OSMANLI TARİHİ (1876-1918) - Deneme Sınavı - 12

Osmanlı Devleti’nin bu savaşta yenilmesi ve hattâ büyük bir bozguna uğramasının belli başlı nedenleri bulunmaktadır. Öncelikle, savaş oldukça geniş bir coğrafyada ve farklı cephelerde meydana gelmiştir. Özellikle Doğu Anadolu cephesinde, Kürt ve Çerkezler’den müteşekkil başıbozuk aşiret kuvvetlerinin yardımcı kuvvet olarak kullanılması, askeri düzen ve disiplin açısından olumsuz sonuçlar doğurmuştur. Malzeme, silah ve mühimmat noksanlığı ile bunların ulaştırılmasında yaşanan zorluklar da, savaşın kaybedilmesinde önemli bir etken idi.  Her iki cephede yapılan savaşların önemli bir bölümünün kış aylarında meydana gelmesi, şüphesiz Ruslara büyük bir avantaj sağlamıştır. Deniz ve nehir savaşlarına gelince, Abdülaziz döneminde dünyanın üçüncü büyük donanması olarak vücuda getirilen Osmanlı donanması, Karadeniz’de herhangi bir varlık gösterememiştir. Oysa, sayı ve nitelik bakımından oldukça büyük olan bu donanma etkili bir şekilde idare edilebilseydi, Rusya’nın Karadeniz’deki limanları ve donanması baskı altına alınabilir ve bu yolla bir üstünlük sağlanabilirdi.

Doksanüç Harbi  yüzünden Osmanlı Devleti’nin Rusya’ya ödemek zorunda kaldığı yüklü harp tazminatı, devlet için ciddi bir maddî külfet olurken, Ayastefanos Antlaşması’nın ağır hükümlerinden kurtulmak için İngiltere’nin
yardımını sağlamak amacıyla Kıbrıs’ın idaresi de İngiltere’ye bırakılmıştır.

Slavyanofil Rus milletini Rus Ortodoksluğu, devlet teşkilatı ve sosyal yapısının bir ürünü olarak görmekteydi. Doğru yanıt A’dır.

Osmanlı yönetimindeki Sırplar Rusya’nın himayesi altında olmayı istemiştir. Doğru yanıt B’dir.

Çar I. Nikola döneminde Panislavizmin lideri Pogodin idi. Doğru yanıt D’dir.

Samarin “Ruslaştırma” fikrini savunmuştur. Doğru yanıt E’dir.

Dostoyevski, Panislavizm fikirlerinin koyu savunucularından biriydi. Doğru yanıt B’dir.

Ayestefanos Antlaşması “Panislavizmin zaferi” olarak kabul edilmektedir. Doğru yanıt A’dır.

Osmanlı İmparatorluğu Rusya’nın ültimatomuyla yenilgiye uğrattığı Sırbistan ile ateşkes imzalamıştır. Doğru yanıt D’dir.

İkinci Plevne Savaşında 19-20 bin askere sahip Türk ordusu, 25 bin askere sahip Rus ordusunu büyük bir hezimete uğratmıştır. Doğru yanıt B’dir.

Grandük Nikola “Tanrı’nın izniyle Rus armasını Çarigrad (İstanbul) duvarlarına yapıştıracağım” diyerek 1878’de Edirne’ye doğru ilerlemiştir. Doğru yanıt B’dir.

“Panislavcılık” deyimini ilk kez 1826 yılında Slovak yazar J. Herkel kullanmıştır. Doğru cevap D şıkkıdır.

1870’lerde beliren bu akımın öncüleri, General Fadeyev ile İstanbul’da uzun süre sefirlik yapmış olan Kont İgnatiyef idi. Rus elçisi İgnatiyef, Panislavizmi, tıpkı Fadeyev gibi tamamen siyasal ve askeri çerçevede değerlendiriyordu. Onun, 1876-1880 yıllarındaki faaliyetleri, Osmanlı Devleti’ni büyük bir felaketle yüz yüze bıraktığı kadar, Avrupa için de derin endişe kaynağı oldu. Doğru cevap A şıkkıdır.

Doksanüç Savaşı sonunda imzalanan Ayestefanos Antlaşması, “Panislavizmin zaferi” olarak kabul edilmektedir. Çünkü, özellikle bu anlaşma ile Osmanlı mirası, Rusya’nın istediği şekilde parçalanmaktaydı. Doğru cevap C şıkkıdır.

Rusya, Bulgaristan’da meydana gelen hadiseleri bahane ederek müdahale edilmesi gerektiğini Avrupalı devletlere bildirdi. Avrupalı devletlerin girişimiyle 22 Aralık 1876’da İstanbul’da Tersane Konferansı toplandı. Ancak konferansta alınan kararlar, kendi yararına ve hükümranlık haklarına uygun olmadığından Osmanlı Devleti tarafından kabul edilmedi. Doğru cevap E şıkkıdır.

93 Harbinde Süleyman Paşa’nın gösterdiği başarılar, Osmanlı ordusu için moral kaynağı olmuş ve tarihe “Şıpka kahramanı” olarak geçmesini sağlamıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

(Gazi) Osman Paşa Osmanlı-Rus Savaşı’ndaki başarılı savunması ile tanmış ve savaş içinde kendisine Gazilik unvanı verilmiştir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Osmanlı Devleti’nin Balkan sınırları garanti altına alınması Londra Protokolünün maddesidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Gazi Ahmet Muhtar Paşa, Osmanlı-Rus harbinde Kafkas komutanlığına ve savaştan sonra da Mısır Fevkalade Komiserliği gibi önemli görevlere getirilen 9. Yüzyıl Osmanlı Devleti’nin en önemli asker, devlet adamı, bilim adamı ve yazarlarındandır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Erzurum’un Aziziye ve Topdağı tabyalarındaki müdafaa sırasında, yaşlı bir kadın olan Nene Hatun’un Erzurumluları düşmana karşı bir araya getiren ve savaştıran gayretleri, belki de bu başarıda en büyük etkenlerden biriydi. Bu yönüyle Nene Hatun, Türk tarihindeki kadın kahramanlardan biri olarak kabul edilir. Doğru cevap B şıkkıdır.