ÖRTÜ ALTI ÜRETİM SİSTEMLERİ

Hazır fide kullanımının en önemli avantajlarından birisi de aşılı fidenin hazırlanmasıdır. Aşılı fide özellikle, sera sebze yetiştiriciliğinde önemli sorunlara neden olan toprak kaynaklı hastalıklar ve nematodlara karşı benimsenen ve gittikçe yaygınlaşan bir uygulamadır.

Dikim sıkılığı yetiştirilecek olan tür ve çeşide, yetiştirme döneminin uzunluğuna, iklimin mevsimsel değişimine, bitkiye verilen terbiye şekline ve budamasına bağlı olarak değişir. Sık dikim toplam verimi artırsada kaliteyi ve bitki başına verimi azaltmasının yanısıra yetersiz havalandırma nedeniyle hastalık ve zararlı çıkışını teşvik eder. Özellikle uzun dönem yetiştiriciliklerde sık dikim yapılmamalıdır

Askıya Alma ve Budama: Seralarda domates, hıyar, kavun, patlıcan, fasulye, kullanılan çeşide bağlı olarak biber askıya alınarak yetiştirilir. Askıya almanın nedenleri şöyle özetlenebilir:
• Bitkilerin ışık gören yüzeyini artırmak,
• Bitkiler arasında hava hareketi sağlamak,
• Bitkileri ayakta tutmak,
• Birim alandaki bitki sayısını artırmak,
• Bitki bakım işlemlerini kolaylaştırmak,
• Hastalık ve zararlı kontrolünü kolaylaştırmak,
• Verim ve kaliteyi yükseltmek.

Malçlama: Toprak yüzeyinin organik (sap, saman gibi) ya da inorganik (plastik örtüler gibi) materyallerle örtülmesidir.

Entegre Hastalık Yönetimi
Entegre üretim, hastalıkların kontrolünde temel ilke olarak hastalıkların çıkışını engellemeyi benimsemektedir. Bunun için alınabilecek kültürel önlemler aşağıda özetlenmiştir:
• Drenaj,
• Sera yapısının iyileştirilmesi,
• Sıcaklığın ve oransal nemin kontrolü,
• Solarizasyon,
• Toprak kaynaklı hastalıklara karşı topraksız tarım tekniklerini kullanma,
• Hastalıklara dayanıklı veya toleranslı çeşitlerin kullanılması,
• Üretime sağlıklı üretim materyali ile başlanması,
• Aşılı fide kullanımı,
• Birim alandaki bitki sayısının azaltılması,
• Bakım işlemlerinin dikkatli yaprlmasr,
• Aşırı sulama ve azotlu gübrelemeden kaçınmak,
• Üretimde kullanılan aletlerin uygun bir yöntemle dezenfekte edilmesi,
• Virüs hastalıklarını taşıyabilecek zararlıların seraya girişini engellemek,
• Seradaki hastalıklı bitkilerin ve bitki artıklarının yok edilmesi,
• Her türlü bitki artışının sera çevresinden uzaklaştılması,
• Seraya girişlerin kontrollü olması ve hijyen kurallarına dikkat edilmesi

Yoğun gübre kullanımı, drenaj sisteminin yetersizliği, sahil şeridinde yer altı suyuna aşırı yüklenme, sulama suyu kalitesinin düşük olması ve deniz suyunun yer altı suyuna nüfuz etmesi gibi nedenlerle sera topraklarında tuzluluk sorunu ortaya çıkarmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Sera topraklarının fiziksel dezenfeksiyonu buharla veya güneş enerjisi ile (solarizasyon) yada biofumigasyon şeklinde gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Tanım Biofumigasyon'dan bahsetmektedir. Doğru cevap C'dir.

E seçeneğinde askıya alma ve budama işlemi nedenlerinden birisi verilmiştir. Doğru cevap E'dir.

A-B-C ve E seçeneğinde engelleyici önlemler verilirken D seçeneğinde azaltacak önlemden bahsedilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Soğuk iklim kuşağı ülkelerinde seracılığın gelişiminde önemli kilometre taşları:
• Kuzey Avrupa ülkelerinde ortaya çıkışı, 20. yüzyılın başlangıcı.
• Venlo tipi cam seralar, 1935.
• CO2 gübrelemesi, 1960.
• Enerji krizinden sonra tasarruf önlemleri, 1970’li yıllar.
• Bilgisayarlı iklim kontrolu, 1980’li yıllar

Ilıman iklim kuşağı ülkelerinde seracılığın gelişiminde önemli kilometre taşları:
• Plastiğin örtü materyali olarak kullanılmaya başlaması, 1960’lı yıllar.
• Plastik örtü materyalindeki gelişmeler (1970, EVA, IR-katkılı; 1980 damlama
yapmayan ve birden fazla katkının birlikte ilavesi; 1990, foto selektif).
• Çok çatılı ve yüksek yapılar, 1980’li yıllar.
• Çatı havalandırmalı yüksek yapılar, 1990’lı yıllar.

İyi Tarım Uygulamaları (İTU) “tarımsal üretimde sosyal, ekonomik ve çevresel sürdürülebilir işlemleri esas alan ve kaliteli ve güvenilir ürün elde edilmesini sağlayan uygulamalardır”

İTU’nun üreticiye getireceği faydalar, ürününün tercih nedeni olması, rekabet şansını artırması, perakendeci/tüccarla daha iyi anlaşma olanağı sağlaması ve kârlılığını artırma şansı vermesidir.

Mineralizasyon: Organik bileşiklerin ayrışarak salıverilmesi.

Sera sebzeleri 5.5-7.0 pH dereceleri arasında iyi gelişmektedir.

Solarizasyon uygulaması yılın en sıcak dönemine (Temmuz, Ağustos) denk getirilmelidir ve uygulama süresi 4-6 (en az 4) haf­ta olmalıdır.

Viyol: Çok gözlü fide yetiştirme tepsisi.

Hazır fide üretiminin başlı­ca avantajları şunlardır:

• İklim koşullarının kontrol edilebilmesi,

• Hastalık ve zararlılardan ari, temiz fide elde edilmesi,

• Homojen bitki gelişimi sağlanması,

• Alan, enerji ve işçilik tasarrufu,

• Aşılı fide üretilmesi

Malçlama:Toprak yüzeyinin organik (sap, saman gibi) ya da inorganik (plastik örtüler gibi) materyallerle örtülmesidir.