OSMANLI TARİHİ (1876-1918) - Deneme Sınavı - 19

1860lardan beri faaliyet gösteren ve kendilerine Yeni Osmanlılar denilen yenilikçi grup, devletin anayasal/parlamenter sisteme geçmesi gerektiğine inanıyor ve bu doğrultuda faaliyet gösteriyorlardı. İbrahim Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ali Süavi gibi aydınlar basın yolu ile ellerinden geleni yapıyorlardı.

Yeni Osmanlılar,Tanzimat ile birlikte gelişen eğitim, basın ve kamuoyu sürecinde yetişen aydın sınıfına verilen isimdir. Bürokrat ve gazetecilerden olan bu grup genellikle Tanzimat’ın ilk dönem uygulayıcılarını başarısız bularak şiddetle eleştirmektedirler. 1860lardan sonra örgütlü hale gelmeye başlayan Yeni Osmanlıların temel talebi Osmanlı Devleti’nde meşrutiyet yönetimine geçmek idi.

Padişahların tahttan indirilmesi için Şeyhülislamlık'tan alınan fetvaya Hal' Fetvası denirdi.Hal' (tahttan indirme) sadece bu belge ile meşru olabilirdi.

V. Murat'tan sonra tahta gelen 34. padişah II. Abdülhamid'dir.

İstanbul Konferansı, II. Abdülhamid tahta çıktıktan sonra onun ilk diplomatik deneyimidir.

23 Aralık 1876’da İstanbul Konferansı açıldı ve çalışmalarına başladı. “Haliç Tersanesinde”, Bahriye Nezareti’nin Divanhane salonunda yapıldığından “Tersane Konferansı” olarak da anılan toplantıya Osmanlı hükümeti adına Hariciye Nazırı Safvet Paşa ve diğer Osmanlı delegeleri katıldı. İlk oturumda katılımcılar, yetki belgelerini sundular, ardından da müzakereler başladı. Devletlerarası hukuk gereği toplantıya başkanlık yapan Osmanlı Hariciye Nazırı Safvet Paşa konuşurken ard arda top atışları duyuldu.Top atışları II. Abdülhamdi’in tahta geçişinden beri hazırlıkları süren Kanun-i Esasinin/Osmanlı anayasasının ilan edildiğini müjdeliyordu. Kanun-i Esasi’nin bu gün ilan edilmesi Konferansın toplanma gerekçelerini ortadan kaldırmak ve yaratacağı muhtemel baskıları azaltılmak amacını güdüyordu. Teklifler, Sırbistan, Karadağ, Bosna- Hersek ve Bulgaristan olmak üzere dört başlıktan oluşuyordu.

İstanbul Konferansına Paris Barış Konferansında imzası bulunan altı devlet katılmıştır.

Osmanlının ilk anayasası olan Kanun-i Esasinın ön gördüğü meclis (Meclis-i Mebusan) için kısa sürede seçimler yapıldı. Bu seçim iki dereceli bir seçimdi. 141 kişiden oluşan ilk meclisin üyelerinin 115’i meclis-i mebusan, 26'sı meclis-i ayan (ayan meclisi) üyeleri idi. Mebusların 69 u Müslüman 46sı da diğer dinlere mensuptu. İlk Osmanlı parlamentosu 19 Mart 1877 tarihinde yapılan bir tören ile açıldı. Meclis’in açılış töreni Dolmabahçe Sarayı’nda “Divan-i Hümayûn Mahalli” de denilen büyük muayede (bayramlaşma) salonunda Ahmet Vefik Efendi (daha sonra Paşa)nın başkanlığında yapıldı. Açılışı II. Abdülhamid yaptı. Salonda kurulan tahtın etrafında önde gelen devlet ricali protokol üyeleri; karşısında, sağ tarafta ayan meclisi, solda mebusan meclisi üyeleri yer alıyordu.

Rusya ,Balkan topluluklarını kışkırtarak bu toplulukların geleceğinin belirlenmesinde etkili olmuştur.

Uzun tartışmalardan sonra protokolün reddedilmesi doğrultusunda devletlere nota verilmesi kararlaştırıldı. Osmanlı Hükümeti bu kararını da 12 Nisan’da devletlere bildirdi.

Yeni Osmanlılar: Tanzimat ile birlikte gelişen eğitim, basın ve kamuoyu sürecinde yetişen aydın sınıfına verilen isimdir. Doğru yanıt A'dır.

Yeni Osmanlılar denilen yenilikçi grup, devletin anayasal/parlamenter sisteme geçmesi gerektiğine inanıyor ve bu doğrultuda faaliyet gösteriyorlardı. İbrahim Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ali Süavi gibi aydınlar basın yolu ile Midhat Paşa, Mehmed Rüşdi Paşa, Damad Mahmud Paşalar gibi önderleri de bürokrasi içinde anayasal sisteme geçmek için ellerinden geleni yapıyorlardı. Doğru yanıt E'dir.

31 Ağustos 1876’da padişah olan Sultan Abdülhamid'in saltanatı 27 Nisan 1909 yılına kadar devam etmiştir. Doğru yanıt B'dir.

Hal fetvası padişahların tahtan indirilmesi için Şeyhülislamlık’tan alınan fetvadır. Doğru yanıt D'dir.

Kılıç alayı: Osmanlı Sultanlarının tahta geçtiklerinde yapılan törendir. Doğru yanıt A'dır.

Yeni Osmanlılar denilen yenilikçi grup, devletin anayasal/parlamenter sisteme geçmesi gerektiğine inanıyor ve bu doğrultuda faali­yet gösteriyorlardı. Bundan dolayı devle­tin meşrutiyet  yönetimine geçmesi gerektiğini savunuyordu. Doğru yanıt A'dır.

Devletin içine düş­tüğü malî krizler problemler karşısında üretilen politikaların hayata geçirilme­sine imkân tanımıyordu. Dışarıda, Avrupa kamuoyunda Osmanlı aleyhtarlığı geliş­ti, içeride muhalefet yükseldi, medrese öğrencileri ayaklandı ve bir çare olarak Sa­daret değişikliğine gidildi. Doğru yanıt B'dir.

Sultan II.Abdülhamid: Sultan Abdülmecid'in oğludur. Annesinin adı Tirimüjgan'dır. 21 Eylül 1842 yılında doğmuştur. Şehzadeliğinde iyi bir eğitim almıştır. 31 Ağustos 1876'da padişah olmuş ve saltanatı 27 Nisan 1909 yılına kadar devam etmiştir. 31 Mart hadiseleri ardından kurulan Meclis-i Millî tarafından tahttan indirildikten sonra Selanik'te Alatini köşkünde zorunlu ikamete tabi tutulmuştur. Balkan Savaşı'nın çıkması ile de Beylerbeyi Sarayı'na nakledilerek hayatının geri kalanını burada geçirmiştir. 10 Şubat 1918 tarihinde Beylerbeyi sarayında vefat etmiştir. Doğru yanıt C'dir.

II. Abdülhamit tahta çıktığında onu bir kısmı dâhilî bir kısmı da haricî olmak üzere dört önemli sorun bekliyordu. Birincisi, kendisinin tahta geçmesini arzu eden Yeni Osmanlılar'ın talepleri idi. İkinci husus, Balkanlar'daki gelişmelerdi. Üçüncüsü, Balkanları bir bahane ile işgal etmek isteyen Rusya'nın ve Avusturya'nın politika­larıydı. Dördüncü sorun ise Paris Anlaşması'ndan itibaren İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'nde bitip tükenmeyen ve dış müdahalelere sebep olabilecek re­form talepleri idi. Doğru yanıt D'dir.

Avrupadaki gibi parlementer sisteme geçileceği,tüm Osmanlı halklarına eşit muamele yapılacağı ,Osmanlının demokratik bir hukuk devleti olacağı anlayışını vermek için Meşrutiyet ilan edilerek Kanun-i Esas-i yayınlanmıştır.