OSMANLI TARİHİ (1300-1566)

1256- 1474 yılları arasında Konya, Niğde, Karaman, İç İli, Taşili ve Alanya yörelerinde hüküm süren diğer beylikler üzerinde üstünlük iddiasında bulunarak Osmanlı beyliği ile devamlı rekabet halinde olan Türk beyliği Karamanoğulları beyliğidir.

Genel anlamda rakip devletler, özel anlamda ise Bizans sınırında oluşan, dini unsurlarla örülü küçük siyasi-askeri yapı ve bununla oluşan yaşam tarzına uç denilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Cengizhan liderliğinde Orta-Asya’da siyasal birliğini sağlayan Mogollar batıya doğru hareketlenerek Türkistan’dan Anadolu’ya Karadeniz’in kuzeyinden Mısır’a kadar büyük yıkım yapmışlardır. Doğru cevap B'dir. 

Çiftçiler, esnaf teşekkülleri, ahi grupları, sanatkarlar Anadolu’nun ve Doğu Anadolu’nun yerleşik halkından olup uç bölgelere yerleşen; siyasi bir idari yapının çok kısa sürede oluşturulmasına ve bu yapıyı destekleyecek iktisadi faaliyetlerin temelinin atılmasını sağlayan unsurlardır. Doğru cevap D'dır.

Osmanlıların, fethettikleri bölgelerdeki gayri müslim ahaliyi kendi yönetimlerine çabuk ısındırabilmek için himaye etmek, dinî serbestiyet vermek ve vergi muafiyeti tanımak gibi uyguladıkları politakaya istimalet denilir. Doğru cevap C'dir.

Orhan Bey'in 1326’da Bursa’yı alarak başlattığı büyük yeni strateji, diğer Türk beylikleri tarafından dikkat çekerken Osmanlı Beyliği’nin giderek güçlü bir devlet haline geleceğinin ilk önemli işaretlerini verdi. Doğru cevap B'dir.

Anadolu Selçukluları döneminde 1240 yılında gayri sünnî tasavvufî hareketin lideri Baba İlyas tarafından çıkarılan isyan Babai isyanıdır. Doğru cevap E'dir.

Palekanon savaşı Osmanlıların zaferiyle sonuçlanmış ve o güne kadar dikkat çekmeyen Osmanlıların ön plana çıkmasını sağlayarak İznik`in alımının kolaylaşmasına neden olmuştur. Doğru cevap A'dır.

İlhanlı baskısı sonucu Selçuklu Devleti dağılırken, iç bölgedeki yaylaklarını kaybeden Türkmen boyları, Anadolu’nun batı uç kesimlerine yığılmaya başlamışlardır. Kuzeydoğu Anadolu’nun dağlık kesimleriyle Kastamonu bölgesinden Antalya’ya kadar uzanan hat, Türkmen boylarıyla dolup taşmıştır. Bu Türkmen boyları

basit birer göçebe kabile durumunda değillerdi. Onlar Harezmşahların, Selçukluların ve diğer Türk beyliklerinin idaresi altında bulunmuşlardı, idari, askeri yapıdan haberdar idiler. Ayrıca bir kısmı 1240’larda Anadolu tarihi bakımından büyük önemi haiz Babaî İsyanı’na katılmışlardı.

Karamanoğulları: 1256-1474 yılları arasında Konya, Niğde, Karaman, İç İli, Taşili ve Alanya yörelerinde hüküm süren Türk beyliği. Diğer beylikler üzerinde üstünlük iddiasında bulunarak Osmanlı beyliği ile devamlı rekabet halinde olmuşlardır. Kendilerini Selçukluların varisi olarak görmüşlerdir.

Bir cihan devleti olarak tarih sahnesinde yer almış olan Osmanlıların Batı Anadolu’nun kuzey kesiminde küçük bir beylik halinde ortaya çıkışı, doğrudan doğruya bu döneme ait (XIII. ve XIV. yüzyıllar) çağdaş kaynaklardan takip edilememektedir.

Kronik: Döneminde kaleme alınmış olan ve olayları zaman dilimini dikkate alarak anlatan tarihler anlamında kullanılmıştı. Osmanlı kronikleri/tarihleri XV. yüzyılın ortalarından itibaren daha düzenli olarak tutulmaya başlanmıştır.

Tarihi şahsiyet olarak muasır/çağdaş bir Bizans kaynağında adı geçen Osman Bey’in dışında onun ataları, bulunduğu yere gelişi, beyliğin teşekkülü konusu, en eskisi Osman Bey’in ortaya çıkışından yüz yıl sonra kaleme

alındığı bilinen ilk Osmanlı kaynağı (Ahmedi’nin Tarihi, XIV.yüzyılın başı) ve onu takip eden XV. asır ortalarında çoğu Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid çağında yazılmış Osmanlı tarihlerine dayalı olarak aktarılmıştır.

Atman: Kelime aslında başbuğ, kumandan anlamına gelen ve daha çok Karadeniz’in kuzeyindeki Türk kavimlerince kullanılan bir unvandır. Bu unvan Hatman tarzında Ukrayna Kazaklarınca da kullanılmıştır. Batı kaynaklarında Osmanlı İmparatorluğu için kullanılan Ottoman kelimesinin de tıpkı Atman gibi Osman yazılışının bozulmuş şekline dayandığı söylenebilir.

Alanlar: Bizans ordusunda paralı asker olarak hizmet gören Alanlar, İskit-Sarmat kökenli Kafkas halklarındandır.

Bafeus savaşı sonrası Osmanlı Beyliği’nin bir siyasi teşekkül haline geldiği genel olarak kabul edilmektedir. Hatta bazı tarihçiler bu savaşın tarihini yani 1302’yi Osmanlı beyliğinin kuruluş tarihi olarak kabul etme eğilimindedirler. Bununla beraber Pachimeres’in anlattıkları o tarihe kadar Osman Bey’in aslında tanınmış ve kendi başına hareket eden bir bey olduğunu göstermektedir.