OSMANLI TARİHİ (1789-1876) - Deneme Sınavı - 1

İngiltere ve Rusya 4 Nisan 1826’da 'Yunanistan Osmanlı Devleti’ne tâbi, her yıl vergi veren özerk bir devlet olacaktır. İç işlerinde tamamen özgür olmakla birlikte, idarecilerin atanmasında sultanın da muvafakati aranacaktır. Türk nüfusu Yunanistan’dan ayrılacak, geride bıraktıkları mal ve mülkleri tazmin edilecektir. Yunanistan’ da barışın tesis edilmesi için bundan sonra yapılacak müzakereler Rusya’nın diplomatik desteğinde, aracı devlet sıfatıyla İngiltere tarafından yürütülecektir'  maddelerini içeren Sen-Petersburg Protokolü’nü imzalamışlardır. 

7 Ekim 1826’da Akkerman Sözleşmesi imzalanmıştır. Buna göre; “ Sırbistan’ın özerkliği onaylanacak ve bir anayasa verilecekti. Eflâk-Boğdan’a Rusya’nın da onayıyla yerli beylerden bir voyvoda atanacaktı. Rumeli ve Kafkasya sınırlarında Rusya lehine bazı düzeltmeler yapılacaktı. Rus ticaret gemileri Osmanlı karasularında serbest dolaşma hakkına sahip olacaktı. Bükreş Antlaşması aynen uygulanacaktı.”

16 madde ve 2 senetten oluşan Edirne Antlaşması’na göre; “Rusya, Tuna nehrinin ağzındaki adalar dışında, Rumeli’de işgal ettiği diğer yerlerden çekilecek ve Prut nehri savaştan önce olduğu gibi iki devlet arasında sınır olacaktı. Osmanlı Devleti Rusların Kafkasya, Gürcistan ve İran’dan aldığı Nahçivan ve Erivan’daki varlığını kabul edecek, Rus ya da buna karşılık Erzurum, Kars ve Bayezıd’ı geri verecekti. Sırbistan ve Eflâk- Boğdan’a daha önceden verilen haklar genişletilecek, Eflâk-Boğdan voyvodaları kayd-ı hayat şartıyla atanacaktı. Rus ticaret gemileri Boğazlardan serbest olarak geçebilecek ve Ruslar Osmanlı topraklarında ticaret yapabileceklerdi. Ayrıca Osmanlı Devleti Yunanistan’ın kurulması ve bağımsızlığını öngören Londra Protokolü’nü kabul edecekti. Osmanlı Devleti Rusya’ya 10 milyon düka savaş tazminatı ödemeyi de kabul etmişti.”

 

Barışın zorunlu hâle gelmesi sonucunda Mehmed Emin Rauf Paşa ile Erzurum’a gelen Mehmed Ali Mirza arasında 1823 Haziranı’nda görüşmeler başlamıştır. Görüşmeler sonunda, 1746 yılında Nadir Şah ile imzalanan barış anlaşması esas alınarak 28 Temmuz 1823 günü Erzurum Antlaşması imzalanmıştır. Böylece Osmanlı Devleti, doğu cephesindeki savaşa son vererek bütün dikkatini Batı’daki sıkıntılara çevirmiştir.