OSMANLI TARİHİ (1876-1918)

II Abdülhamid’in mutlakiyetçi idaresi bir taraftan modernleşmeyi sağlarken diğer taraftan da bir çok problemi çözümsüz bırakmaktaydı.

Bu problemlerin ancak yeniden Kanun-i Esasi’nin ilani ile çözülebileceğine inanan aydınların fikir ve faaliyetleri Jöntürk muhalefetini doğurdu.

Osmanlı Tarihi (1876-1918)162 muhalefeti temsil ediyordu. Mizancı Murad, Ali Kemal ve Arnavut İsmail Kemal gibi popüler isimler bu parti içinde yer aldı. Seçimlere sınırlı sayıda bazı bağımsız adaylar da girdi. Seçimlere bu atmosferde gidildi ise de denetim ağırlıklı olarak İttihat ve Terakki’nin elinde idi. Üstelik meşrutiyeti ilan ettirme konusunda gösterdiği kararlılık seçmenlerin ilgisine mazhar oluyordu. Nihayet 1908 sonbaharında yapılan (seçimler tek bir günde değil, yerine göre değişik tarihlerde yapılabiliyordu) seçimlerin de galibi oldu ve II. Meşrutiyet meclisinin birinci devresi başladı. Osmanlı Ahrar Fırkası meclise sadece bir mebus sokabilmişti, geri kalanlar tamamen İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin mebuslarıydı.

      8 Nisan 1909'da Serbestî Gazetesi Başyazarı Hasan Fehmi Bey'in güpegündüz sokak ortasında vurulması ve katillerinin yakalanamaması gerginliği iyice arttırdı.

      İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin perde arkasından yönlendirdiği baskı yönetimini bahane eden gerici çevreler, Rumi 31 Mart'ta (Miladi takvime göre: 13 Nisan 1909) İstanbul'da ayaklandılar.  İttihat ve Terakki'nin daha önce İstanbul'un güvenliğini sağlamak amacıyla Rumeli'den getirdiği "Avcı Taburları" da bu isyancılara katıldı. İsyancılar, ilk günde bazı subayları ve bir kaç milletvekilini öldürdüler. Başlangıçta İngiltere bile, 31 Mart Olayı'nı, İttihat ve Terakki'yi milli politika izleyeceği ve Almanya'ya kayacağı düşüncesiyle, destekledi. Dini politikaya alet eden İttihad-ı Muhammedî Cemiyeti'nin öncülüğünde gerçekleşen bu ayaklanma,  II. Abdülhamit'in tekrar İslamcı siyasasını uygulaması için fırsat yaratmış oldu. Ayaklanma, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin merkezi konumundaki Selanik'te duyulunca, buradaki 3. Ordudan "Hareket Ordusu " adı altında bir birlik oluşturularak, İstanbul'a gönderildiHareket Ordusu'nun İstanbul halkına yayımladığı bildiri de Mustafa Kemal tarafından kaleme alındı. 21 Nisan'da İstanbul'a giren Hareket Ordusu, iki günde ayaklanmayı tamamen bastırdı. 27 Nisan 1909'da toplanan Meclis-i Mebussan, ilk kez bir padişahı tahttan indirme kararı aldı.            II. Abdülhamit ayaklanmada rolü olduğu gerekçesiyle tahttan indirildi. Yerine Meşrutiyet düşüncesine taraftar olan kardeşi V. Mehmet Reşat padişahlığa getirildi.

• Balkan savaşı sonucunda Osmanlı devleti 3 Aralık 1912 de Bulgarlar ile yapılan görüşmeler sonunda bir anlaşmaya varıldı. Buna göre savaş durdurulacak ve on gün içinde Londra’da barış görüşmelerine başlanacaktı. 30 Mayıs 1913 Londra barış anlaşmasına mecbur oldu. Buna göre Osmanlı Devleti’nin batı sınırı Midye-Enez hattı olarak belirlendi.
• Osmanlı’dan ayrılmak isteyen Arnavutlar, eski Berat Mebusu İsmail Kemal’in önderliğinde 29 Kasım 1912’te Arnavutluk’un bağımsızlığını ilan etti ve 11 Aralık’ta Avlonya’da geçici bir hükümet kurdu.
• 25 Temmuz 1913’te tahribe uğramış, insanlarına zulmedilmiş olan eski Osmanlı Başkenti olan Edirne’yi tekrar geri aldı.
• 10 Ağustos 1913’te Bükreş Anlaşması imzalandı. Bu anlaşmaya göre Bulgaristan Ege Denizi ile olan bağlantısını sürdürebiliyor fakat büyük toprak da kaybediyordu
• Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında da 14 Kasım 1913’te Atina Anlaşması imzalandı. Buna göre, Osmanlı Devleti Girit’in Yunanistan’a ait olduğunu resmen kabul etti.
• On iki Ada, İtalya’ya Gökçeada, Bozcaada hariç diğer adalar, Yunanistan’a bırakıldı.