ÖRTÜ ALTI ÜRETİM SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 2

İyi bakımlı bir muz bahçesi 50-60 yıl yaşayabilir.

Ülkemizde örtüaltında en fazla yetiştiriciliği yapılan meyve türleri muz ve çilektir.

Ülkemizde asmaları dolu ve kuş zararı ile geç olgunlaşan üzüm çeşitlerinde
yağmur ve bundan kaynaklanan gri küf hastalığı tehlikesinden koruma ve daha
geç hasat amaçlı örtü kullanımı da olmakla birlikte örtüaltı üzüm yetiştiriciliğinde
daha çok erken olgunlaşma amaçlanmaktadır.

Sofralık üzüm üretimi bakımından dünyanın bağcı ülkeleri arasında yaklaşık
1,5-2 milyon ton üretim ile 2. sırada yer alan Türkiye’den ihraç edilen sofralık
üzüm miktarı son yıllarda 150.000-200.000 ton olarak gerçekleşmiştir.

Normal PE: Ömrü kısadır, ancak 1 yıl dayanabilir. IR ışınlarını geçirir ve iç yüzeyinde
yoğunlaşan su damlacıkları oluşturur.
UV katkılı PE: Ömrü 2-3 yıldır.
IR katkılı PE: IR ışınlarını daha az geçirme özelliğine sahiptir. Bu nedenle seradan ısı
kayıplarını azaltır.
Antifog katkılı PE: Örtünün iç yüzeyinde yoğunlaşan suyun damlacıklar halinde değil, ince bir film gibi yayılmasını sağlama özelliğine sahiptir.
UV+IR+Antidrop katkılı PE: Ömrü 2-3 yıldır, IR ışınlarını daha az geçirme özelliğine sahiptir, örtünün iç yüzeyinde yoğunlaşan suyun damlacıklar halinde değil, ince bir
film gibi yayılmasını sağlama özelliğine sahiptir.

Terbiye: Asmanın gövdesi, kolları ve yıllık dalları ile yazlık sürgünlerin oluşturduğu
şekle terbiye şekli denilmektedir.
Kordon: Bir gövde, bir veya iki koldan ve kollar üzerinde 15-20 cm aralıklarla yerleştirilmiş baş denilen kısımlardan oluşan bir şekildir.
Guyot: Bir gövde ile her asmada bir veya iki kısa kalın kol üzerinde ikişer adet kısa
ve uzun budanmış dalların bulundurulduğu bir şekildir.
Çardak: Yüksek (1,5-2 m) bir gövde ile çardak denilen yatay bir düzlem üzerine uzatılmış 2-4 koldan oluşan bir şekildir.
Goble: Ortalama 30-60 cm yüksekliğinde bir gövde ve 3-5 koldan oluşan telsiz bir
şekildir

Terbiye: Asmanın gövdesi, kolları ve yıllık dalları ile yazlık sürgünlerin oluşturduğu
şekle terbiye şekli denilmektedir.
Kordon: Bir gövde, bir veya iki koldan ve kollar üzerinde 15-20 cm aralıklarla yerleştirilmiş baş denilen kısımlardan oluşan bir şekildir.
Guyot: Bir gövde ile her asmada bir veya iki kısa kalın kol üzerinde ikişer adet kısa
ve uzun budanmış dalların bulundurulduğu bir şekildir.
Çardak: Yüksek (1,5-2 m) bir gövde ile çardak denilen yatay bir düzlem üzerine uzatılmış 2-4 koldan oluşan bir şekildir.
Goble: Ortalama 30-60 cm yüksekliğinde bir gövde ve 3-5 koldan oluşan telsiz bir
şekildir.

Goble: Ortalama 30-60 cm yüksekliğinde bir gövde ve 3-5 koldan oluşan telsiz bir
şekildir.
Kısa budama: Asmanın bir yıllık dallarının 1-3 göz üzerinden kesilmesidir.
Orta budama: Asmanın bir yıllık dallarının 4-7 göz üzerinden kesilmesidir.
Uzun budama: Asmanın bir yıllık dallarının 8 ve daha fazla sayıda göz üzerinden
kesilmesidir.
Karışık budama: Asmada kısa budanmış dallar yanında, orta veya uzun budanmış
dalların da birlikte bulunmasıdır.

Yapılan araştırmalar ile bir dekar bağdan alınan bir ton ürünün budama artıklarıyla birlikte yaklaşık olarak 6-8 kg N, 1,5-2 kg P2O5 ve 7-8 kg K2O kaldırdığı
belirlenmiştir. Asmadan kaybedilen besin elementleri miktarı ve biraz daha fazlası toprağa gübreleme ile yeniden verilmelidir.

Örtüaltında üzüm yetiştiriciliğinde mildiyö, külleme, ölükol, gri küf gibi bağ
hastalıkları ve başta salkım güvesi olmak üzere bağ zararlıları ile mücadele etmek
gerekir. Yaz budamalarının iyi uygulanmaması ile birlikte havalanma da yapılmaz
ise fungal hastalıklarla mücadele güçleştiği gibi, üzümlerde renklenme ve olgunlaşma ile sürgünlerde odunlaşma beklenen düzeyde olmamaktadır. Ayrıca bağlarda kuş zararı önemli olmaktadır, örtüaltında yan havalandırma açıklıklarının
tülle kapatılması yoluyla bu zarar kolayca önlenebilir.

Cam Sera:
çilek: 250 ton. Muz: 420 ton.

Plastik Sera:

Çilek: 1.003 ton. Muz: 145.368 ton.

Tüksek tünel:

Çilek: 109.993 ton.

Alçak tünel:

Çilek: 10.486 ton.

Muz salkımına hevenk denir. Salkım ağırlığı dişi çiçek sayısına, o da sıcaklığa bağlı olup, sıcak aylarda artarken soğuk aylarda azalmaktadır. Çiçeklenmeden derime (hasat) kadar 6-7 ay geçmektedir.

Ülkemiz bağcılığında örtüaltı yetiştiriciliğin potansiyel illeri Antalya, Mersin, Adana ve Hatay illeridir. Doğru cevap C'dir.

Örtü altında üzüm yetiştiriciliğinde çeşit ve anaç seçimi önemlidir. Erken olgunlaşma çok erkenci veya erkenci çeşitler kullanılarak sağlanmaktadır. Bu amaçla öncelikli olarak önerilen en erkenci çeşitler Yalova İncisi, Trakya İlkeren, Early Cardinal; bunları takiben önerilen erkenci çeşitler ise Cardinal, Perlette ve Ergin
Çekirdeksizi’dir. Trakya İlkeren, Yalova İncisi ve Ergin Çekirdeksizi yerli üzüm çeşitleridir. Ergin Çekirdeksizi ve Perlette çekirdeksiz beyaz çeşitlerdir. Yalova incisi
beyaz, verimli bir çeşittir, ülkemizde diğerlerinden daha çok tercih edilmektedir. Trakya ilkeren siyah, Early Cardinal ve Cardinal morumtırak kırmızı renkleri ve
verimleri ile bu çeşidin ardından önerilebilir. Doğru cevap A'dır.

Plastik örtünün uzun süre kullanılabilmesi ve yüksek ışık geçirgenliği göstermesi önemlidir, gergin çekilmesine özen gösterilmelidir. Plastik seraların en uygun örtme zamanları 1 Ocak-15 Şubat’tır. Doğru cevap D'dir.

Guyot: Bir gövde ile her asmada bir veya iki kısa kalın kol üzerinde ikişer adet kısa ve uzun budanmış dalların bulundurulduğu bir şekildir. Doğru cevap D'dir.

Örtüaltı üzüm yetiştiriciliğinde ürün yükünün kapasitenin üzerinde olduğu durumlarda tane ve salkım seyreltmesi de yapılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Örtüaltında üzüm yetiştiriciliğinde mildiyö, külleme, ölükol, gri küf gibi bağ hastalıkları ve başta salkım güvesi olmak üzere bağ zararlıları ile mücadele etmek
gerekir. Doğru cevap E'dir

Örtüaltında meyve yetiştiriciliğinde bazı ağaçların çiçek açabilmek için ihtiyaç duydukları soğuklama gereksinimlerini karşılamaları gerekmektedir. Bu tip ağaçların soğuklama ihtiyaçları karşılanmazsa tomurcuklar açmadan dökülür ve verim çok azalır veya hiç verim alınamaz. Doğru cevap E'dir.

Örtüaltı muz yetiştiriciliğinin yaygınlaşmasının en önemli nedeni verimin açığa göre yüksek olmasıdır. Gerek dünyada gerekse ülkemizde yapılan çalışmalarda örtüaltında muz yetiştiriciliğinde, açıkta yetiştiriciliğe göre verim %28 ile %100 oranında artmaktadır. Doğru cevap C'dir