OSMANLI DİPLOMASİSİ - Deneme Sınavı - 13

Mevcut bilgilere göre, diplomasinin günümüzdeki anlamına yakın ilk örnekleri kadim
Mezopotamya’da görülmüştür. Bu tespiti destekleyen en önemli tarihî bilgi, insanoğlunun yerleşik hayata geçmesinin, tarımla uğraşmaya başlamasının, devamında ilk yerleşim birimlerinin ortaya çıkmasının takriben MÖ. 10 000’de bu bölgede
gerçekleşmesidir.

Roma İmparatorluğu'nda  diplomatik görüşmeler neticesinde imzalanan antlaşmaların
saklanması, protokol sorunlarının çözüme ulaştırılması ile savaşın ilan edilmesi
ve barışın yapılması gibi belli işlerle uğraşan kurum Fetialis Kuruludur.

Avrupalı devletler arasındaki bir takım sorunların toplantılar yoluyla çözülmesine

Konferans Diplomasisi denir.

II. Mahmud, 23 Nisan 1821’de tercüman yetiştirmek ve Bab-âli memurlarından dil öğrenmek isteyenlere yabancı dil öğretmek amacıyla Tercüme Odası’nı kurdu.

Daimî elçi ile muvakkat elçilerin kalma süreleri birbirinden farkıydı. Daimî elçiler genellikle üç yıl civarında ikamet ederlerdi.

Divan içinde diplomatik faaliyetlerin yürütülmesinden sorumlu en önemli görevlinin Nişancı olduğu görülmektedir. Divan'daki yazışmaları yürüten kâtiplerin bağlı olduğu nişancı, kısmen dış politikanı belirlenmesinde, daha ağırlıklı olarak ise diplomasinin yürütülmesinde ön plana çıkmıştır. Doğru cevap A'dır.

Eman, Kelime anlamı “emin olmak, güvenmek”tir. Hukukî terim olarak, “islam ülkesine girmek veya İslam ordusuna teslim olmak isteyen bir yabancıya verilen can ve mal güvencesi” anlamını taşır.

Habsburglar Osmanlı tehdidine karşı, başta Papalık olmak üzere Lehistan, Venedik, Alman devletleri vb.den oluşan bir Haçlı bloğu oluşturmak üzere harekete geçti ve düşmanları Fransa bile bu ortamda tarafsız kalarak bir nevi destek verdi.

Lehistan, III. Murad döneminde samur vergisine bağlanmıştır.

XVII. yüzyılın ilk yarısında, 1645’de Girit savaşı başlayana dek Osmanlılar Venedik’le yoğun bir diplomatik ilişki içinde olmuşlardır. Bu dönemde Venedik’le ticarette de gözle görülür bir gelişme olmuşsa da savaş ile birlikte bu yoğun diplomatik misyon dönemi sona ermiştir.  Savaş diplomatik ilişkilerin tam anlamıyla durmasına yol açmamış, barış önerileri için Osmanlı görevlileri Venedik’e gitmiştir. Bununla birlikte, artık Venedik’in Akdeniz ticaretinde azalan ağırlığı da dikkate alınarak ilişkiler azaltılmıştır.

Osmanlı Devleti tarihinin ilk ve en büyük toprak kayıplarını verdiği antlaşma Karlofça Antlaşması'dır.

Osmalı tarihinde Avrupa tarzında ilk yenileşme hareketi ile birlikte diplomasi alanında Avrupa ile yakınlaşma III. Ahmed döneminde başladı.

Pasarofça sonrası Damat İbrahim Paşa sadaretinde eskiye nazaran dışarıya gönderilen elçilerin ve temsilcilerin sayılıları ve icraatlarında artışlar görüldü. Fransa, Avusturya, Lehistan ve Rusya'ya giden bu elçiler yalnızca diplomatik ve ticari görüşmelerde değil Avrupa diplomasisi, kültürü, sanatı, sanayisi, tarımıyla birlikte askeri ve teknolojik gücü hakkında bilgi edinmeye ve bunları birer rapor halinde sunmaya başladılar. 1720 yılında Paris'e giden Osmanlı elçisi Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi'dir.

Osmanlılar Belgrad Antlaşması ile daha önceki savaşlarda kaybettiği prestiji kazanarak Avrupa'da itibar kazanmıştır.  Belgrad Antlaşmalarıyla Osmanlılar 1699’daki Karlofça sonrası ilk defa iki güçlü devletle başa çıkabilmiş ve onları geri çekilmeye mecbur etmişti. Bu durum Karlofça ve Pasarofça Antlaşmaları ile kaybedilen zararlar›n bir kısmının telafisi anlamına gelip Osmanlı halkı tarafından sevinçle karşılanmıştı.

Yedi Yıl Savaşları Prusya-İngiltere ile Avusturya, Rusya, Fransa, İspanya ve Isveç arasında olmuştur. Osmanlı Devleti bu savaşa karşı tarafsızlık politikası izlemiştir.

Ocak 1756'da İngiltere ile Prusya arasında Westminster Antlaşması ve Mayıs 1756'da Fransa ile Avusturya arasında Versailles Antlaşması yapıldı. Bu olay Avrupa diplomasi tarihinde "Diplomatik İhtilal" olarak adlandırıldı.

Aynalıkavak Tenkihnamesi görüşmelerinde Osmanlı tarafını Abdürrezzak Bahir Efendi temsil etmiştir.

1788'de Prusya, Hollanda ve İngiltere arasında Üçlü Birlik yapılmıştır.

Ebubekir Ratip Efendi Avrupa ülkeleri hakkında bilgi almak için Viyana'ya elçi olarak gönderilmiştir.

1789 yılının sonlarına kadar Ruslar'ın bütün Boğdan ve Eflak'ı, Avusturya'da Belgrad ve Niş'i işgal etmesi üzerine III. Selim Kasım 1789'da Cezayirli Gazi Hasan Paşa'yı Sadrazam olarak atadı.