ÖRTÜ ALTI ÜRETİM SİSTEMLERİ

Türkiye, Akdeniz Havzasında sera alanı bakımından İspanya ve İtalya’dan sonra 3. sırada yer almaktadır.

Özellikle iklim kontrolü yapılmayan seralarda hastalık ve zararlılarla savaşta en çok kullanılan yöntem kimyasal savaştır.

Tarımsal üretimle ilgili olan dünyada en yaygın kullanım alanı bulan sertifikasyon standardı GlobalGAP’tir.

Sera sebzeleri 5.5­7.0 pH dereceleri arasında iyi gelişmektedir. Toprağın pH’sı bu sınırlarda değil ise toprak pH’sını yükseltmek için kireç, düşürmek için kükürt ilave edilebilir.

Biofumigasyon, toprağa uygulanan organik maddenin, toprakta parçalanması sırasında toprak sıcaklığını yükseltmesi ve ayrışma esnasında gaz haline geçerek toprak patojenlerine toksik etki yapması işlemidir. Bu amaçla genelde yanmamış sığır gübresi (5­7 ton/da), tavuk gübresi (2 ton/da) veya bitkisel atıklar (6­8 ton/da) kullanılır.

Yeşil gübre bitkileri; baklagil ve baklagil olmayanlar olmak üzere iki gruba ayrılır. Seralarda yazlık yeşil gübreleme için mısır ve soya fasulyesi, kışlık yeşil gübrelemede bezelye ve adi fiğ önerilebilir.

Yoğun gübre kullanımı, drenaj sisteminin yetersizliği, sahil şeridinde yer altı suyuna aşırı yüklenme, sulama suyu kalitesinin düşük olması ve deniz suyunun yer altı suyuna nüfuz etmesi gibi nedenlerle sera topraklarında tuzluluk sorunu ortaya çıkar.

Fide yetiştirilen seranın havalandırma açıklıkları, zararlıların girişini engellemek üzere böcek neti (50 mesh) ile kapatılmalı veya fidelerin üzeri Agryl ile örtülmelidir.

Serada hava hareketinin azlığı ve oransal nemin yüksek olması, ayrıca böcek faaliyetinin olmayışı nedeniyle; döllenme sonucu meyve bağlayabilen domates, biber, patlıcan gibi sebze türlerinde çiçek tozlarının dişicik tepesi üzerine taşınmasına (tozlaşma) yardımcı olunmalıdır. Bu amaçla seraya arı (Bombus terrestris) kovanı yerleştirilir.

Engelleyici yöntemler:

Seralarımızın tamamında damla sulama sistemi kullanılmakta, genellikle kimyasal gübreler de üretim dönemi boyunca damla sulama sistemi ile uygulanmaktadır.

2001 yılında EUREP (Avrupa Perakendecileri Ürün Çalışma Grubu) tarafından yürürlüğe sokulan, 2007 yılında GlobalGAP adını alan ve sertifikasyon standartı Dünya Gıda Teşkilatı FAO tarafından Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesinde Tarım ve Kırsal Kalkınma prensibi olarak benimsenmiş, ardından Dünya Ticaret Örgütü tarafından tüm üyesi olan ülkeler için referans ilke olarak ortaya konmuştur.

Sera sebzeleri 5.5-7.0 pH dereceleri arasında iyi gelişmektedir. Toprağın pH’sı yüksek ise düşürmek için kükürt ilave edilebilir.

Agryl örtüler bitki etrafında mikroklima yaratmak ve bitkileri zararlı saldırısından korumak amacıyla doğrudan bitki üzerine serilen, kimyasal kullanımını azaltarak çevreye duyarlı; geri dönüşümlü, hafif, %100 polipropilenden üretilen örtülerdir.

Aşılı bitkilerde bitkinin az bir gövde parçası ile kök kısmını oluşturan parçasına anaç adı verilir.

Biber yetiştiriciliğinde 5 dekar için 1 adet standart kovan konulur. 2 kovan bombus arı kovanı 10 dekar biber için yeterlidir.

Toprak yüzeyinin organik (sap, saman gibi) ya da inorganik (plastik örtüler gibi) materyallerle örtülmesine malçlama denir. Başlıca önemli avantajları toprağın fiziksel özelliklerini iyileştirmesi, toprak sıcaklığını artırması, toprak nemini muhafaza etmesi, yabancı ot kontrolü, erkencilik, verim ve kalite artışı, meyvelerin toprağa temasını önlemesi
olarak sayılabilir.

Üretime temiz tohum ve bitki materyaliyle başlamak engelleyici önlemlerden biridir. Diğer uygulamalar ise azaltıcı önlemlerdir.

Zararlıların kontrolünde de ilk yapılacak zararlıların seraya girişini engellemektir. Sera girişine kabin yaptırmak ilk aşamada yapılacak eylemlerden biridir.

Phytoseiulus persimilis kırmızı örümceğin doğal düşmanıdır