OSMANLI TARİHİ (1566-1789)

22 Ağustos’ta Edirne’de kendisine biat edilen III. Ahmed, daha sonra İstanbul’a döndü. Eyüp Sultan Türbesi’ni ziyaret ederek, kılıç kuşandı. Saltanatının ilk günlerinde yeniçeri ve bostancıların bir isyan teşebbüsü olduysa da bastırıldı. III. Ahmed eniştesi Moralı Hasan Paşa’nın yardımıyla devletin üst makamlarında görev alan asi ileri gelenlerini tasfiye ederek, yeni bir yönetim kurdu.

Demirbaş Şarl Ruslar’a karşı Türkler’den yardım beklediğini elçiye söylemiştir. Ancak III. Ahmed, Ruslar’la yapılan ve 1700’de imzalanan İstanbul Antlaşması’nı bozmak istememiştir. Bu sebeple, İsveç’e fiilen yardım yapılamayacağı, ancak dostluk için çaba göstereceği elçilerine bildirilmiştir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

23 Temmuz 1711’de imzalanan Prut Antlaşması, aslında Osmanlılar açısından çok da kötü değildi. Antlaşmaya göre Azak Kalesi Ruslar’dan geri alınacak, Osmanlı sınırındaki Rus kaleleri yıkılacak, Rusya Lehistan’a müdahale etmeyecek, Rusya eskiden olduğu gibi Kırım Hanlığı’na vergi verecekti. İsveç kralıyla ilgili ise ülkesine dönmesine müsaade edilecek kararı alınmıştır.

Pasarofça Antlaşması; 1718 yılında Osmanlı Devleti ile Avusturya ve Venedikliler arasında imzalanmıştır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Charles de Lorraine, Ludwig von Baden ve Savoylu Prens Eugene gibi Avusturya askerlik tarihinin en önemli komutanlarının Viyana bozgun yıllarında Osmanlı’nın karşısında olması alınan mağlubiyetlerin başlıca sebepleri arasında gösterilmiştir. Doğru yanıt I, II ve III'tür.

Osmanlı İmparatorluğu, aldığı büyük mağlubiyetle, Viyana bozgun yıllarında kaybettiği yerleri geri alma hayallerini tamamıyla yiti­rip, barışa sıcak bakmaya başladığı Zenta Muharebesi 1697 yılında gerçekleşmiştir

Zenta Muharebesinden sonra yapılan barış görüşmelerine İngiltere ve Hollanda ara buluculuk yapmıştır

Fransa ve İspanya veraset meselelerin­den dolayı Avusturya ile aralarının açılması ihtimali nedeniyle Osmanlıların barış imzalamamasını istiyordu

Osmanlının Erdel’in bağımsızlığı yönündeki ısrarlarından vazgeçmesi üzerine, Osmanlı ve Avusturya arasında Edirne'de bir protokol yapılarak, barış antlaşması için görüşmelere başlanılması kabul edildi

Karlofça Müzakereleri 103 gün sürmüştür

Karlofça Antlaşması sonucunda Lehistan Podolya ve Ukrayna’nın Osmanlı hakimiyetinde olan bölgelerini alırken, bunun karşılığında işgali altında olan Boğdan’ı boşaltmıştır

İstanbul Antlaşması sonucunda Rusya İstanbul’da daimi elçi bulundurma hakkını kazanmıştır

Edirne Vakası 1703 yılında meydana gelmiştir

1695’te Sakız Adası’nda Cizvitler ile Rum ruhbanlar arasında patlak veren kavga yüzünden Osmanlı İmparatorluğu’nun Hristiyan tebaasının Katolik mezhebine geçmesini II. Mustafa yasaklamıştır

Bu antlaşmayla Avusturya, Tımışvar hariç bütün Macaristan ve Erdel’i aldı. Lehistan, Podolya ve Ukrayna’nın Osmanlı hakimiyetinde olan bölgelerini alırken, bunun karşılığında işgali altında olan Boğdan’ı boşalttı. Ayrıca Osmanlılar, Kırım Tatarları’nın Lehistan’a saldırmayacaklarına dair garanti verdiler. Venedik ise Mora’yı, Adriyatik Denizi’ndeki birkaç ada ile sahil şeridinden bazı yerleri aldı. Taraflar arasında sınırlar ana hatları ile çizildiğinden, antlaşmadan sonra kesin sınır tespiti için heyetler kurularak, ülkeler arasındaki sınırların tam olarak nereden geçeceği ve sınır taşlarının dikilecekleri yerler tespit edildi.

Prut antlaşmasına göre Azak Kalesi Ruslardan geri alınacak, Os­manlı sınırındaki Rus kaleleri yıkılacak, Rusya Lehistan’a müdahale etmeyecek, İsveç kralının ülkesine dönmesine müsaade edilecek ve Rusya eskiden olduğu gibi Kırım Hanlığına vergi verecekti

16 Ekim 1698 Perşembe günü Karlofça’ya gelen heyetlerin müzakereleri görüşmelerin başlamasından 103 gün sonra, 26 Ocak (1699) Pazartesi günü bitti. 26 Ocak saat 10’da antlaşmanın imzası için görüşme çadırında toplanıldı, merasimin bitmesinden sonra da tüfekler atılarak, antlaşma kutlandı.

Ruslar bütün istedikleri yerleri elegeçiremediklerinden antlaşmaya varılmasını istemiyorlardı. Barışa şiddetle karşı çıkan Çar Petro, Avusturyalılar’ı görüşmeleri sürdürmekten vazgeçirmek için uğraştıysa da bir sonuç alamadı. Avusturya, İspanya meselesi büyüdüğünden Fransa ile muhtemel bir savaş tehlikesinden önce Osmanlı İmparatorluğu ile antlaşmaya varmak istiyordu. Ruslar yalnızca ellerinde bulunan yerlerin tasdikini değil, Azak Denizi’nin güneyindeki girişleri kontrol eden Kerç Kalesi’ni de talep ediyorlardı. Bu durumu kabul etmeyen Osmanlılar, Azak’ın Rus egemenliğine girişini tanıma karşılığında Özi’deki (Dinyeper) Rus kalelerinin yıkılmasını istiyorlardı. İki taraf da isteklerinden vazgeçmedi. Rusya adına görüşmelere katılan Kont Vozhnitsin’in sınırlı talimat ve yetki ile Karlofça’ya gelmesi de antlaşmaya varılmasını engelledi. Bir uzlaşmanın çıkmayacağı anlaşılınca nihai barış antlaşmasının yapılacağı ileriki bir tarihe kadar, iki yıllık bir ateşkes yapıldı. Antlaşma ise bir yıl sonra 15 Temmuz 1700’de İstanbul’da imzalandı.

İstanbul Antlaşması’yla Azak Ruslar’a bırakılırken, buna mukabil olarak Özi civarındaki bazı kaleler Osmanlılar’a verildi. Ayrıca Ruslar İstanbul’da daimi elçi bulundurmak hakkını da kazandılar.

Sultan II. Mustafa da, 21 Ağustos 1703’te sefer elbiseleri içinde Hafsa’ya geldi. II. Mustafa, askerlerinin metrisler kazmalarını ve savaşa hazır olmalarını emretti. Sultan kendi askerlerine güveniyordu, ancak padişaha bağlı görünen askerleri, çoktan asilerle anlaşmışlardı. Akşam olunca, asilerin tarafına geçtiler. II. Mustafa’nın yanında sadrazam ve önde gelen komutanlardan başka kimse kalmamıştı. Kalanlar da bir süre sonra can korkusuna kapılarak dağıldılar. II. Mustafa askerlerinin de kendisine ihanet etmesi üzerine iyice ümidini keserek, Edirne’ye dönüp, tahttan kardeşi III. Ahmed lehine çekildi. Tahttan indikten sonra üzüntüden ve hastalıklarından fazla yaşamayan sultan beş ay sonra 29 Aralık 1703’te Edirne’de vefat etti. Yeni Cami’de Hatice Turhan Sultan Türbesi’ne defnedildi.