OSMANLI TARİHİ (1300-1566)

VIII ve IX. yüzyıllarda Avrupa’da hüküm sürmüş Germen kökenli hanedanlık Karolenj Hanedanlığıdır. Doğru Cevap B’dir.

Kanunî Sultan Süleyman’ın Belgrad Seferi sürecinde 7 Temmuz 1521 tarihinde ilk fethettiği kale Böğürdelen’dir. Doğru Cevap B’dir.

1494’te başlayan İtalya Savaşları’nın ilk devresini sona erdiren 1516’da imzalanan Noyon Antlaşması Fransa’da gerçekleşmiştir.   Doğru Cevap C’dir.

1537 yılında gerçekleşen Korfu Seferinde Fransız ve Osmanlı askerleri ortak hareket etmişlerdir.  Doğru Cevap E’dir.

Ordugâhın etrafına hendekler kazılıp arabaların da birbirine zincirlenerek öne konulmasıyla oluşturulan istihkâmı tanımlayan terim İstabur’dur. Doğru Cevap A’dır.

1541 yılının Haziran ayında Osmanlı ordusu tarafından gerçekleştirilen ve İstabur Seferi olarak adlandırılan harekat Macaristan’a yönelik düzenlenen 4. seferdir.   Doğru Cevap C’dir.

1555 yılında imzalanan ilk Osmanlı – Safevi anlaşması Amasya’da gerçekleşmiştir.  Doğru Cevap A’dır.

Kanuni Sultan Süleyman’ın Irakeyn Seferi sırasında Safevi Devleti’nin sultanı Tahmasb’tır. Doğru Cevap D’dir.

Nişabur Kanuni Sultan Süleyman Döneminde Atabeyler Yurdu olarak adlandırılan bölgenin sınırları içerisinde yer alan yerleşmelerden  birisi değildir. Doğru Cevap E’dir.

Kanuni Sultan Süleyman’ın son seferinin 1566 tarihli Zigetvart Seferi’dir.

Doğru Cevap A’dır.

Osmanlı kaynaklarında Fransa’ya yardım etme maksadıyla çıkıldığı belirtilen seferin hedefi Macaristan’dır. Bir ihtimal bundaki amaç Macaristan’ın bütünüyle ele geçirilerek Habsburglara karşı bir üs olarak kullanılması düşüncesidir. Bu sırada Macaristan’da II. Lajos’un yönetimi tepki çekmektedir. Macar tahtından Habsburg taraftarı II. Lajos'u uzaklaştırma isteği de bu sefere çıkılmasının nedenleri arasındadır. Macaristan krallığında yaşanan iç karışıklıklardan da istifade etmek isteyen Sultan Süleyman, 1526'da Macaristan seferine çıkmıştır.

V. Karl’ın en büyük emeli Ortaçağ Avrupası’nda Karolenj imparatoru Karolus Magnus’un (742-814) (Charlemagne veya fiarlman) kısa süreyle olsa da gerçekleştirdiği şekilde Hıristiyan Avrupa’yı kendi idaresindeki büyük bir imparatorluk çatısı altında birleştirmekti.

1520'de İmparator seçilen V. Karl'ın tacı giymesiyle Fransa Kralı I. François'le karşı karşıya geldiler. Bu tarihten sonra siyasî ve askerî birlikten yoksun İtalya’yı ele geçirmek için siyasi bir mücadelenin içine girdiler.

Zigetvar Seferi Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferidir. Sefer esnasında hücumlar devam ederken Sultan Süleyman vefat etmiştir. Dolayısıyla doğru cevap "D" seçeneğidir.

İngiltere dışında, Avusturya, İspanya, Hollanda ve Belçika V. Karl'ın ( Şarlken), üyesi olduğu hanedan ailelerinden miraslar yoluyla elde ettiği ülkeler arasındadır. Dolayısıyla doğru cevap "B" seçeneğidir.

Osmanlı tarihindeki bu en uzun askerî harekât sona erdiğinde elde edilen tek fayda Bağdat ve civarında Osmanlı hâkimiyetinin başlaması, doğu sınırında Erzurum, Kemah, Bayburt yöresini içine alan yeni bir beylerbeyiliğin kurulup sınır boylarının takviye edilmesidir. Bunun ötesinde ise Safevîlerin ortadan kaldırılamayacağı açıkça görülmüş, Osmanlılar İran’da kurdukları hâkimiyetin geçici olduğunu anlamışlardır. Bundan sonraki asıl hedef onları belirli bir sınır bölgesinde tutmak olmuştur. Irak-ı Arab ve Irak-ı Acem’e girildiği için iki Irak anlamında Irakeyn Seferi olarak isimlendirilen bu harekât ile Basra-Bağdat-Halep ticaret yolunun denetimi sağlanmıştır. Ayrıca ipek ticaretinin ana merkezleri Gilan ve fiirvan hâkimleri Osmanlı padişahına bağlı olduklarını bildirmişlerdir. Bağdat Beylerbeyiliği kurularak ticaret yolları emniyet altına alınmış, Basra’da ise Osmanlı merkezî idaresi giderek ağırlığını hissettirmeye başlamıştır.

Protestan hareketinin lideri Martin Luther King önceleri Türkler hakkında olumlu düşünürken 1529 Viyana Seferi’nden sonra onları Hıristiyanlığın düşmanı olarak ilan etmiştir.

Anadolu'da bir kısım Türkmenlerin benimsedikleri kabilevî heterodoks İslam anlayışı, On iki İmam doktrininin farklı bir hüviyet alarak Kızılbaşlık / Alevilik haline dönüşmesi, İnanç farklılığının siyasi emellere alet edilmesi, Anadolu’daki Türkmen boyları üzerinde Safevî propagandasının etkili oması Osmanlı Safevi mücadelesine neden olan gelişmelerdendir. Osmanlılar şii temayüllü bir dünyayı desteklememişler tam aksine Şii temayülüne karşı Sünniliğin koruyuculuğunu üstlenmişlerdir. Dolayısıyla doğru cevap "D" seçeneğidir.

Fransa ve İngiltere gibi milli monarşilerin var olması, Reformasyonla birlikte gelişen Protestanlık hareketi, Osmanlıların, Batı'ya yönelik askeri ve siyasi faaliyetleri ve Milli monarşilerin siyasi etkinlikleri V. Karl'ın Kutsal Roma- Germen imparatoru olarak, Hıristiyan Avrupa Birliği hayalini gerçekleştirmesine engel olacak gelişmelerdendir. Ancak o dönem siyasi ve askeri birlikten yoksun olan İtalya İmparator için bir engel teşkil etmez. Dolayısıyla doğru cevap "C" seçeneğidir.

1 Haziran 1555 tarihinde Amasya’da ilk Osmanlı-Safevî anlaşması yapıldı. Bununla Osmanlı-Safevî dinî zıtlaşması makul bir seviyeye indirildi ve daha sonraki anlaşmaların da temeli oluşturuldu. Safevîler Bağdat bölgesi, Kars ve Atabegler yurdu üzerinde Osmanlı hâkimiyetini kabul ettiler. Bu anlaşma ile Osmanlıların şark meselesi yirmi beş yıl kadar sakin bir seyir izledi.