münfasıl: Birleşen değil ayrılandır

Müntakıl: Göç eden, taşınan demektir

Müntakıl ism-i faildir

Müntehab, seçen değil, seçilen demektir.

İştiyâk (arzu, şevk, özlemek), ifti'âl babındandır.

A seçeneğindeki اكبر ekber,  kiber (büyüklük) kelimesinin ism-i tafdili olup “en büyük, ulu” anlamındadır. Diğerlerinde böyle bir durum yoktur.

Sıfat-ı müşebbehenin mü’ennes (dişi) şekli fa‘lâ (فَعْلأ) vezni ile yapılır. Burada yalnızca D seçeneğindeki احمر “ahmer” kelimesinden türetilen حمرا “hamrâ” (çok kırmızı, kızıl renk” fa‘lâ veznindedir.

Yalnızca A seçeneğindeki meştâ “kışlanacak yer, kışlak”, شتو şetv (kış, soğuk)  kelimesinden türetilmiş bir ism-i mekândır.

A seçeneğindeki mahrec  “çıkma yeri”, B’deki medhâl “giriş, girilecek yeri”, C’deki meştâ “kışlanacak yer, kışlak”, D’deki mesken “ev, sâkin olunacak yer” hep ism-i mekân vezinlerindedir. Ancak E seçeneğindeki Bağdâdî ise ism-i mensûbdur. Dolayısıyla E, doğru seçenektir.

Yalnızca E seçeneğindeki مَبْدأ “mebde” (başlama zamanı), بدء bed’ (başlama, ilk)  kelimesinden türetilmiş bir ism-i zamandır. Diğer seçenektekilerin hepsi ism-i mekândır.

Yalnızca B seçeneğindeki  “mev’id” (söz verilen yer veya zaman), وعد “va‘d” (söz verme) kelimesinden türetilmiştir ve hem ism-i mekân hem de ism-i zamandır.

Yalnızca A seçeneğindeki مِفْتَاحْ  “miftâh” (anahtar), فتح  feth (açma, başlama)  kelimesinden türetilmiş ism-i alettir.

İsm-i alet türetmek için mif‘al, mif‘âl, mif‘ale ve i‘lâlli kelimelerde mî‘âl vezni kullanılır.

عبدabd (kul, köle) kelimesinden türetilen عُبَيدْ ubeyd (kulcağız) bir ism-i tasgirdir.