OSMANLI DİPLOMASİSİ - Deneme Sınavı - 18

Reisülküttaplar hariciye işleriyle özellikle XVIII. yüzyıldan itibaren yoğun bir biçimde ilgilenmeye başlamış ve bu görevleri XIX. yüzyılda daha da yoğunluk kazanmıştır. Bundan dolayı hariciye işleri 1836’da ayrı bir nezaret haline getirilmiştir. Doğru cevap D'dir. 

1836 yılında ayrı bir nezaret haline gelmiştir.

Bütün seçeneklerde tercüman önemli görevler üstlenmekteydi.

Bütün seçenekler Kalemiye kesiminin temel birimlerindendir

Devletin ana kayıtlarını tutmakla mükellef­ olan ve bu özelliğinden dolayı da “Divan Kalemi” olarak da bilinen birim beylik kalemidir.

Zitvatorok Antlaşması 20 yıl gibi uzun bir süre için tarafsız bir yer olan Macaristan’da imzalanmıştır. Habsburglarla Osmanlıların eşitliği ve denkliği kabul edilmiştir. Nitekim Osmanlı padişahları Zitvatorok Antlaşması’yla Avusturya İmparatoru’nun “kayzer/ çasar” unvanını kullanmasını ilk defa kabul etmişlerdi. Meşhur tarihçi Hammer’den başlayarak, Avrupa devletleriyle Osmanlılar arasında “Devletler Hukuku’na uygun olarak yapılan ilk antlaşma” diye nitelenmiştir. Doğru yanıt D'dir.

IV. Murad Bağdat seferine çıkmıştır. Sefer hazırlıkları döneminde İran Şahı Maksud Hanı elçi göndermiş, ancak sefere karar verildiği için elçiye cevap verilmeyerek Davud Paşa sarayına kapatılmıştı. 1638 yılı Ekim ayındaki bu kuşatma sırasında veziriâzam Tayyar Mehmed Paşa şehit düşmüş ve yerine Kara Mustafa Paşa getirilmiştir. Kuşatmanın şiddetine dayanamayan Safevî komutan kaleyi teslim etmek zorunda kalmış ve Bağdat yeniden Osmanlı yönetimine girmiştir. Doğru yanıt A'dır.

William Harborne’un başkanlığında Kraliçe Elizabeth’in gönderdiği heyetle yapılan görüşmelerden sonra İngilizlere serbest ticaret hakkı verilmesiyle başlayan Osmanlı-İngiliz ilişkileri XVII. yüzyıl boyunca dostane bir şekilde gelişti ve Karlofça sürecinde barışa aracılık etmeleriyle zirveye çıktı. Harborne İstanbul’da ilk İngiliz elçisi olmuş, İngiliz elçileri Osmanlılara siyasî alanda moral desteği vermekle birlikte esas itibariyle ülkelerinin ticarî çıkarları doğrultusunda çalışmışlardır. Doğru yanıt B'dir.

Müzakereler sonucu yapılan dört maddelik Bucaş Antlaşması’na göre, Lehistan’ın Osmanlılara yıllık pişkeş olarak 20 bin altın ödeyecek, Podolya Osmanlılara terk edilecek, Ukrayna Osmanlı himayesindeki Kazaklara verilecek, Osmanlı valileri ve bağlı beylikleri Lehistan’a tecavüzde bulunmayacak, Lehistan Osmanlılarla savaşan Avrupa devletlerinin yanında yer almayacaktı. İttifak yasağı Osmanlılara değil Lehistan'a yönelik bir şarttı. Doğru yanıt E'dir.

Sultan III. Mehmed (1595-1603), yakınlarının teşviki ve yeniçerilerin ısrarıyla, büyük dedesi Kanunî Sultan Süleyman’dan sonra terk edilen bir geleneği, Sultanın ordunun başında sefere gitmesi geleneğini yeniden canlandırarak durumu düzeltmeye çalıştı ve 1596’da Macaristan’ın kuzeydoğusundaki Eğri kalesini aldı ve ardından da Haçova’da Habsburg ordusunu büyük bir bozguna uğrattı (24-26 Ekim).

Meşhur tarihçi Hammer’den başlayarak, Avrupa devletleriyle Osmanlılar arasında “Devletler Hukuku’na uygun olarak yapılan ilk antlaşma” diye nitelenen Antlaşma, Zitvatorok Antlaşmasıdır.