OSMANLI MERKEZ VE TAŞRA TEŞKİLATI

“XV. yüzyılın ortalarından XVI. yüzyılın sonlarına kadar olan devre, çoğu Osmanlı tarihçisi tarafından Osmanlı ‘…………………………………’ olarak tanımlanır.”

Aşağıdakilerin hangisinde yukarıdaki metinde boş bırakılan yere gelecek kelime doğru olarak verilmiştir?

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde yazar ve eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde “Kanun-ı kadim” kavramına bakışı farklı olan eser doğru olarak verilmiştir?

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde “Usulü’l-hikem fî Nizami’l-âlem” adlı eserin yazarı doğru olarak verilmiştir?

Aşağıdakilerden hangisinde Ayn Ali Efendi’nin 1609’da Kuyucu Murad Paşa’ya sunduğu ve zeamet ve tımar konusundaki bozulmayı ortadan kaldırmak istendiğinde aşamalı bir şekilde nasıl yapılacağını açıkladığı eserin adı doğru olarak verilmiştir?

Aşağıdaki seçeneklerin hangisi Mustafa Ali’nin Nushatü’s-Selâtin eserinde devlet teşkilatındaki bozulmaların nedenleri arasında yer almaz?

Aşağıdakilerden hangisinde II. Osman’a sunulmuş olan Kitâb-ı Müstetâb’a göre devletin temel dayanakları olan iki ocağın (kul tâifesi ve timarlıların) bozulmasının en önemli sonucu doğru olarak verilmiştir?

Aşağıdakilerden hangisi Koçibey’in ideal devlet düzeninde olması gerekenler hususlar arasında yer almaz?

Aşağıdakilerden hangisinde Tımar Sistemi’nde kapsamlı bir ıslahat yapan padişahın adı doğru olarak verilmiştir?

Aşağıdakilerin hangisinde Tarhuncu Ahmed Paşa’nın ıslahat alanında yaptığı en önemli hizmeti doğru olarak verilmiştir?

Hâbnâme isimli eser kime aittir?

Nushatü’s-Selâtin isimli eser kime aittir?

Koçi Beğ Risâlesi’nin ana kaynaklarından biri olduğu anlaşılan ve temelde daire-i adliye kavramında (reaya olmazsa hazine, hazine olmazsa ordu olmaz; ordu olmazsa ülke ve devlet ayakta duramaz, mülk olmazsa adalet
olmaz, adalet olmazsa da reaya huzur içinde üretim yapamaz) odaklaşan siyaset
anlayışına uygun bir tarzda kaleme alınmış eser aşağıdakilerden hangisidir?

Hırzü’l-Mülûk’ta, Yavuz Sultan Selim ve Fatih Sultan Mehmed’den sitayişle bahsedilmekte, Yavuz’un başarısının temelinde
Allah’a tevekkül etmesinin ve hayırlı işlerde “bu kanûn-ı Osmanî’ye muhalif­tir dimeyüp heman icra idüp Selatin-i izam her ne iderlerse kanun olur” diye buyurmasının yattığını vurgulanmaktadır. Bahsedilen eser hangi padişaha sunulmuştur?

I. Adalette ihmal

II. Müşaverede ihmal

III. Asker tedarikinde ihmal

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Usulü’l-hikem fî Nizami’l-âlem yazarı Hasan Kâfî’ye göre ise o dönemde mevcut bozuklukların başlıca sebeplerindendir?

Kitâb-ı Müstetâb'ın hangi padişaha sunulduğu düşünülmektedir?

“'Çözülme' vâkıasını idarî, malî ve ahlâkî boyutlarıyla bir bütün
olarak ele almıştır. Çizdiği nisbeten karamsar manzaraya ve sahip olduğu determinizm kokan bakış açısına rağmen, devletin daha önceki belalarda olduğu gibi,
bu bunalımı da atlatacağını söylemektedir." Bahsedilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

Eser'e göre idaredeki bozukluğu gidermenin bir yolu da, veziriâzamın mansıp sahiplerini kendisinden başkasına bağımlı kılmamasıdır. Bu eserin yazarı, kendi mesleği olan  defterdarlık’ın ehemmiyetini de özellikle vurgular ve veziriâzamın
bu makama getirdiği kişiye istiklâl vermesi ve onu azil korkusundan uzak tutması
gereği üzerinde durur. Ayrıca bu eserde mâliyenin düzelmesi için geliri arttırıp masrafları azaltmaya gayret etmek gerektiği de belirtilmektedir. Bahsedilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

Düzenin bozulmasından en fazla sorumlu tutulan padişah aşağıdakilerden hangisidir?

I. Çürümüş bir kozmopolit toplum haline gelen yeniçeri ve sipahi ocaklarını tamamen kaldırıp yok ederek onların yerine Anadolu, Suriye ve Mısır Türkleriyle Türkmenlerinden millî bir ordu kurmak.
II. Payitahtı İstanbul’dan Anadolu’ya nakledip kozmopolit bir çevreden millî bir çevreye geçmek.
III. İlmiyenin siyasî ve malî etki ve gücünü kırarak bu zümrenin devlet işlerinden elini çekip onları bir din ocağı haline getirmek.
IV. Kozmopolit saray geleneklerini değiştirerek Harem-i Hümayunu tasfiye etmek ve hanedanın Türk ailelerinden nikâhla kız almasına yol açmak.

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri II. Osman'ın ıslahat yapmak istediği konulardandır?