OSMANLI TARİHİ (1300-1566)

Mercidabık Zaferi Yavuz Sultan Selim dönemine aittir. Doğru cevap E'dir.

Bayezid dönemi bir önceki döneme kıyasla, gazanın durduğu bir dönem olarak göze çarpar. Bu dönemde Modon, Koron, İnebahtı, Navarin ve Draç topraklara katılmıştır.

II. Bayezid’in hayatta olan dört oğlu vardı. Oğullarından en büyük olanı şehzade Ahmed Amasya’da, şehzade Korkut Manisa’da, Şehinşah Konya’da ve Selim Trabzon’da sancak beyi olarak bulunmaktaydı. Yeniçeriler Selim’e biat edince, devlet erkânının da tavsiyeleri ile II. Bayezid tahttan oğlu Selim lehine çekilmiştir.

Osmanlının en büyük idari organı Divan-ı Hümayun idi.

Bayezid’in damatları Hersekzade Ahmed Paşa ve Anadolu beylerbeyi Sinan Paşa, yeniçeri ağaları Kasım ve Rüstem ağalar ile İshak Paşa Karamani Mehmed Paşa aleyhine yeniçerileri tahrik ettiler. Bu gelişme üzerine yeniçeriler ayaklanarak İstanbul’da ortamı Bayezid’in lehine çevirdiler. Bayezid’in sultan olması için nümayiş yapan yeniçeriler Karamani Mehmed Paşa’nın evini basıp onu katlettiler.

Cülus bahşişi: Tahta çıkan yeni hükümdar tarafından askerlerle memurlara verilen paralar için kullanılan bir tabirdir.

II. Bayezid’in saltanatının başlangıcında karşı karşıya kaldığı en önemli olay Cem Sultan’ın tahtı ele geçirme teşebbüsleridir. Bayezid kardeşinin Bursa’ya geçme ihtimaline karşı, Saruhan sancakbeyi olan oğlu Abdullah’a haber yollamış ve Bursa’ya gidip orada beklemesini istemişti. Ayrıca o tarihte Avlonya’da bulunan ve Otranto’daki kuvvetlerine yardım yollamaya çalışan Gedik Ahmed Paşa’yı geri çağırdı.

II. Mehmed zamanında Eflak (Bugünkü Romanya) ve Boğdan’da Osmanlı idaresi tesis edilmiş ve Eflak gibi Boğdan da Osmanlı haraçgüzarı olmuştu. Fakat Boğdan voyvodası Ştefan cel Mare, Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu durumdan istifade ile Eflak sınırını aşarak 8 Temmuz 1481’de Bükreş’e girmiş, daha sonra da Tuna’yı geçmek suretiyle Osmanlı topraklarına tecavüz etmişti. II. Bayezit 1 Mayıs 1484 tarihinde de haracını göndermeyip isyan eden Boğdan üzerine sefer ilan etti.

Çukurova üzerinde Memlüklerle olan mücadele dolayısıyla Osmanlı Devleti prestij kaybına uğradığı gibi, bu durum padişahın otoritesi üzerinde de sarsıcı etkiler doğurdu. Bu başarısızlık dolayısıyla özellikle Karaman bölgesinde bir takım karışıklıklar ortaya çıktı.

Başta Venediklilerle barış içerisinde olan Osmanlılar sonraları çeşitli sebeplerle ortamın gerilmesiyle savaş ilan ettiler. II. Bayezit'in emriyle Osmanlılar hem karadan, hem denizden saldırıya geçtiler. Bazı kayıplar verilsede deniz savaşlarında Osmanlılar galip oldu. Venedik üst üste gelen başarısızlıklar ve savaşın maliye üzerine yükü dolayısıyla barış isterken, Osmanlılar da Doğu’da giderek ciddileşen Safevi meselesi dolayısıyla savaşa son vermeye hazırdılar. Bu savaş artık Akdeniz’de Osmanlı donanmasının Venedik’le boy ölçüşebilecek seviyeye geldiğinin göstergesiydi. Gerek 1494 yılında Kemal Reis’in donanmaya katılması ve gerekse de sonrasında denizcilik alanında yapılan uygulamalar neticesini vermiş; bu dönemde Osmanlı Devleti artık bir denizci devlet hüviyetini kazanmıştı. Gaza ve cihadın yeni adresi Ege ve Akdeniz olmuştu.

O dönemde II. Bayezit sağ olmasına rağmen yukarıdaki diğer maddelerde verilen sorunlardan dolayı dört oğlu arasında taht kavgası başlamıştı. Yeniçeriler Selim’e biat edince, devlet erkanının da tavsiyeleri ile II. Bayezid tahttan oğlu lehine çekilmeye mecbur kaldı.

İtalyan Rönesans’ının en önemli temsilcilerinden Leonardo da Vinci, II. Bayezid’e yazdığı bir mektupta Haliç ve Boğaziçi’nde bir köprü yapma talebinde bulunmuştur.

İstanbul merkezli yaşanan sıkıntılar, padişahın başkenti sıkça terk edip Edirne’ye gitmesine neden olmuştur. Bunun izlerini dönemin imar hareketlerinden takip edebilmek mümkündür. Önce şehzadeliğini geçirdiği Amasya’daki cami, medrese ve imaretten oluşan külliyesini tamamlatmış (1486), ardından Edirne’deki cami, medrese, tabhane, imaret ve darüşşifadan oluşan külliye bitirilmiş (1488) ve son olarak da İstanbul’daki cami, kervansaray ve çifte hamamdan ibaret külliye nihayete ermiştir (1505).