OSMANLI TÜRKÇESİ I

"ğ" sesinin Osmanlı Türkçesindeki kalın ve ince harf karşılıkları غ (gayın) ve گ (gef)'dir. Doğru yanıt "C" şıkkıdır.

Türkçe kelimelerde kelime başındaki ‘‘s’’ ve ‘‘t’’ ünsüzlerini göstermek için bu harflerden sonra gelen ünlülere bakılır. Onlar kalınsa ص ve ط harfleri, ince ise س ve ت harfleri kullanılır. Bu kurala göre "ter" sözcüğünün yazılışı تر 'dir. Doğru yanıt "E" şıkkıdır.

Türkçede ‘‘n’’ sesi iki türlüdür. Diş sesi olan n, genizsi n. Diş sesi olan n’de dilin ucu üst dişlere dokunurken, genizsi n’de dokunmaz, küçük dil geniz yolunu açar hava aynı zamanda burundan salınarak çıkar. Bu ses Osmanlı Türkçesinde sağır kef veya kâf-ı nûnî (nun kefi) adıyla anılan ك harfiyle gösterilmiştir. Doğru yanıt "D" şıkkıdır.

Genizsi n kuralına göre yazılışı اكلمق olan sözcüğün okunuşu "anlamak"tır. Doğru yanıt "B" şıkkıdır.

Osmanlı Türkçesi alfabesinde yer aldığı halde Türkçe kelimelerin yazılışında kullanılmayan harfler vardır. Bunlar: ث peltek se, ح ha, خ hı, ذ peltek z (zel), ز ze, ژ je , ص sad, ض dad, ط tı, ظ zı, ع ayın, غ gayın harfleridir. Bunlardan ث peltek se, ح ha, ذ zel, ض dad, ع ayın harfleri yalnızca Arapça kelimelerde ve kimi Farsça kelimelerde bulunur. Doğru yanıt "A" şıkkıdır.

Türkçe, ünlü ses bakımından zengin bir dildir. Toplam 8 ünlü vardır. Buna karşılık Arapçada üç ünlü ‘‘a,i,u’’ ve bunların uzunları ‘‘â,î,û’’ vardır. Bunların kısa olanları yazılmaz, uzun olanları ise ا, و, ە ,ى harflerinden biri ile gösterilir. Türkçenin ünlülerini de göstermek için bu harflerden yararlanırız. Bunlardan ا ve ە a, e ünlülerini, ى ı, i ünlülerini, و o,ö,u,ü ünlülerini göstermek için kullanılır. Doğru yanıt "D" şıkkıdır.

"e" ünlüsü kelime başında ا ile gösterilir : ال el, ار er, اك ek, اس es ‘‘a’’ sesi verilmesini önlemek için bazen elifin üzerine hemze ء konulabilir: et أت er أر ev أو eş أش . Kelime içinde ‘‘e’’ umumiyetle gösterilmez: gerek كرك emek امك bebek ببك dere دره dede دده. Doğru yanıt "E" şıkkıdır.

Osmanlı Türkçesinde, Türkçe kelimelerde ı ve i ünlülerini göstermek için “ى ‘‘harfi kullanılmıştır. Türkçe kelimelerin başında ı ve i ünlüsü ا ve ى elif+ye harfleri ile gösterilir: ip ایپ it ایت ایز ایش . Kelime içinde ve sonunda ى harfiyle gösterilir. Doğru yanıt "C" şıkkıdır.

يورو sözcüğü o, ö, u, ü seslerinin verilmesi kuralına göre "yavru" değil, "yürü" şeklinde okunmalıdır. Doğru yanıt "D" şıkkıdır.

Eşleştirmelerden طات - tat seçeneği doğrudur. Diğer şıkların doğru yazılışı şu şekildedir: پا چا - paça, چا پا - çapa, ما شا - maşa, قوراق - kurak. Doğru yanıt "D" şıkkıdır.

n, m, l ve b harflerinin kalın ince biçimleri için Osmanlı Türkçesinde ayrı harfler yoktur ancak “z”nin ظ kalın zı ve ز ince ze biçiminde olmak üzere iki ayrı biçiminde harf karşılığı vardır. Doğru cevap E’dir.

Seçeneklerdeki son, sonra, bin ve yeni sözcükleri Osmanlı Türkçesinde genizsi n ile yazılmaktadır. Ancak enfiye sözcüğü diş sesi olan n yani nun ile ﺍﻧﻔﻴّﻪ biçiminde yazılmaktadır. Doğru cevap E’dir.

ژ je harfi Arapçada olmayıp Farçadan Osmanlıcaya geçmiş bir harftir. Doğru cevap A’dır.

ياشا sözcüğünün okunuşu “yaşa”dır. Doğru cevap D’dir.

‘‘a’’ sesi verilmesini önlemek için bazen elifin üzerine hemze ء konulabilir. Yukarıdaki kelimede elif harfinin üstünde hemze kullanılmıştır. Kelimenin okunuşu “eş” biçimindedir. Doğru cevap A’dır.

“göz” kelimesi Osmanlı Türkçesinde kef ile كوز biçiminde yazılmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Türkçede “kelime başındaki” a ünlüsü kelime başında medli elifle yazılır. Örneğin aş آش, az آز Doğru cevap A’dır.

“taş” sözcüğünün yazılışı ince t ت ile değil kalın ط iledir. Sözcüğün doğru yazılışı طا ش biçimindedir. Doğru cevap D’dir.

Bazı Türkçe kelimelerde günümüzde e olarak kullanılan ses ( ﻴ ) ( ی ) ile gösterilmiştir. “gelmek” sözcüğü ise bu harf ile gösterilmemektedir ve yazılışı گلمک biçimindedir. Doğru cevap B’dir.

ك kef, ط kalın tı, ص kalın sad ve س ince sin Türkçe kelimelerde bulunabilen harflerdir ancak خ hı Arapça bir harf olup Türkçe kelimelerde bulunmaz. Doğru cevap D’dir.