OSMANLI DİPLOMASİSİ

Selahaddin Eyyübi: Kudüs’ü 1187’de Haçlılardan geri alan Eyyübî Devleti hükümdarıdır.

9-12 Haziran 1908’de Rus Çarı II. Nikola ve İngiltere Kralı VII. Albert Edward (1901-1910) arasında Reval Görüşmesi olmuştur.

II. Abdülhamid'in uyguladığı diplomasi Panislamist'tir.

1878-1908 döneminin Osmanlı diplomasi tarihi açısından en önemli özelliği, diplomasisinin Babıâli’den Yıldız Sarayı’na kayması ve Sultan II. Abdülhamid’in (1876-1909) uhdesine geçmesiydi. Tanzimat ve Islahat dönemlerinde görülen diplomaside bürokrat belirleyiciliği ve sorumluluğu sonra ermiş; her türlü yetki artık II. Abdülhamid’in eline geçmişti. Babıâli, Sultan’ın belirlediği diplomasiyi uygulayan bir daire konuma gelmişti. Saray merkezli diplomasi 1908 Jön Türk İhtilâli’yle sona ermiş ve diplomasi yeniden hükümetin sorumluluk alanına girmiştir. Bu süre zarfında cereyan eden diplomatik faaliyetlerde, Avrupalı Büyük Devletlerin büyükelçilerinin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine müdahale etmeleri Tanzimat ve Islahat dönemlerine göre azalmıştır. Fakat yine de ilgili devletlerin hükümetleri gerek gördüklerinde kritik dayatmalarda bulunmaya devam etmişlerdir. Doğru cevap A'dır.

1878-1918 döneminin dışişleri teşkilatında ülke dışı yazışmalar Tahrirât-ı Hâriciye adlı organ tarafından yürütülmüştür. Doğru cevap E'dir.

Soru kökünde verilen bilgiler bize Osmanlı Devleti'nin önemli tarihsel müttefiklerinin Osmanlı Devleti'nin topraklarını ele geçirmeye başladığını gösteriyor ki bu tarihsel ittifak ilişkilerinin sarsılması demektir. Osmanlı Devleti ise bu durumdan çıkış olarak daha önceleri ciddi bir ittifak kurmadığı, Avrupa'nın yükselen endüstriyel ve siyasal gücüyle yani Almanya ile ittifak kurmaya çalışmıştır. Doğru cevap C'dir.

II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesinin ardından Sultan V. Mehmed Reşad (1909-1918) dönemi başlamıştır.

29 Eylül 1911’de Trablusgarb İtalyanlar tarafından işgal edilmiştir.

Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti’nin sonu olmuştur. Bu acı sonun sürecini belirleyen asıl gelişme 1908 Jön Türk İhtilâli ve sonrası olmuştur. İhtilâlle birlikte II. Abdülhamid’in hem Balkanlar hem de Avrupalı Büyük Devletler indinde kurmuş olduğu diplomatik denge çözülmüş; bunun yerini alabilecek bir diplomatik yapı bir daha tesis edilemediği için bu acı sonu hazırlayan süreç vuku’a gelmiştir.

Osmanlı diplomasisinin son dönemini teşkil eden 1878-1918 yılları Osmanlı tarihi açısından kritik bir süreç olmuştur. Bunun başlangıcını ve akışını belirleyen temel gelişme 1878 Berlin Kongresidir.

Enderun-ı Hümayun, Osmanlı Devleti'nin kudretini muhafaza etmek için niteklikli insan yetiştirmek amacıyla kurulmuş bir eğitim kurumudur.

Başpiskoposluk kavramının Osmanlı Devleti ile bir alakası bulunmamaktadır. Başpiskoposluk hristiyan din adamlarının alabildiği bir rütbedir. Başpiskopos kısaca bölge papazı olarak nitelendirilebilir.

1876-1882 arasına tekabül eden birinci dönemde Osmanlı padişahlarından II. Abdülhamid'in arka planda olduğu  devlet işlerini ilgili kurumlara ve devlet adamlarına bıraktığı görülmektedir.

Ayastefanos’un “bütün maddelerinin” gözden geçirilmesi için bir kongrenin yapılmasını 6 Mart 1878’de resmî olarak gündeme getiren isim Avusturya Dışişleri Bakanı Andrássy'dir.

1878 Berlin Kongresi Avrupa devletleri açısından olumlu Osmanlı Devleti açısından ise son derece olumsuz neticelere sebebiyet vermiştir.

Birinci dönemin diplomatik olayları arasında önemli gelişmelerin başında sayılan 70 bin kişilik orduyla 28 Temmuz 1878'de Bosna-Hersek'i işgal eden devlet Avusturya'dır.

II. Abdülhamid’in dış siyasetindeki ikinci döneminin temel taşı Almanya ile yakınlaşmasıdır.

Mısır Hidivi, 1841’den itibaren Mısır Vâlisi karşılığı olarak kullanılmaktadır.

II. Abdülhamid’in Almanya’ya karşı duyduğu alakanın başlangıcının şehzâdelik yıllarında amcası Sultan Abdülaziz’in Avrupa Seyahati’ne katılması olduğu iddia edilmektedir.

Otto von Kähler’in başkanlığındaki Alman askeri heyeti 1882 yılında istihdam edilmiştir.