OSMANLI TARİHİ (1300-1566)

Osmanlı topraklarındaki Rumları Vatikan'ın nüfuzundan korumak

1452 Rumeli Hisarının inşası

Balkanlardan kalabalık bir Ortodoks kitlenin İstanbul'a yerleştirimesi

Uzun Hasanın 1465 te Anadoluya seferi

Akşemseddin

Fatih Mehmed, Midilli’yi alarak adanın eski Bizans hanedanına mensup hâkimi Niccolo Gattilusio’yu idam ettirdi (Eylül 1462). Venedikliler, Midilli’nin Osmanlıların eline geçişini, Ege Denizi’ndeki varlıklarına bir tehdit olarak algıladılar. Nihayet, kentin Rum ahalisinin Argos kalesinin kapılarını Osmanlılara açması, Venedik hükümetini savaş ilanı kararı almaya sürükledi (28 Temmuz 1463).

Sınırsız güç sahibi mutlak bir hükümdar olmak isteyen II. Memed bu amaçla İran, İslam, Türk ve Roma hükümdarlık geleneklerini şahsında birleştirip klasik Osmanlı padişahına hayat vermiştir. Bu bilgiler doğrultusunda Ortodoks inancının II. Memed'in hükümdarlık anlayışında doğrudan etkisi olmadığı görülür. Dolayısıyla doğru cevap "C" seçeneğidir.

İstanbul, coğrafi konumu itibarıyla Osmanlıların Rumeli ve Anadolu’daki topraklarının tam ortasında yer alıyordu. II. Mehmed’e göre, Bizans payitahtının iç karışıklık çıkarmak için taht iddiacısı Osmanlı şehzadelerine kucak açması ve haçlı seferlerini teşvik etmesi gibi etkenler bir yana, sadece Osmanlı topraklarının bir bütün haline getirilmesi için bile bu kentin alınması şarttı.

Rumeli ve Balkan toprakları fethedilmiş İstanbul’un Avrupa ile bağlantısı kesilmişti. Osmanlıların Balkanlara yerleşmesi sağlanmış Anadolu Türk birliği tamamlanmıştı. Bu koşullarda Bizans’ın Osmanlıların Balkanlarda ilerlemesini engelleyecek gücü yoktu. Doğru cevap B'dir.

Çandarlı Halil Paşa II. Murat’a gizlice haber göndererek tekrar tahta çıkmasını sağlamış, yeniçerilerle dayanışma içinde olmuş, II. Mehmet'i kuşatmadan vazgeçirmek için çeşitli bahaneler ileri sürmüştü. Fetihten sonra azledildi. Doğru cevap D'dir.

Fatih Sultan Mehmed, fethin ardından huzuruna çağırdığı Georgios Scholarios’a Ortodoks patrikliğini ihya etme görevini verdi. Kiliselerinin birleşmesine karşı çıkmasıyla tanınan Scholarios, II. Mehmed’in himayesinde kurulan İstanbul merkezli Ortodoks patrikliği vasıtasıyla Rumların Vatikan’ın nüfuzuna karşı Osmanlı payitahtına bağlanmalarında aracı rolü oynadı. Doğru cevap A'dır.

İstanbul’un fethi, batı kamuoyunda büyük bir infiale yol açtı. Papa V. Niccolo, Osmanlı karşıtı bir haçlı birliğinin kurulması için kolları sıvadı. II. Mehmed, haçlı ittifakını içten delebilmek amacıyla Venedik Cumhuriyeti’yle bir ticaret antlaşması imzaladı (18 Nisan 1454). Doğu Akdeniz’deki ticarî menfaatlerini düşünen Venedik hükümeti, Papa riyasetinde toplanan haçlı toplantılarına katılmaktan kaçındı. Doğru cevap C'dir.

Karamanoğlu İbrahim Bey’in ölümü (1464), Orta Anadolu’da üç büyük devletin katılımıyla amansız bir iktidar mücadelesi başlattı. Bu mücadeleler sonucunda 1473 yılında Karamanoğulları II. Mehmet tarafından itaat altına alınmışlardır. Bu olayın Venedik çıkarlarıyla doğrudan bir ilgisi bulunmamaktadır. Doğru cevap E'dir.

II. Mehmed, müttefiklerle dayanışma içinde olan  İskender Bey’i ortadan kaldırmak için Arnavutluk’a yürüdü (1466 baharı). İskender Bey, Venediklilerden aldığı askerî yardımla bölgedeki Osmanlı beylerini dize getirmeyi başarmıştı. İsyancı lider, Fatih’in gelişiyle Arnavutluk’un kuzeyindeki dağlık araziye sığındı. Bölgeyi daha sıkı denetleme arzusunda olan II. Mehmed, memleketin ortasına kuvvetli İlbasan kalesini inşa ettirdi. Ne var ki, seri zaferlerine devam eden İskender Bey’in İlbasan’ı kuşatması, 1467’de ikinci Arnavutluk seferini zorunlu kıldı. Arnavutluk, Osmanlı-Venedik mücadelesinin belli başlı kapışma alanlarından biri haline geldi. Doğru cevap D'dir.

Fatih, Anadolu’da eskiden Bizans İmparatorluğu’na ait olan toprakları kendi egemenliği altında birleştirmeyi hayal ediyordu. Bu anlayış, 1461’den sonra Anadolu üzerinde siyasî menfaatlere sahip Memlüklerle Osmanlı Devleti’nin arasının açılmasına yol açtı. Memlük sultanı, Akkoyunlular, Karaman ve Dulkadıroğulları’nı himayesi altında görüyordu. Doğru cevap B'dir.

1453 İstanbul, 1461Trabzon, 1475’de Kırım alınarak Karadeniz Osmanlı egemenliğine girmiştir. Doğru cevap A'dır.

Fatih, Uzun Hasan’ı kesin sonuçlu bir meydan muharebesine zorlayarak düğümü bir defada çözmek istiyordu. Otlukbeli savaşında Uzun Hasan yenildi ve kaçtı. Yolladığı elçiyle, bir daha Osmanlı topraklarına tecavüz etmeyeceği sözüyle birlikte barış imzaladı. Bu zafer, Anadolu’da Osmanlı siyasî gücünü pekiştirirken batılı kuvvetlerin Osmanlıları yenilgiye uğratma hayallerinin de sonu oldu. Doğru cevap C'dir.

Bu fetihlerin hepsi Fatih Sultan Mehmet (II Mehmet) Dönemi’nde gerçekleştirilmiştir. Doğru cevap E'dir.

1454- 1464 yılları arasında Ortodoks Patrikliği yapan filozof ve ilahiyatçı. Scholarios, Latin ve Ortodoks kiliselerinin birleşmesine karşı çıkıyordu. II. Mehmed, Rum ahalinin batı güçleriyle ittifak haline geçmesini önlemek için büyük saygı gösterdiği Scholarios’u İstanbul’da yeniden kurduğu Ortodoks patrikliğinin başına geçirdi.

II. Mehmed 1456 yılında Amirutzes’e dünya haritasını çizdirmiştir.