ÖRTÜ ALTI ÜRETİM SİSTEMLERİ

E şıkkında verilen "Yapay havalandırma çatı ve yan pencereler aracılığıyla yapılır" ifadesi yanlıştır. Doğal havalandırmada çatı ve yan pencereler kullanılır ifadesi doğrudur. Doğru cevap E şıkkıdır.

Akkor telli lamba sera için verimli olmayan ışık kaynağıdır. Fertigasyon sistemini oluşturan bir unsur değildir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Dozajlama için dört yöntem kullanılabilir. Bunlar: 

1. Venturi enjektör,

2. Hidrolik enjektör,

3. Manyetik pompa,

4. Pistonlu mekanik pompa.

Pistonsuz mekanik pompa bu yöntemlerden biri değildir. Doğru cevap E şıkkıdır.

A, C, D ve E şıklarında yer verilen dört yöntem de karbondioksit zenginleştirme işlemi için kullanılan yöntemlerdendir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Bitki büyümesi ve üretiminde optimum CO2 konsantrasyonu ppm aralığı 700-900 olarak tespit edilmiştir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yalnızca I ve II de yer verilen ögeler ısıtma sisteminin bileşenleri arasındadır. Solenoid valfler fertigasyon sisteminin bir parçasıdır. karbondioksit zenginleştirmede de sıvı karbondioksit kullanılabilir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yapay nemlendirme için kullanılan yöntemler şunlardır:

Islak yastık ile nemlendirme, çift akış memeli sisleme, düşük basınç memeli sisleme ve yüksek basınç memeli sisleme.

Trio memeli sisleme bu yöntemlerden biri değildir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Seranın ısıtılmasında kullanılan enerji kaynakları şunlardır: 

I. Jeotermal enerji

II. Güneş enerjisi

IV. Biyokütle

Sirkülasyon fanı bunlardan biri değildir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Mikro besinlerden biri demirdir. A, B, C ve D şıkkında belirtilen besinler makro besinlerdir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yapay aydınlatma iki amaca ulaşmak için yapılır. Bu amaçlar fotosentez ve foto-periyottur. Doğru cevap A şıkkında verilmiştir.

Havalandırma sistemlerinde dikkate alınacak ölçütler şunlardır:

Hava değişim sayısı [N(1/h)=Vf/Vg],

Havalandırma oranı [Vr(m3/m2h)=Vf/Ag],

Havalandırma kapasitesi [Vf(m3/h)],

İç hava ve dış hava arasındaki sıcaklık farkı, ∆T

Sera içindeki sıcaklık dağılımının homojen olması,

Bitki örtüsü içinde ve çevresindeki hava hızı.

Doğru cevap A'dır.

Bitkiler, serada 30-35°C’yi aşan sıcaklıklarda uzun süreli tutulmamalıdır. Bağıl nem %70-85 aralığında olmalıdır. Bitki büyüme ve gelişmesi açısından sera ortamındaki en uygun hava hızı 0,5-0,7 m/s olmalıdır. Hava hızının 1 m/s’den daha yüksek olması durumunda, bitki büyümesi yavaşlar. Doğru cevap A'dır.

Rüzgâr hızı sera üzerinde farklı basınçların oluşmasına neden olur. Rüzgar basınçları rüzgar yönüne göre pencerenin pozisyonuna bağlı olarak pozitif ya da negatif olabilir. Rüzgâr yönündeki pencereler üzerinde basma etkisi (pozitif basınç), ters taraftaki pencerelerde emme etkisi (negatif basınç) oluşur. Seranın doğal yollarla havalandırılmasında hem sıcaklık farkı, hem de rüzgâr birlikte etkili olur. Ancak, rüzgâr hızı 2 m/s ‘nin üstünde ise rüzgâr baskın rol oynar. Rüzgâr hızı arttıkça havalandırma oranı da doğrusal olarak artar. Rüzgâr tarafı ve ters yöndeki pencere açıklıkları farklı şekillerde kontrol edilerek en uygun hava değişim rejimi oluşturulabilir. Burada rüzgâr hızı ve yönü bilgileri kullanılarak sera içinde daha homojen sıcaklık ve nem sağlanabilir. Hava hızının 4,5 m/s’den daha yüksek olan hızlarda, bitkiler fiziksel olarak zarar görür. Bu nedenle rüzgârlı ve fırtınalı hava koşullarında bitkinin ve seranın zarar görmemesi için pencereler kapatılır. Doğru cevap C'dir.

Serada doğal havalandırma aşağıdaki faktörlere bağlıdır:

1. Rüzgâr hızı,
2. Rüzgâr yönü,
3. Rüzgâr tarafındaki pencerelerin pozisyonu,

4. Rüzgâr ters tarafındaki pencerelerin pozisyonu,
5. Havalandırma açıklık alanı,
6. Havalandırma kanatlarının açılma yüzdesi

Doğru cevap E'dir.

Fan-Petek sistemi ıslak yastık (ped) sistemi olarak da adlandırılmaktadır. Islak yastıklar suyun ve havanın içinden geçmesine izin veren oluklu yapıda olup, selülozdan imal edilmiştir. Petekler seraya iki farklı şekilde yerleştirilebilir: Dikey ve yatay. Yazın bağıl nemi düşük olan bölgelerde fan-petek sistemi etkili serinletme sağlayabilir. Doğru cevap D'dir.

Değişen dış koşullara bağlı olarak, serada bitki için uygun ışık, sıcaklık ve nem koşullarını yaratmak için perdeleme sistemi kullanılır. Perde kullanımının dört nedeni vardır: 1. Karartma, 2. Gölgeleme, 3. Enerji tasarrufu, 4. Çevresel kontrol. Doğru cevap B'dir.

Sera hava sıcaklığının azaltılmasında önemli katkısı vardır. Seranın serinletilmesi için kullanılan fan-petek sisteminin etkin çalışması için mutlaka gölgeleme sistemi olmalıdır. Gölgelendirmede direkt ve difüz ışınımın geçişi oransal olarak azalır. Ancak toplam güneş ışınımıyla birlikte PAR da azalır. Doğru cevap C'dir.

Sera bitkide olan su kaybının önlenmesi, yetişme koşullarının iyileştirilmesi ve kalitenin arttırılması için nemlendirilir. Doğru cevap C’dir.

Sıcaklığın bitki için düşük olduğu tüm çevresel koşullarda sera ısıtılmalıdır. Ortalama en düşük dış sıcaklığı 10°C’nin altındaysa ısıtmaya gereksinim duyulur. Isıtma daha hızlı büyüme ve erken hasat sağlamasına karşın, enerji pahalı bir girdidir. Isıtmayla, sera içi nem artışı ve hastalığın ortaya çıkma tehlikesi daha kolay kontrol altında tutulabilir. Hastalık nedeniyle kimyasal ilaç kullanımı azaltılabilir. Üretilen ürünler daha sağlıklı ve çevreci olur. Isıtma sisteminin seçimi enerji gereksinimi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Seranın ısıtılmasında fosil yakıtlar (gaz, fueloil, kömür, vd.), biyokütle (biyogaz, tarımsal atıklar, odun, vd.), jeotermal enerji, sanayiden atık ısı ve güneş enerjisidir. Doğru cevap D'dir.

Bitki büyümesi ve üretiminde optimum CO2 konsantrasyonunun 700-900 ppm arasında olduğu tespit edilmiştir. Doğru cevap B'dir.