OSMANLI TARİHİ (1789-1876)

Rum isyanı Osmanlı Devletine karşı olarak Mora'da başlamıştır. Devlet önceleri bu isyanla pek ilgilenmemiş fakat isyanın giderek büüyümesi ve güçlenmesi ile işin ciddiyetini anlamıştır. Daha sonra bu isyan için "Yunan İhtilai" tabiri kullanılmıştır.

Tepedelenli Ali Paşa zamanla gücünü artırarak devletten bağımsız hareket etmeye başlayınca, kendisinin "fermanlı" ilan edilmesine neden olmuştur. Fermanlı, Osmanlı döneminde devlete karşı gelme suçuyla aranan ve cezalandırılması için hakkında ferman bulunan kişdir.

Özerk bir Yunanistan'ın üç devlet tarafından tanındığı ve esas itibariyle Petersbur Protokolünün  aynısı olan Londra antlaşmasının farklı ve önemli yanı "Osmanlı devletinin şartları kabul etmeyerek barışa yanaşmaması halinde ikna için üç devletin tüm olanak ve güçlerini kullanacaklarına ilşkin hükümdür"

7 Ekim 1826'da imzalanan Akkerman sözleşmesinin bir maddesi "Rumeli ve Kafkasya sınırlarında Rusya lehine bazı düzenlemeler yapılmasıdır". A,B,C ve E seçenekleri SE-Petersburg Protokolünün maddeleridir.

20 Mayıs 1828 tarihinde Rusya ile savaşan Osmanlı Devletinin ilk Rus saldırılarında kaybettiği kalelerden birisi Tulçi'dir. A,B,C ve D seçenekleri yerleşim yerleridir.

14 Eylül 1829 tarihinde Rusya ile imzalanan antlaşmaya göre, Osmanlı Devleti, Rusların Erivan'da varlığını kabul edecekti. Buna karşılık Erzurum, Kars ve Bayezid geri verilecekti.

1822 yılında İran'ın Osmanlı ordusunu mağlup etmesine rağmen, kolera salgınının İran askerlerini büyük bir yıkıma uğratması nedeniyle, İran barış arayışlarına yönlenmek zorunda kalmıştı.

Cezayir dayısı İzmirli Hasan Paşa, Fransa'ya verdiği borcun ödenmemesi nedeniyle, 29 Nisan 1827 tarihinde, Fransız elçisi ile tartışmış ve elçinin yüzüne yelpaze ile vurmuştur. Bu olaydan sonra Fransa ile Cezayir arasında siyasi ilşkiler kopmuştur.

1824 yılında II.Mahmud yayınladığı bir fermanla ilköğretimi zorunlu hale getirmiştir. Fakat fermanın içeriğinden de anlaşılacağı üzere İstanbul'u kapsamaktadır. Ülke genelinde uygulama için Tanzimat dönemi beklenecektir.

Muzıka-yı Hümayun'da batı notası öğreterek işe başlayan kişi İtalyan müzisyen Guseppe Donizetti'dir. A,B,C ve D seçeneklerindeki kişiler batının ünlü yazar ve düşünürleridir.

1814 yılında Odesa’da üç Rum tüccar tarafından kurulan Filiki Eterya Cemiyeti ile bağımsızlık yolunda ilk somut adım atılmıştır. Avrupa’daki gizli mason cemiyetleri gibi örgütlenen bu cemiyet bir “dostluk cemiyeti” olarak gösterilmesine rağmen gerçek amacı bağımsız bir Yunan devleti kurmaktı.

Alexandros Ipsilanti 6 Mart 1821’de 3000 kişilik bir grupla Prut nehrini geçerek Eflâk ve Boğdan’da Yaş şehrinde isyanın fitilini ateşlemiştir.

1823 yılında isyanın yoğunluğu azalsa da 1824’te tekrar şiddetlenmiş hatta Avrupa’dan Mora’ya yeni gönüllü grupları ve maddî yardımlar gelmiştir. İsyanın bastırılamaması üzerine Osmanlı Devleti bu kez Mısır valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa’dan yardım istemiştir. Düzenli bir ordusu ve güçlü bir donanması olan Mehmed Ali Paşa, Mısır valiliğine ek olarak Mora ve Girit valiliğinin de kendisine verilmesi şartıyla yardımı kabul etmiştir.

İngiltere ve Rusya daha etkili olabilmek için protokolü Avusturya, Prusya ve Fransız hükümetlerine de bildirerek katılmalarını istemişlerdir. Bu tür milliyetçilik hareketlerinin karşısında yer alan Viyana sisteminin kurucusu Metternich protokolü reddetmiş, Prusya da onu izlemiştir. Fransa ise protokole katılmayı kabul etmiştir.

II. Mahmud döneminde kıyafet düzenlemesiyle devlet ricalinin kürk giymesi usulü terk edildikten sonra giyilmeye başlanan yakası sırma işlemeli çuhadan üst elbisesidir.

Edirne Antlaşması’nın onaylanmasından sonra Yunanistan’ın kurulması ve sınırlarının belirlenmesi için Osmanlı Devleti ve Avrupa devletleri arasında Londra’da görüşmelere başlanmış ancak devletlerin her birinin kendi çıkarlarına göre hareket etmesi nedeniyle görüşmeler uzun sürmüş ve çekişmeli geçmiştir.

15 Haziran 1826’da Vak’a-yi Hayriye adı verilen olay ye-niçeriliğin sonu olduğu gibi yeni bir döneminde başlangıcı olmuştur.

20 Ağustos 1829’da Edirne’nin düşmesi Osmanlı Devleti’ni barış istemek zorunda bırakmıştır.

Fermanlı: Osmanlı döneminde devlete karşı gelmek suçuyla aranan ve cezalandırılması
için hakkında ferman bulunan kimsedir.

Mekteb-i Tıbbiye, 1827 yılında modern tıp eğitimi vermek üzere İstanbul’da askerî bir okul olarak açılmıştır.